«…Είχε πραγματικά μεγάλες ελπίδες να βάλει στο μάτι το χαρτοφυλάκιο του υπουργείου των Εξωτερικών, που το γλυκοκοίταζε από καιρό. Ένας από τους αγύρτες της πολιτικής, χωρίς πίστη, χωρίς τόλμη, χωρίς μεγάλη εξυπνάδα ή εξαιρετικές σχέσεις, δικηγόρος της επαρχίας, ομορφάντρας, γλιστρούσε με καλοπιάσματα ανάμεσα στα κόμματα των άκρων, δημοκρατομπερμπάντης και φιλελευθεροκάλπης, ένα από τα πολλά φαρμακερά μανιτάρια που φυτρώνουν στη λαϊκή κοπριά της καθολικής ψηφοφορίας.
Με τον επαρχιώτικο μακιαβελισμό του κατάφερνε να περνάει για σπουδαίος ανάμεσα στους συναδέλφους του, σε όλους αυτούς τους ξεπεσμένους και τους αποτυχημένους που τους κατασκευάζουν βουλευτές. Αρκετά περιποιημένος, αρκετά καλοβαλμένος, αρκετά γλυκομίλητος, αρκετά συμπαθητικός, είχε σοβαρές πιθανότητες να πάει μπροστά. Άρεσε στις συναναστροφές, στους ύποπτους κύκλους των ανωτέρων υπαλλήλων της στιγμής με την αμφίβολη μόρφωση, όπου βρίσκει κανείς κάθε καρυδιάς καρύδι.
Όλοι το ‘λεγαν: «Ο Λαρός θα γίνει υπουργός», και ο Ντυ Ρουά το πίστευε περισσότερο από όλους πως ο Λαρός θα γίνει υπουργός…
Απόσπασμα από το μυθιστόρημα Bel Ami (1885) του Guy de Maupassant
Διανύουμε το 2023 και αυτή είναι μια ιδιαίτερη προεκλογική περίοδος. Στο περιβάλλον διαχέεται ένας αμήχανος πεσιμισμός, αφού έχουμε πάρει πλέον απόφαση ότι ζούμε σε μία χώρα που έχει ηττηθεί από τις παθογένειες και από τις δυσλειτουργίες της. Οι ήττες είναι πολλές, επαναλαμβανόμενες και ντροπιαστικές. Ο Guy De Maupassant στο παραπάνω απόσπασμα από το Bel Ami, που κυκλοφόρησε το μακρινό 1885, περιγράφει ένα διαχρονικό μοντέλο πολιτικού οπορτουνισμού, που μας είναι απόλυτα γνώριμο στην Ελλάδα του 2023. Δυστυχώς τον γνωρίζουμε καλά αυτόν τον τύπο πολιτικού.
Πλέον γνωρίζουμε ότι το πρόβλημα στην κοινωνία και στην οικονομία πηγάζει από την έλλειψη σταθερότητας, που μόνο οι υγιείς θεσμοί μπορούν να εξασφαλίσουν. Σήμερα η δικαιοσύνη υπολειτουργεί, έχουμε ένα σύστημα υγείας είναι επιεικώς τριτοκοσμικό, που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην ευσυνειδησία των λειτουργών του. Έχουμε ακριβή κοινωνική ασφάλιση με ελάχιστες παροχές. Έχουμε παιδεία που είναι μόνο κατ’ ευφημισμό δημόσια, αφού είναι παρωχημένη, εχθρική προς τον μαθητή και βασίζεται στα ιδιωτικά φροντιστήρια. Έχουμε κρατικούς μηχανισμούς που υπολειτουργούν ή λειτουργούν αυθαίρετα και καταχρηστικά και έχουμε φορολογικό σύστημα απολύτως εχθρικό για την επιχειρηματικότητα και τους εργαζόμενους. Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για σταθερότητα.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι ότι αν δεν θωρακίσεις τους θεσμούς σου ως κοινωνία δεν μπορείς να ελπίζεις σε ευημερία. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι οι υγιείς θεσμοί είναι πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίζεται η οικονομική ανάπτυξη,
Διανύουμε περίοδο εκλογών, και το μόνο πράγμα που φαίνεται να λειτουργεί σωστά είναι οι επικοινωνιολόγοι των κομμάτων και των πολιτικών προσώπων. Και είναι πραγματικά αξιοθαύμαστη η διαδικασία πολιτικού καλλωπισμού, το πώς μπορείς να μεταμορφώσεις σε «εθνικό κεφάλαιο» τον κάθε ιδιοτελή καιροσκόπο.
Στον εικοστό πρώτο αιώνα, οι εκλογές δεν είναι πια θέμα σύγκρουσης ιδεολογιών, αλλά έχουν μια πρακτική διάσταση. Το κοινωνικό κράτος δικαίου, που σέβεται τους πολίτες του είναι πλέον ζωτικό θέμα από το οποίο εξαρτάται και η οικονομική του επιβίωση. Με την κατάπτωση των θεσμών σίγουρα δεν μπορούμε να περιμένουμε κανενός είδους ανάπτυξη. Η παρούσα κατάσταση, δυστυχώς δεν εμπνέει καμία απολύτως αισιοδοξία και οι βασικοί υπεύθυνοι είναι ακριβώς αυτοί που περιγράφει ο Guy De Maupassant, αυτοί οι λαοφιλείς «αγύρτες της πολιτικής». Στη Βουλή έχουμε πολλούς παρόμοιους, και όταν θα ρίχνεις την ψήφο σου στην κάλπη, σκέψου, μήπως αυτός που θέλεις να στείλεις στη βουλή είναι ένας από αυτούς.
* Ο Στέλιος Καλογεράκης είναι designer, εικονογράφος και επαγγελματίας της οπτικής επικοινωνίας
