Ελευθέριος Σκανδάλης: Πέρασαν εκατομμύρια από τα χέρια του αλλά έζησε τα γεράματά του με μια σύνταξη του ΙΚΑ
Τώρα που συγκεντρώνω θεματικά τις εργασίες μου από ιστορική έρευνα, πρόσεξα έκπληκτη ότι από το Ατσιπόπουλο και μόνο, βγαίνει ολόκληρος τόμος, με προσωπογραφίες σπουδαίων ανθρώπων και χωρίς καν να αγγίξω το υπέροχο βιβλίο του κ. Γιώργου Περπυράκη – άλλη μεγάλη μορφή και αυτός – που αναφέρεται στο Ατσιπόπουλο.
Σκέφτηκα ότι μιας και το καλοκαίρι που μαζεύονται οι απόδημοι προσφέρεται για το θέμα, να ξεκινήσουμε ένα αφιέρωμα στους Ατσιπουλιανούς της πένας, του αγώνα, της δράσης, της δημιουργίας και όπου φθάσουμε.
Σίγουρα θα πάρουμε φως από όλες αυτές τις μορφές τις αξιοθαύμαστες και αξιομνημόνευτες.
Θα ξεκινήσω από τον Ελεύθέριο Νικ. Σκανδάλη που οι συγκυρίες δεν μου επέτρεψαν να τον αποχαιρετήσω όπως θα ήθελα.
Ήταν ο κορυφαίος της εντιμότητας, ο εκλεκτός της δημιουργίας, ο φωτισμένος άνθρωπος. Ένα πρότυπο για τους νέους με φιλοδοξίες που θέλουν να βασιστούν στις δυνάμεις τους.
Ο Ελευθέριος Σκανδάλης γεννήθηκε στο Ατσιπόπουλο το 1929. Μετά τις εγκύκλιες σπουδές του στον τόπο του, συνέχισε στο οικονομικό πανεπιστήμιο Αθηνών (ΑΣΟΕΕ τότε) και πήρε το πτυχίο του το 1956. Η δίψα του για γνώση δεν τον άφησε να πάρει ανάσα. Και το 1968 ανακηρύσσεται διδάκτωρ από το ίδιο πανεπιστήμιο.
Ο ίδιος όμως συνήθιζε να λέει ότι το πρώτο του πανεπιστήμιο υπήρξε το καφενείο του πατέρα του, αφού εκεί συναντούσε δασκάλους, πολέμαρχους, καπεταναίους, επιστήμονες αλλά και απλούς ανθρώπους του χωριού.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο αντιστράτηγος ε.α κ. Νίκος Σαμψών, προλογίζοντας το βιβλίο, που μας κληροδότησε ο αξέχαστος συντοπίτης «Μέσα σ’ αυτό το «ανοικτό πανεπιστήμιο» ο δρ. Σκανδάλης, διδάχθηκε το μέτρο της σοφίας, του ήθους και της αρετής και διαμορφώθηκαν ο χαρακτήρας του και η ηθική, εθνική και πατριωτική προσωπικότητά του».
Επίσης η μητέρα του Σοφία Ελευθερίου Χαλκιαδάκη, μια πραγματική αρχόντισσα, επηρέασε βαθιά τον χαρακτήρα του με την απεριόριστη αγάπη και τη φιλοσοφημένη σκέψη της. Είχε αποκτήσει σπάνια για την εποχή της καλλιέργεια χάρις σε μια φίλη της δασκάλα την Ελένη Μπαμπαδάκη. Αυτή την έφερε κοντά στο συγγραφικό έργο των Ουγκώ, Τολστόι, Ντοστογιέφσκυ που την ενθουσίασαν. Κι αργότερα μιλούσε γι’ αυτούς στα παιδιά της αναφέροντας ιστορίες που είχε διαβάσει. Ήταν μια σημαντική για την εποχή της γυναίκα.
Ο Νικόλας Ασκούτσης μάλιστα, νονός του αδελφού του Γιώργου, έλεγε «Ο Λευτέρης με την καλή μάνα».
Από το δημοτικό σχολείο ο Ελευθέριος Σκανδάλης έδειξε την έφεσή του για τη μάθηση που από πολύ ενωρίς είχε διαγνώσει η μητέρα του. Ο κ. Γεώργιος Περπιράκης αναφέρει γι’ αυτήν ότι λίγες στιγμές πριν φύγει από τη ζωή κάλεσε τον άνδρα της και του είπε «Νικολή, εγώ φεύγω και θέλω να ξέρεις την τελευταία μου επιθυμία. Τον Λευτέρη να προχωρήσεις στα γράμματα». Και ο πατέρας του τήρησε αυτήν την επιθυμία της γυναίκας του. Η υπέροχη αυτή γυναίκα πέθανε στις 8 Φεβρουαρίου 1949 σε ηλικία 55 χρόνων, από τη στενοχώρια της για τον πρώτο της γιο Γεώργιο που είχε στρατευθεί κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου και πολεμούσε με τον Εθνικό Στρατό στον Γράμμο.
Ένας γενναίος πατέρας
Αξιόλογος ήταν και ο πατέρας του που τον είχε γαλουχήσει με τα ιδεώδη της φυλής φορτίζοντας το πατριωτικό του αίσθημα.
Για την ιστορία αξίζει να σημειώσουμε ότι αυτός ήταν γιος του Γεωργίου Σκανδάλη, που σκοτώθηκε στη επανάσταση του 1896 αφήνοντάς πίσω του έξι παιδιά. Ο Γεώργιος πολέμησε στο μέτωπο της Μικράς Ασίας ως πυροβολητής ορειβατικού πυροβολικού. Πολέμησε σκληρά και στην κατάρρευση του μετώπου είχε την ατυχία να συλληφθεί αιχμάλωτος και να σταλεί στη Γερμανία από τους Τούρκους ως δώρο άμισθης εργασίας. Έμεινε εκεί κάπου τρία χρόνια.
Σ’ αυτό το γεμάτο ακούσματα κι εμπειρίες κλίμα μεγάλωσε ο Ελευθέριος περνώντας παιδικά χρόνια σε μια δεμένη κι αγαπημένη οικογένεια. Η αγάπη του στα γράμματα δεν τον εγκατέλειψε ούτε με το πηγαινέλα στο χωριό, αφού έπρεπε να πάει στο Γυμνάσιο στην πόλη, ούτε με την υποχρεωτική εργασία στο καφενείο απόγευμα-βράδυ. Εκεί πραγματικά μαρτυρούσε μέχρι να τελειώσει τη μελέτη του.
Πώς να διαβάσει και πώς να λύσει μια άσκηση όταν έπρεπε να διακόπτει συνεχώς για να εξυπηρετήσει τους πελάτες του καφενείου. Κι όμως κατάφερε να κάνει τις ζηλευτές σπουδές που προαναφέραμε.
Τέλειωνε το δημοτικό όταν κατελήφθη η χώρα μας από τους Γερμανούς. Η επίταξη και του καφενείου έγινε αφορμή να περάσει ο Ελευθέριος τραγικές μέρες.
Ποτέ δεν ξέχασε την πρώτη μέρα που τον πήραν αγγαρεία οι Γερμανοί να κουβαλάει άμμο από τα ποτάμια μέσα στη βροχή για τη συντήρηση του κεντρικού οδικού άξονα της Κρήτης. Γύρισε στο σπίτι κι έτρεμε. Η καημένη η μάνα δεν ήξερε πώς να τον βοηθήσει. Ζέσταινε νερό να ανακουφίσει τα βασανισμένα και παγωμένα του χεράκια.
Είχε όμως κι άλλη μια ευκαιρία να αντιληφθεί πόσο …πολιτισμένος λαός μας είχε κατακτήσει. Μια μέρα εκεί στην αγγαρεία πέρασε ένα αυτοκίνητο με διακριτικά που προκάλεσαν το ενδιαφέρον του παιδιού. Από το αυτοκίνητο κατέβηκε ένας Γερμανός με πολιτική περιβολή. Βλέποντας τον πιτσιρίκο να έχει σταματήσει το φτυάρι και να τον παρατηρεί τον πλησίασε και τον χαστούκισε με δύναμη. Έδειξε την «ανωτερότητά» του σε ένα παιδάκι με κοντά παντελόνια. Έτσι πέρασαν τα χρόνια τέλειωσαν και οι σπουδές.
Στο μεταξύ η κατάρτισή του Ελευθερίου, τον είχε βοηθήσει να αποκτήσει αρκετές εμπειρίες πολύτιμες για τη μετέπειτα καριέρα του. Το 1956 απεστάλη με δυο ακόμα νέους επιστήμονες, κατόπιν διαγωνισμού στις έξι χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας Άνθρακα και Χάλυβα. Ήταν ο πρώτος πυρήνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εκεί κατάφερε να μελετήσει προβλήματα οργάνωσης, διοίκησης και παραγωγικότητας των επιχειρήσεων και να ενημερωθεί για τις πρώτες προσπάθειες ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αυτή ήταν η πρώτη ελληνική αποστολή.
Τι να πούμε για τις επιστημονικές του διακρίσεις. Με πρώτα βραβεία τιμήθηκαν μελέτες του από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας (ΟΕΟΣ) επί θέματος παραγωγικότητας (1956), από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης σε διαγωνισμό προκηρυχθέντα από την Εμπορική Τράπεζα, για την οικονομία της Βορείου Ελλάδος (1960) και από την Τράπεζα της Ελλάδος σε διαγωνισμό για την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (1963).
Πένα δυνατή με περιεχόμενο
Άνθρωπος με άποψη ο δρ. Σκανδάλης από νωρίς αισθάνθηκε την ανάγκη να εκφράζεται δημόσια. Δεν είχε πάρει ακόμα το πτυχίο του και δημοσίευσε στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» του συγκροτήματος Λαμπράκη επιστολή του που αντέκρουε τις απόψεις του γνωστού τότε οικονομολόγου Δαμαλά.
Για να καταλάβουμε τη σημαντικότητα της δημοσίευσης αυτής θα πρέπει να τονίσουμε ότι μέχρι και τη δεκαετία του 80 δεν ήταν εύκολο να αρθρογραφήσεις αν δεν διέκρινε το γραπτό σου πέρα από καλή διατύπωση και γνώση. Αν η τεκμηρίωση δεν έπειθε, το χειρόγραφο πήγαινε αμέσως στο καλάθι.
Η επιστολή αυτή όμως άνοιξε στον δρα Σκανδάλη νέους δρόμους. Για πολλά χρόνια συνεργαζόταν με το ένθετο οικονομικό τεύχος της εφημερίδας «Βήμα». Ο Οικονομικός Ταχυδρόμος επίσης αναδείκνυε τις απόψεις του κι έτσι έγινε γνωστός και από τη δημοσιογραφική αυτή παρουσία του.
«Στην πολυκύμαντη ζωή του, γράφει ο κ. Γεώργιος Περπιράκης, για τον επιφανή ομοχώριό του, διέγραψε μια λαμπρή και αξιοζήλευτη πορεία. Διετέλεσε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος σε μεγάλες κρατικές και ιδιωτικές επιχειρήσεις, στον ΕΟΜΜΧ, στα Ελληνικά Πετρέλαια, στη ΣΕΚΕ, στην Καπνεμπορική κ.ά. (ο ίδιος τα αναφέρει στο βιβλίο). Από τις θέσεις αυτές είχε την ευκαιρία να έλθει σε επαφή και να γνωριστεί με πρωθυπουργούς, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τον Γεώργιο Παπανδρέου, τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, με υπουργούς, Τον Γιάννη Παλαιοκρασά, τον Γιάννη Κεφαλογιάννη, τον Παύλο Βαρδινογιάννη, τον Βασίλη Κοντογιανόπουλο κ.ά. Και όπως γράφει δεν είχε τις καλύτερες εντυπώσεις γι’ αυτούς. Γνωρίστηκε ακόμη με εξέχουσες προσωπικότητες, τον Στρατή Ανδρεάδη, τον Ξενοφώντα Ζολώτα, αλλά και με αξιωματούχους άλλων κρατών, Ρωσίας, Ιράν, Ιράκ. Διαχειρίστηκε πάνω από 40 δισ. δολάρια συνολικά από τις επιχειρήσεις από τις οποίες πέρασε. Και έφυγε άμεμπτος και πεντακάθαρος. Ποιος άλλος θα έβαζε την κόρη του να εργαστεί αμισθί για τρία χρόνια στη Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίων; Και αυτό γιατί αυτός ήταν πρόεδρος και δεν ήθελε να τον κατηγορήσει κάποιος ότι εκμεταλλεύτηκε τη θέση του προς ίδιον όφελος. Δεν καρπώθηκε τίποτε για προσωπικό του όφελος, όπως έπραξαν άλλοι… Και ζει σήμερα με μια κουτσουρεμένη σύνταξη του ΙΚΑ».
Κι όμως ο Ελευθέριος Σκανδάλης που εργάστηκε μέχρι τα 81 χρόνια του, ποτέ δεν ένιωθε …τύψη για την αδιαφορία που έδειξε στο «μέλι που έρρεε από τα δάχτυλά του».
Ήταν η προσωποποίηση της εντιμότητας. Η κορυφή της ανθρωπιάς. Το απαύγασμα της ηθικής.
Ανέκαθεν ο Σκανδάλης ένοιωθε προνομιούχος εκτιμώντας τις πραγματικές αξίες του ανθρώπου όπως η δημιουργία μιας καλής οικογένειας
Γνωρίστηκε με τη σύζυγό του Ανθούλα όταν εργάζονταν και οι δυο στα περιοδικά του «Συναγερμού του Παπάγου. Όμορφη, έξυπνη, χαριτωμένη, μορφωμένη, ήταν η τέλεια γυναίκα γι’ αυτόν. Και η ίδια όμως δεν έμεινε ασυγκίνητη από τον χαρισματικό της συνάδελφο που ήταν όμως κι ένας πολύ όμορφος και ερωτεύσιμος άνδρας.
Ταιριαστό ζευγάρι ένωσε τη ζωή του το 1958 στον Άγιο Γεώργιο της Κυψέλης με κουμπάρο τον Παύλο Βαρδινογιάννη. Η Σοφία ήρθε να ολοκληρώσει την ευτυχία του ζευγαριού.
Ο Ελευθέριος Σκανδάλης που είχε διαχειριστεί εκατομμύρια εκατομμυρίων έζησε μέχρι τον Μάρτιο του 2023 που έφυγε πλήρης ημερών με μια σύνταξη του ΙΚΑ. Ποτέ όμως δεν μετάνοιωσε γι’ αυτό. Γιατί η μόνη αξία γι’ αυτόν ήταν η «αξιοπρέπεια».
Νικόλαος Σαμψών
Για κάποιους η συνωνυμία με «Εφιάλτες» της ιστορίας μπορεί να είναι αβάσταχτη, αλλά για τον Αντιστράτηγο ε.α κ. Νικόλαο Σαμψων είναι μια αφορμή να αποκτά λάμψη αυτό το όνομα επειδή το φέρει μια μεγάλη μορφή του τόπου μας, ανυπολόγιστης ηθικής αξίας, που όσοι τον γνωρίζουν αισθάνονται μεγάλη περηφάνια γι’ αυτόν.
Στον κ. Νίκο Σαμψών οφείλω πολλά, γιατί μοιράζεται μαζί μου όλο το άγχος καταγραφής της Ρεθεμνιώτικης παρουσίας στον ηρωικό στρατό μας από τους πρώτους Βαλκανικούς πολέμους μέχρι την εποποιία του 40. Και αισθάνομαι ευγνωμοσύνη που είναι πάντα πρόθυμος να με ακούσει και να με συμβουλεύσει ώστε να αποφύγω υφάλους και σκοπέλους στην προσπάθειά μου αυτή.
Ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος γεννήθηκε το 1942 στο Ατσιπόπουλο. Πατέρας του ήταν ο Ατσιπουλιανός Ευάγγελος Σαμψών και μητέρα του η Άννα Δασκαλάκη από τον όμορο στο Ατσιπόπουλο χωριό του Γάλλου, γονείς πολυαγαπημένοι, άνθρωποι απλοί, οι οποίοι συνέβαλαν τα μέγιστα στη διαμόρφωση ενός ενάρετου χαρακτήρα. Επίσης έχει άλλα δύο αδέρφια εν ζωή, τον Λευτέρη και τον Μιχάλη, καθώς και τον αείμνηστο Στέλιο.
Από πολύ μικρή ηλικία φάνηκε ότι είναι χαρισματικός, άνθρωπος ιδιαίτερης ευφυΐας και ότι μελλοντικά θα χαράξει μια σπουδαία πορεία στη ζωή του. Αριστούχος μαθητής στο δημοτικό Ατσιποπούλου, συνέχισε αριστούχος στο Γυμνάσιο αρρένων του Ρεθύμνου και σημαιοφόρος στην τότε έκτη τάξη του Γυμνασίου, από το οποίο αποφοίτησε το 1960.
Γαλουχημένος με τις πατροπαράδοτες χριστιανικές αρχές από την οικογένειά του, η οποία παρεμπιπτόντως τον προόριζε για ιερωμένο, και με πίστη στις διαχρονικές αρχαιοελληνικές αξίες της αγάπης και της αφοσίωσης προς την πατρίδα, με τις οποίες τον ενέπνευσε η κλασική παιδεία που πήρε από το σχολείο, εισάγεται στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Είναι πλέον ένας νεαρός φοιτητής σε μια σχολή που τον εκφράζει απόλυτα, αγέρωχος, ευθυτενής, ευειδής, για τον οποίο οι γονείς του και η οικογένειά του έχουν κάθε λόγο να νιώθουν περήφανοι και να τον καμαρώνουν.
Το 1963 παίρνει το «ξίφος», καθότι ο αξιωματικός ποτέ δε λέει «πήρα το πτυχίο» αλλά «πήρα το ξίφος», το οποίο αποτελεί τη μέγιστη τιμή για τον ίδιο, ενώ παράλληλα χαρακτηρίζει το είδος της αποστολής που θα ακολουθήσει. Έτσι, μετά την αποφοίτησή του από τη Σχολή με άριστα, με σφυρηλατημένο σώμα και πνεύμα χάρη στην εκπαίδευσή του, κατατάσσεται ως ανθυπολοχαγός Διαβιβάσεων στον Ελληνικό Στρατό, για να υπηρετήσει τα ύψιστα ιδανικά της πατρίδας, την ελευθερία της, την προάσπιση της εδαφικής της ακεραιότητας, ταγμένος να φυλάει τα ιερά και τα όσια, να «φυλάττει Θερμοπύλες». Οπλισμένος με τις αρετές της πειθαρχίας, της προσήλωσης στο ιερό καθήκον που επιτάσσει η στρατιωτική του ιδιότητα και της πίστης στο ομηρικό «εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης», αγωνίζεται σκληρά και ακούραστα στη διάρκεια του μακρόχρονου ταξιδιού του, με προορισμό τη δική του «Ιθάκη».
Ακολουθώντας τη ρήση του Πλάτωνα «επιμελεία και πόνω και μαθήσει πάντα κατορθούται», στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της στρατιωτικής του θητείας επιδιώκει τη «δια βίου μάθηση», ώστε να παρέχει τη μεγαλύτερη δυνατή εισφορά στην πατρίδα, γεγονός που θα δώσει ώθηση και στην επαγγελματική του πρόοδο και εξέλιξη. Από το 1964 και μέχρι το 1981, ταυτόχρονα με την καριέρα του αξιωματικού, συνεχίζει με περαιτέρω λαμπρές σπουδές, αποκτώντας εξειδίκευση στις Τηλεπικοινωνίες και τα Ηλεκτρονικά, γεγονός που προοιωνίζει ότι η επαγγελματική πορεία που θα διαγράψει στο μέλλον θα είναι σπουδαία και λαμπρή, καθώς θα φτάσει στο ύψιστο αξίωμα της στρατιωτικής ιεραρχίας, στο βαθμό του αντιστράτηγου.
Γνωρίζει τρεις ξένες γλώσσες: Αγγλικά άριστα, και Γερμανικά – Γαλλικά πολύ καλά.
Επιπλέον του αρέσει πολύ το διάβασμα και κυρίως βιβλίων ιστορικού περιεχομένου.
Μετά από ένα μακρύ και αξιοζήλευτο προσωπικό ταξίδι και μια αξιοθαύμαστη καριέρα, πλούσια τόσο σε έργο και προσφορά όσο και σε εμπειρίες, αποστρατεύεται στις 3 Μαρτίου του 1996 με τον βαθμό του Αντιστράτηγου και τον τίτλο του επίτιμου Διευθυντή της Διεύθυνσης Διαβιβάσεων ΓΕΣ. Από τα 35 χρόνια που υπηρέτησε συνολικά, τα εννέα χρόνια ήταν στο ΓΕΣ και στο ΓΕΕΘΑ, τα επτάμισι χρόνια στο Εξωτερικό (Αμερική, Αγγλία, Βέλγιο) και τα 18,5 χρόνια σε μονάδες και επιτελεία του Στρατού Ξηράς.
Κατά τη διάρκεια της πολυετούς υπηρεσίας του στον Στρατό, ασχολήθηκε, μεταξύ των άλλων, με τη σχεδίαση Στρατιωτικών Συστημάτων Επικοινωνιών, Αυτοματοποιημένων Συστημάτων Διοίκησης και Ελέγχου του Στρατού και έλαβε μέρος στην εκπόνηση μελετών για τον εκσυγχρονισμό του Στρατού. Οι εμπειρίες του καλύπτουν κυρίως τους τομείς επικοινωνιών-ηλεκτρονικών, ηλεκτρονικών υπολογιστών, προγραμματισμού, οργανώσεως εργασίας και βελτιστοποίησης.
Ένας ανώνυμος ευεργέτης
Ο Νικόλαος Σαμψών είναι και από τους σημαντικότερους ευεργέτες του χωριού του.
Εκτός από τη συμβολή του στην ανάδειξη του παλιού καμπαναριού, με πρωτοβουλία του αντικαταστάθηκαν τα περιστέρια στο τέμπλο της Εκκλησίας, με χρήματα που πρόσφερε ο Σύλλογος Ατσιπουλιανών Αττικής. Κατασκευάστηκαν και τοποθετήθηκαν στο τέμπλο με τη φροντίδα του Αλεβίζου Λιονή.
Επιπλέον με δική του δαπάνη και με τη βοήθεια του Μιχάλη Γιαννούλη φύτευσε τρία δέντρα, ένα στον περίβολο της Εκκλησίας και δύο στον χώρο του πάρκινγκ.
Στις πρωτοβουλίες του Νίκου Σαμψών οφείλουμε τις δυο προτομές στον χώρο του Ηρώου Ατσιπουλιανών Αξιωματικών που σκοτώθηκαν στο Μικρασιατικό πόλεμο. Οι προτομές κατασκευάστηκαν στο Καμποχώρι Ημαθίας από τον γλύπτη Νίκο Γκουντάντση με την επίβλεψη του Νίκου Σαμψών και χρηματοδοτήθηκαν από τον ίδιο και από την οικογένεια Παπατζανή. Μεταφέρθηκαν δωρεάν από τον Γιάννη Γιαννούλη και τοποθετήθηκαν στις μαρμάρινες βάσεις που κατασκεύασε ο Γιάννης-Ηλία Λιονής.
Συχνά ο Νίκος διαθέτει χρήματα στον Μιχάλη Γιαννούλη για το ξεχορτάριασμα και τον ευπρεπισμό του. Προτείνει, λοιπόν, να γίνει πλακόστρωση ή κατασκευή δαπέδου με τσιμεντόστρωση.
Ο ίδιος ενθάρρυνε τον κ. Περπιράκη για τη συγγραφή του βιβλίου και εξασφάλισε το ποσό των 5.000 ευρώ από τον κ. Δημήτρη Μελισσανίδη για την έκδοσή του.
Και πόσα ακόμα έχει πράξει, πόσα δεν έχει προγραμματίσει και του ευχόμαστε να τα καταφέρει να τα δει. Γιατί η μόνη φορά που παραπονιέται είναι όταν ο δήμος αθετεί τις υποσχέσεις του σε παραμβάσεις που τιμούν την ιστορία, τους ήρωές της και τον πολιτισμό.
Ευχή μας είναι να απολαμβάνει τη ζωή πλάι στην εκλεκτή και εξίσου σημαντική σύζυγό του και να είναι πάντα γερός να προσφέρει.
Το αφιέρωμά μας συνεχίζεται.
Πηγές
Δρ Ελευθερίου Νικ. Σκανδάλη: «Το πέρασμά μου από τη ζωή».
Πρόλογος του αντιστράτηγου ε.α. Νικολάου Σαμψών στο παραπάνω βιβλίο.
Γεωργίου Περπιράκη: Δρ Ελευθέριος Νικ. Σκανδάλης: Tο πέρασμά μου από τη ζωή.
Τιμητική εκδήλωση Πολιτιστικού Συλλόγου Ατσιποπούλου για τον Αντιστράτηγο ε.α Νικόλαο Σαμψών.
