• Διοργανώθηκε στο Ρέθυμνο από τον ΕΛΙΝΑ το Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής του ΕΛΜΕΠΑ
Η ακουστική, ως επιστήμη που μελετά τον ήχο και την αλληλεπίδρασή του με το περιβάλλον, παίζει καθοριστικό ρόλο στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Από την επικοινωνία και τη μουσική, μέχρι το θόρυβο των πόλεων ή τους ήχους της φύσης, το ανθρώπινο αυτί βρίσκεται συνεχώς σε επαφή με μια πληθώρα ηχητικών σημάτων, η ένταση των οποίων επηρεάζει την ποιότητα ζωής. Αυτή η συνεχής αλληλεπίδραση καθορίζει όχι μόνο την επικοινωνία και την ψυχαγωγία, αλλά και την ευημερία μας, τη συγκέντρωση και την ψυχική μας ισορροπία, όπως αναδείχθηκε επιτυχώς μέσα από την πρώτη μέρα του 12ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Ακουστικής που διεξάγεται στο Ρέθυμνο από τις 17 έως τις 19 Οκτωβρίου, στο «Σπίτι του Πολιτισμού» και διοργανώνεται από το Ελληνικό Ινστιτούτο Ακουστικής (ΕΛΙΝΑ) και το Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, με συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Κρήτης (Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου) και τον Δήμο Ρεθύμνου. Κεντρικό σημείο της ημέρας έναρξης του συνεδρίου το απόγευμα της Πέμπτης 17 Οκτωβρίου, η βράβευση του καθηγητή και πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης, Μιχαήλ Ταρουδάκη, ως αναγνώριση της προσφοράς του σε επιστημονικό και διοικητικό επίπεδο στο χώρο της ακουστικής επιστήμης.
Το συνέδριο που ολοκληρώνεται σήμερα επικεντρώθηκε στις σημαντικές θεματικές ακουστικής που απασχολούν τους σύγχρονους Έλληνες επιστήμονες, όπως είναι η διαχείριση της ηχορρύπανσης, η υποβρύχια ακουστική, που επηρεάζει τις παραθαλάσσιες περιοχές, η εκμετάλλευση των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για την επεξεργασία ηχητικών σημάτων και η συνολική δημιουργία μιας ακουστικής κουλτούρας σε εθνικό επίπεδο. Η επένδυση στην ακουστική είναι μία προσπάθεια που πρέπει να γίνει συνεπικουρικά σε θεσμικό και κοινωνικό επίπεδο και να οδηγήσει στην αναμόρφωση των κλειστών χώρων και την αναπροσαρμογή των νομοθετικών πλαισίων για την παραγωγή ήχων.
Τεχνητή νοημοσύνη, θόρυβος και επεξεργασία ήχου
Ο κ. Γεώργιος Καλλίρης, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ΕΛΙΝΑ ανέπτυξε τους προσανατολισμούς των Ελλήνων επιστημόνων σήμερα, ενώ έκανε ειδική αναφορά στο τμήμα ακουστικής που λειτουργεί στο Ρέθυμνο:
«Οι σύγχρονοι Έλληνες επιστήμονες στο κομμάτι της ακουστικής, επικεντρώνονται τα τελευταία δύο χρόνια στο κομμάτι της τεχνητής νοημοσύνης, για την οποία υπάρχει μία ολόκληρη συνεδρία. Ο θόρυβος και η επεξεργασία ήχου είναι επίσης πολύ σημαντικές θεματικές, οι οποίες απασχολούν την επιστημονική κοινότητα. Το τμήμα της μουσικής τεχνολογίας και ακουστικής του Ρεθύμνου είναι η τοπική οργανωτική επιτροπή του συνεδρίου και κάνει μία πολύ σοβαρή δουλειά στον τομέα της ακουστικής. Το τμήμα τον τελευταίο καιρό έχει στελεχωθεί με πολλούς νέους επιστήμονες και την τελευταία χρονιά έχουν έρθει τρεις νέοι επιστήμονες καθηγητές, οι οποίοι είναι κορυφαίοι στο αντικείμενο που διδάσκουν. Αυτό που χρειάζεται αυτό το τμήμα για να απογειωθεί είναι κτιριακές υποδομές και χρηματοδοτήσεις».
Ο κ. Καλλίρης επεσήμανε την ιστορική αναδρομή του συνεδρίου και την παρουσία του στην Κρήτη για δεύτερη χρονιά την τελευταία εικοσαετία:
«Το συνέδριο διοργανώνεται από το ΕΛΙΝΑ, ο οποίος είναι ο κατεξοχήν επιστημονικός φορέας στην Ελλάδα, που συνενώνει και συσπειρώνει όλους τους επιστήμονες, επαγγελματίες και ερευνητές που ασχολούνται με τα αντικείμενα της ακουστικής, όπως είναι η ηχορρύπανση, η κτιριακή προστασία, η εσωτερική ακουστική των χώρων και η υποβρύχια ακουστική. Αυτό το συνέδριο διοργανώνεται τα τελευταία 22 χρόνια ανά διετία και διεξάγεται σε διαφορετική πόλη. Το 2006 ήταν η πρώτη φορά που έγινε στην Κρήτη, στο Ηράκλειο τότε με το Ρέθυμνο να παίρνει τη σκυτάλη τώρα».
«Ο Δήμος Ρεθύμνου ο μοναδικός στη χώρα που παρακολουθεί την ηχορρύπανση»
Ο κ. Νεκτάριος Παπαδογιάννης, καθηγητής του τμήματος Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής και διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Φυσικής Πλάσματος και Laser του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου μιλώντας στα «Ρ.Ν.» ανέφερε:
«Φιλοξενούμε στο Ρέθυμνο το 12ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακουστικής του ΕΛΙΝΑ, με συνδιοργάνωση του τμήματος Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής του ΕΛΜΕΠΑ που εδρεύει στο Ρέθυμνο. Το Ρέθυμνο είναι μία πόλη με παράδοση στην ακουστική, καθώς από το 1999 είχε Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής σε ΤΕΙ στην αρχή και Πανεπιστημιακό τμήμα μετέπειτα. Ως αντιδήμαρχος Παιδείας και Δια βίου μάθησης οφείλω να πω ότι είμαστε η μοναδική δημοτική ενότητα της χώρας που παρακολουθεί την ηχορρύπανση, ακριβώς εξαιτίας του τμήματος. Υπάρχουν εγκατεστημένοι σταθμοί μέτρησης της ηχορρύπανσης και παρακολουθείται έτσι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ηχορρύπανσης, για να μας βοηθήσει να προβούμε σε καινούργιες κυκλοφοριακές πολιτικές, αλλά και πολιτικές ορθής αξιοποίησης της γης».
Παράλληλα, ο κ. Παπαδόγιαννης, ο οποίος ήταν και ο συντονιστής της εκδήλωσης υπογράμμισε την άμεση σχέση της ποιότητας ζωής και της υγείας του ανθρώπου, με τη διαχείριση των ήχων, ενώ σημείωσε τη συμβουλευτική βοήθεια που παρέχει το ΕΛΙΝΑ στο Ελληνικό κράτος, για τη διευθέτηση του νομοθετικού πλαισίου για την ηχορρύπανση.
«Είναι πολύ σημαντικό για εμάς να υποδεχόμαστε όλους αυτούς τους επιστήμονες από πολλά Πανεπιστήμια της χώρας και από το εξωτερικό. Ταυτόχρονα είναι μία χρυσή ευκαιρία να προσεγγίσουμε τις πολυάριθμες θεματικές της ακουστικής, η επιστήμη και η τεχνολογία στην Ελλάδα έχουν σημαντική ενασχόληση με την ακουστική. Υπάρχουν εταιρείες που εκθέτουν και κατασκευάζουν τα προϊόντα τους για τη διαχείριση των ήχων στην Ελλάδα. Πέρα από την περιβαλλοντική ακουστική και την ηχομόνωση, παίζει μεγάλο ρόλο στην ποιότητα της ζωής, που είναι απαραίτητη για υγεία του ανθρώπου. Η πρόσληψη των ήχων, τα λεγόμενα ηχοτοπία, η οικολογική ακουστική και τα θέματα της ηχομείωσης και ηχορρύπανσης από τα κέντρα διασκέδασης και από άλλες πηγές παραγωγής έντονων ήχων μας απασχολούν όλους. Μάλιστα, το ΕΛΙΝΑ είναι σύμβουλος του κράτους στο νομοθετικό κομμάτι της διαχείρισης της ηχορρύπανσης από καταστήματα, οφείλουμε να ακολουθήσουμε τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Όλη η διαχείριση του ήχου της τεχνολογίας, της ηλεκτροακουστικής, των ηλεκτρομηχανημάτων από τη στιγμή που έχουν μπει στη ζωή μας ξαφνικά, είναι μία εξελισσόμενη βιομηχανία που η χώρα έχει ανθρώπους τόσο στα Πανεπιστήμια και στον ιδιωτικό τομέα για να συνεισφέρει σε αυτό το κομμάτι. Επίσης, να μην ξεχνάμε ότι η ακουστική καλλιέργεια είναι πολύ σημαντική στον άνθρωπο, ο τρόπος που γίνεται η πρόσληψη ήχων και η ακρόαση της μουσικής. Δυστυχώς στην Κρήτη έχουμε ξεφύγει με τον τρόπο που εκτελείται η Κρητική μουσική με πολύ μεγάλη ένταση που σε κάνει να μην αντιλαμβάνεσαι τη μουσική ποιότητα, καθιστώντας την μόνο διασκέδαση και όχι ψυχαγωγία».
«Δουλεύουμε για την προστασία του περιβάλλοντος, των ανθρώπων και της κοινωνίας»
Το κεντρικό πρόσωπο της βραδιάς, ο Μιχαήλ Ταρουδάκης, καθηγητής και πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης, στον απόηχο της βράβευσής του δήλωσε:
«Είναι πολύ μεγάλη τιμή για εμένα η βράβευσή μου από το ΕΛΙΝΑ. Η ακουστική είναι μία περιοχή που έχει τεράστιες εφαρμογές στην καθημερινή μας ζωή, στην κοινωνία και μάλιστα εμείς ισχυριζόμαστε ότι ο ήχος έχει την ίδια σημασία που έχει και το φως για την κοινωνία και όλο τον κόσμο. Όλοι εμείς που δουλεύουμε με την ακουστική, δουλεύουμε για την προστασία του περιβάλλοντος, των ανθρώπων και της κοινωνίας. Το να ζεις μέσα σε ένα περιβάλλον, όπου ο ήχος και γενικά τα ηχοσυστήματα σου επιτρέπουν να έχεις μία πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής, από αυτήν που θα είχες υπό διαφορετικές συνθήκες, είναι μία ανεκτίμητη προσφορά. Εμείς αναζητούμε το πως θα το υλοποιήσουμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο».
«Η ακουστική είναι θέμα επικοινωνίας»
Ο Χαράλαμπος Δημούλας, καθηγητής του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πρόεδρος του ΕΛΙΝΑ στο Πανελλήνιο συνέδριο «Ακουστική 2022» μιλώντας στα «Ρ.Ν.», στάθηκε στην επεξήγηση της λειτουργίας των θορύβων στην καθημερινότητά μας και την ανάγκη ενημέρωσης του κόσμου για τα θέματα της ακουστικής και των επιρροών της στην επικοινωνία:
«Τα συνέδρια αυτά έχουν σκοπό να παρουσιάσουν επιστημονικές και ερευνητικές καινοτομίες, το ΕΛΙΝΑ που ιδρύθηκε το 2002 προσπαθεί να μαζέψει όλους τους επιστήμονες που ασχολούνται με διάφορες πτυχές του ήχου και της ακουστικής. Η έκθεση στο θόρυβο είναι ένα πρόβλημα το οποίο μας απασχολεί και δεν έχουμε την αίσθηση του πόσο επιζήμια μπορεί να είναι η έκθεση σε αυτόν και το που μπορεί να οδηγήσει. Θόρυβος θεωρείται ακόμα και ο ανεμιστήρας του υπολογιστή, ο οποίος δεν γίνεται αντιληπτός, αλλά μόλις τον κλείσεις ανακουφίζεσαι ακουστικά. Το ίδιο ισχύει και για ανθρώπους που έρχονται σε επαφή με πολύ υψηλά ντεσιμπέλ μουσικής, οι οποίοι μετά από μερικά χρόνια δεν ακούνε το ίδιο καλά. Πρέπει ο κόσμος να φροντίσει να μάθει για τις πτυχές της ακουστικής, γιατί στο τέλος της μέρας είναι θέμα επικοινωνίας. Η ηχητική επικοινωνία είναι ύψιστης σημασίας και καταλαμβάνει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της μέρας μας».
Ο κ. Δημούλας υπογράμμισε την έλλειψη ακουστικής κουλτούρας στη χώρα, που οδηγεί σε προβληματικά επίπεδα αποτελεσματικής πρόσληψης ηχητικών μηνυμάτων:
«Χθες παρουσιάστηκε μία ημερίδα για την υποβρύχια ακουστική από τον κ. Ταρουδάκη, που μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα σε περιοχές σαν τη δική μας που είναι παραθαλάσσιες. Η ακουστική χώρων, το γεγονός ότι στα σχολεία μας τα παιδιά αν δεν κάθονται στις μπροστινές θέσεις δεν ακούν, είναι θέμα ακουστικής κουλτούρας. Βλέπουμε ασύρματες συσκευές που μας βοηθούν στην επικοινωνία, αλλά δεν φτάνουν μόνο αυτές. Πρέπει να αναπροσαρμόσουμε τους κλειστούς χώρους, με καλύτερα ηχοσυστήματα και μονώσεις. Για παράδειγμα, όταν κάποιος επιχειρεί να δώσει μία ακουστική εξέταση και η αίθουσα είναι ακατάλληλη, είναι καταδικασμένος να αποτύχει. Κάποιος που είναι σε μία αίθουσα και παρακολουθεί μαθήματα, αλλά δεν ακούει, τότε χάνει το ενδιαφέρον του, δεν μαθαίνει και δεν συμμετέχει. Υπάρχουν έρευνες που έχουν δείξει ότι στην Ελλάδα φωνάζουμε πολύ και αυτό μας καθιστά κουφούς, δημιουργώντας ένα φαύλο κύκλο. Είμαστε κουφοί γιατί φωνάζουμε ή φωνάζουμε γιατί είμαστε κουφοί;»
Τέλος, ο κ. Δημούλας ολοκλήρωσε:
«Στις σοβαρές βόρειες χώρες της Ευρώπης έχουν επενδύσει στη διαμόρφωση μιας κουλτούρας ακουστικής, οι αίθουσές τους είτε είναι διδασκαλίας, είτε σεμιναρίων είτε πολλαπλών χρήσεων φροντίζουν να έχουν σωστή ακουστική. Επιπλέον, η επεξεργασία σήματος είναι βαρύνουσας σημασίας, το να μπορούμε να καταλάβουμε αν αυτή η ηχογράφηση είναι παραποιημένη, ως προϊόν παραπληροφόρησης ή όχι. Η ακουστική μας αφορά ως κοινωνικά όντα και ως άνθρωποι που θέλουμε να εξελισσόμαστε και να βελτιωνόμαστε».
