Ο τομέας που χρηματοδοτεί δράσεις για Επένδυση στο Ανθρώπινο Δυναμικό, στην Κοινωνική Συνοχή και στις Αξίες προικοδοτήθηκε για το 2023 με ένα σοβαρό ποσό, άνω των 21,5 δισ. ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), αναμένεται να απορροφήσει για το ερχόμενο, περίπου 16,9 δισ. ευρώ. Όμως, δυστυχώς οι νέες δράσεις δεν υπερβαίνον το 1,2 δισ. ευρώ, ποσοστό εξαιρετικά χαμηλό σε περιόδους πολέμου και κάλυψης έκτακτων αναγκών, που θα πέσει αναγκαστικά στους ώμους των κρατών μελών. Οι φορείς που παρεμβαίνουν στη διαμόρφωση των κονδυλίων αυτών αναμένουμε να αντιδράσουν πριν την οριστικοποίηση των ποσών, πριν είναι αργά.
Το ποσόν των 21,5 δια € (βλέπε πίνακα 2 στη συνέχεια), είναι πολύ υψηλά στον κατάλογο των δράσεων που χρηματοδοτεί ο κοινοτικός προϋπολογισμός το ερχόμενο έτος, και μάλιστα ως μέρος του επταετούς δημοσιονομικού πλαισίου, αξίζει να μνημονευτεί ιδιαίτερα. Στο σημαντικό αυτό κονδύλι εντάσσονται και οι δράσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου (ΕΚΤ), το οποίο αναμένεται να απορροφήσει για το ερχόμενο, περίπου 16,9 δισ. ευρώ ήτοι το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών. Όμως από το σημαντικό αυτό κονδύλι το συντριπτικά υψηλό ποσόν των 11,4 δισ. ευρώ αφορούν το τελείωμα προηγούμενων δράσεων, που πρέπει να τύχουν κοινοτικής συνδρομής.
ΠΙΝΑΚΑΣ 2: ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ+ (ΕΚΤ+)
Ονομασία Πιστώσεις 2023
Αναλήψεις υποχρεώσεων Πληρωμές
Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) ΕΚΤ+ σκέλος Επιμερισμένη Διαχείριση – Επιχειρησιακές δαπάνες 16.682.950.899 1.167.119.278
ΕΚΤ+ σκέλος Επιμερισμένη διαχείριση – Επιχειρησιακή τεχνική βοήθεια 24.000.000 22.000.000
Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) – Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ 18.803.471 p.m.
ΕΚΤ+ – σκέλος Απασχόληση και Κοινωνική καινοτομία (EaSI) 91.500.000 77.000.000
Μέσο Χρηματοδοτικής Στήριξης για τη Διαχείριση των Συνόρων και την Πολιτική των θεωρήσεων (ΜΔΣΘ) – Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ 30.242.121 8.767.277
Erasmus+ – Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ 12.000.000 6.000.000
Περάτωση προγενέστερων προγραμμάτων και δραστηριοτήτων 11.352.080.697
16.859.496.491 12.632.967.252
Η λογική ερμηνεία αναγάγει το σημαντικό κονδύλι των 11,4 δις € στην αποπληρωμή δράσεων για την ανακούφιση από την πανδημία, στο μεταξύ, ο πόλεμος στα σύνορα της ΕΕ επιβάλει αναθεώρηση σημαντικών κονδυλίων που δε βλέπουμε να γίνεται παρά την ύπαρξη σοβαρών κινδύνων για τον ερχόμενο χειμώνα, μέρος του οποίου αφορούν και οι δαπάνες που αφορούν την κοινωνική πολιτική.
Ας δούμε λοιπόν τα βασικά στοιχεία των Δαπανών στήριξης για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+).
Οι πιστώσεις που συνθέτουν το ΕΚΤ+ προορίζονται να καλύψουν δαπάνες προς στήριξη των κρατών μελών για την επίτευξη υψηλών επιπέδων απασχόλησης, δίκαιης κοινωνικής προστασίας και εκπαιδευμένου και ανθεκτικού εργατικού δυναμικού έτοιμου για τον μελλοντικό κόσμο εργασίας, καθώς και δαπάνες για τη στήριξη, τη συμπλήρωση και την προσθήκη αξίας στις πολιτικές των κρατών μελών με στόχο να εξασφαλιστούν ίσες ευκαιρίες, πρόσβαση στην αγορά εργασίας, δίκαιες συνθήκες εργασίας, κοινωνική προστασία και ένταξη.
Οι κανονισμοί που αποτελούν το θεσμικό πλαίσιο είναι ορισμένοι παλαιότερων ετών, όπως ο Κανονισμός (Ε.Ε.)αριθ.1303/2013 και ο Κανονισμός (Ε.Ε.)αριθ.223/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαρτίου 2014, για το Ταμείο Ευρωπαϊκής Βοήθειας προς τους Απόρους. Οι νεώτεροι που αφορούν εξειδικευμένες δράσεις είναι οι εξής:
– Κανονισμός (Ε.Ε.)2020/2094 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση Μέσου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη της ανάκαμψης μετά την κρίση της νόσου COVID-19. Υπενθυμίζουμε ότι το Μέσο χρηματοδοτείται μέχρι ποσού 750 δις € για την επταετία 2021 – 2027
– Κανονισμός (Ε.Ε.)2020/2221 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Δεκεμβρίου 2020, όσον αφορά τους πρόσθετους πόρους REACT-EU και τις ρυθμίσεις εφαρμογής με σκοπό την παροχή βοήθειας για τη στήριξη της αποκατάστασης των συνεπειών της κρίσης, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών, λόγω της πανδημίας της COVID-19 και για την προετοιμασία μιας πράσινης, ψηφιακής και ανθεκτικής ανάκαμψης της οικονομίας (REACT- EU). Οι πρόσθετοι αυτοί πόροι ανέρχονται σε 47,5 € για την περίοδο αναφοράς του κανονισμού.
Η επιδημική έξαρση της COVID-19 έκανε αναγκαία την ψήφιση του Κανονισμού (Ε.Ε.) 2021/177 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.
– Κανονισμός (Ε.Ε.)2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 1).
– Κανονισμός (Ε.Ε.) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ +) (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21).
– Κανονισμός (Ε.Ε.) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 2021, για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 159).
Όσον αφορά τις Επιχειρησιακές δαπάνες του ΕΚΤ+ οι αναλήψεις των 16,68 δισ. ευρώ ακολουθούνται από 1,17 δισ. ευρώ πληρωμές, δεδομένων των απορροφήσεων σχεδίων προηγουμένων ετών. Σημειώνεται ότι οι πιστώσεις αυτές προορίζονται να καλύψουν δαπάνες που αποσκοπούν στη μείωση των οικονομικών, κοινωνικών και εδαφικών ανισοτήτων που έχουν ανακύψει, ιδίως σε χώρες και περιφέρειες που παρουσιάζουν καθυστέρηση στην ανάπτυξή τους, σε συνδυασμό με την επιτάχυνση της οικονομικής και κοινωνικής αναδιάρθρωσης, τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, την ψηφιοποίηση του χώρου εργασίας, τις αυξανόμενες ελλείψεις σε δεξιότητες και εργατικό δυναμικό, καθώς και τις επιπτώσεις και τον αντίκτυπο των δημογραφικών μεταβολών, συμπεριλαμβανομένης της γήρανσης του πληθυσμού, ώστε να δημιουργηθεί μια πιο κοινωνική Ευρώπη. Δηλαδή εντάσσονται το σύνολο σχεδόν των τομέων κοινοτικής παρέμβασης.
Αυτό θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.
Στο ερχόμενο σημείωμά μας θα αναλύσουμε:
– Την Πρωτοβουλία για την απασχόληση των νέων (YEI) – Χρηματοδότηση στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας REACT-EU.
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο Ταμείο InvestEU.
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο Μέσο Χρηματοδοτικής Στήριξης για τη Διαχείριση των Συνόρων και την Πολιτική των θεωρήσεων (ΜΔΣΘ).
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (ΕΤΘΑΥ).
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο «Ορίζων Ευρώπη».
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο πρόγραμμα Ψηφιακή Ευρώπη.
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο πρόγραμμα Erasmus+.
– Τη Συνεισφορά από το ΕΚΤ+ στο Μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
