Η έκθεση «Των αντρειωμένων τ’ άρματα» εγκαινιάστηκε το απόγευμα της Τετάρτης και παρουσιάζεται στο Ιστορικό και Λαογραφικό μουσείο Ρεθύμνου. Πρόκειται για τα όπλα και τα εφόδια των Κρητικών στην επανάσταση του 1821 από τη Συλλογή Ευτύχη Τζιρτζιλάκη.
Η έκθεση τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2021 στο Μαλεβίζι, στα πλαίσια των εορτασμών του δήμου Μαλεβιζίου για τα 200 χρόνια της ελληνικής επανάστασης.
Η έκθεση στο Ρέθυμνο διοργανώθηκε σε συνεργασία του συλλέκτη και γραμματέα του Ιστορικού και Λαογραφικού μουσείου Ρεθύμνου με την Περιφέρεια Κρήτης και τον δήμο Ρεθύμνου και αναπτύσσεται σε 14 θεματικές ενότητες, σε αντίστοιχες προθήκες.
Τότε οι Κρητικοί, ήταν φτωχοί, κάτω από τη διαρκή καταπίεση των Τούρκων και είχαν ελάχιστα όπλα. Όμως είχαν γενναιότητα, αντρειοσύνη, αυταπάρνηση και με αυτά τα λίγα, ακόμη και αυτοσχέδια ξύλινα όπλα, ξεκίνησαν την επανάσταση. Στη συνέχεια, οι Κρητικοί οπλίστηκαν καλύτερα με τα λάφυρα που πήραν από τον εχθρικό στρατό αλλά και με τη βοήθεια των άλλων ελληνικών περιοχών. Τα όπλα αυτά τότε είχαν διάφορες προελεύσεις. Κάποια ήταν ίδια με αυτά που κυκλοφορούσαν στις άλλες οθωμανικές περιοχές, άλλα ήταν ευρωπαϊκά, ενώ κάποια κατασκευάζονταν στην Κρήτη.
Επειδή τα όπλα τότε ήταν χειροποίητα, όπως και οι φορεσιές, είχαν συγκεκριμένα τοπικά γνωρίσματα και ιδιαίτερη αισθητική. Γι’ αυτό τα όπλα των τοπικών εργαστηρίων, που παρουσιάζονται στην έκθεση αυτή για πρώτη φορά, αποτελούν ταυτόχρονα και τεκμήρια για την τεχνική, την τέχνη και την αισθητική της κάθε περιοχής.
Ο κρητικός οπλισμός της εποχής του ’21, πέρα από την ιστορική του σημασία αποτελεί και μια σημαντική πτυχή του υλικού, λαϊκού πολιτισμού της Κρήτης, η οποία μέχρι σήμερα δεν είχε καταγραφεί και δεν είχε μελετηθεί. Επομένως η παρούσα έκθεση δεν αποτελεί απλά μια έκθεση ιστορικών κειμηλίων και φόρο τιμής στους αντρειωμένους προγόνους μας, αλλά πρόκειται παράλληλα για μια αυθεντική αναφορά στις συνθήκες που πολεμούσαν οι Κρητικοί εκείνη την εποχή, καθώς και για μια ξενάγηση στην τέχνη, τις τεχνικές, την αισθητική και τις πεποιθήσεις της εποχής.
Η έκθεση εγκαινιάστηκε παρουσία της κυρίας Μαίρης Λιονή, του δημάρχου Ρεθύμνου Γιώργη Μαρινάκη, του αντιδημάρχου Θωμά Κρεβετζάκη, του πατρός Θεολόγου Μονής Αρκαδίου, του διευθυντή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μανούσου Μαραγκάκη, των μελών του Διοικητικού συμβουλίου του Λαογραφικού μουσείου Δρ Μαριάννας Καλαϊτζιδάκη και Κατερίνας Τσακάλη, καθώς και πλήθους κόσμου. Προηγήθηκε η πολύ ενδιαφέρουσα και παραστατική ομιλία του συλλέκτη Ευτύχη Τζιρτζιλάκη στον κήπο του Ιστορικού και Λαογραφικού μουσείου Ρεθύμνου. Μια θαυμάσια νότα στη βραδιά ήταν η παρουσία των τριών «Καλησπέρηδων» από το «Ρόδο» που με τις φορεσιές και τ’ άρματα της εποχής του 1821 έδωσαν ένα βιωματικό τόνο στην παρουσίαση.
Η έκθεση θα είναι ανοικτή τον μήνα Οκτώβριο για το ευρύ κοινό, καθημερινά 10:00-15:00, εκτός Κυριακής.
Τις Τετάρτες το απόγευμα 18:30-21:00 θα ξεναγεί ο ίδιος ο Ευτύχης Τζιρτζιλάκης.
Τον μήνα Νοέμβριο η έκθεση θα είναι διαθέσιμη για οργανωμένες επισκέψεις φορέων και σχολείων, κατόπιν επικοινωνίας στα τηλέφωνα: 28310 23398 και 6945752114.
Ιστορικό και Λαογραφικό μουσείο Ρεθύμνου
