‘- Γιατρέ φοβάμαι πολύ…
– Έχεις εντοπίσει τι ακριβώς φοβάσαι;
– Ναι, μήνες τώρα.
– Μπορείς να το περιγράψεις;
– Φοβάμαι γιατρέ πως οι γονείς μου στην προσπάθεια τους να μου χαρίσουν μια άνετη ζωή από υλικά αγαθά, λείπουν συνέχεια. Τίποτε δεν αναπληρώνει το κενό τους… Είναι συνεχώς κουρασμένοι, δεν έχουν χρόνο για παιχνίδι και μου παίρνουν τα πάντα αρκεί να είμαι ήσυχος. Με βγάζουν συνέχεια φωτογραφίες και τις ανεβάζουν στο διαδίκτυο για να δείξουν ότι είμαστε μια φυσιολογική οικογένεια. Δεν νιώθω ευτυχισμένος δεν νιώθω ασφάλεια, δεν νιώθω εμπιστοσύνη. Είναι σοβαρό γιατρέ;
– Οι γονείς πιστεύουν πως η μεγαλύτερη «προίκα» προς τα παιδιά τους είναι μια ευτυχισμένη παιδική ηλικία μέσα απ’ τα υλικά αγαθά και οι ίδιοι εισπράττουν την ευτυχία μέσα απ τα κοινωνικά δίκτυα και τα like…. Είναι το σύνδρομο του σύγχρονου γονιού….Δυστυχώς, παιδί μου…( Χριστιάνα Βαρσάμη ειδική παιδαγωγός)
Βρισκόμαστε στο σχολικό έτος 2022-2023. Κάθε μέρα μαθαίνουμε από τα ΜΜΕ για νέα περιστατικά βίας σε σχολεία της χώρας. Παρ’ ότι οι συνθήκες στη συντριπτική πλειοψηφία στα σχολεία της χώρας, είναι ασυγκρίτως καλύτερες σε σχέση με πριν από 20-30 χρόνια και κάποια θεωρούνται πρότυπα, οι μαθητές κάθε χρόνο κάνουν καταλήψεις για το ζήτω…
Μαθητής ετών 14ων της Β΄ γυμνασίου, καμαρώνει που συγκεκριμένο κόμμα τον επέλεξε να ηγηθεί της κατάληψης, σε σχολείο που έχει τα πάντα! Σε τηλέφωνο του διευθυντή στους γονείς των μαθητών που κάνουν την κατάληψη, η απάντηση είναι: Σωπάτε τώρα κ. διευθυντά που δεν μπορούν τα παιδιά να κάνουν μια μέρα κατάληψη!!! Οι μαθητές είναι ανήλικοι μόνο όταν αποβάλλονται για κάποιο παράπτωμα. Τότε μόνο οι γονείς (όχι όλοι εννοείται) επισκέπτονται το σχολείο με δικηγόρο, για συμμόρφωση του σχολείου απέναντι στα βλαστάρια τους! Στις καταλήψεις είναι πάντα ώριμοι οι μαθητές και ξέρουν τι κάνουν, άσχετα αν κανένας τους δεν ξέρει τα αιτήματα της κατάληψης! Ποτέ κανένας γονέας δεν πήγε να πάρει το παιδί του από τα αυτί και να το οδηγήσει στην τάξη για μάθημα. Είναι παράνομο! Να μαλώσεις το παιδί; Να του τραβήξεις το αυτί; Να το κατσαδιάσεις; Να το συνετίσεις; Να του κάνεις παρατήρηση; Να το επαναφέρεις στην τάξη; Να το αποβάλλεις για να μάθει τι σημαίνει «αναλαμβάνω τις ευθύνες μου;» Μα τι λες; Όλα αυτά είναι αντιπαιδαγωγικά! Πάντα ότι θέλει το παιδί!
Οι ξυλοδαρμοί, οι εκφοβισμοί, τα μαχαιρώματα, τα μαλλιοτραβήγματα, οι άγριοι καβγάδες μεταξύ καθηγητών και μαθητών, αλλά και κάθε είδους ακραία περιστατικά, είναι στην ημερήσια διάταξη. Πρόσφατο παράδειγμα ο ξυλοδαρμός μαθητή στο Αρσάκειο. Η δήλωση της μητέρας του λέει πολλά. «Αυτή την στιγμή προσπαθεί και το παιδί να τοποθετηθεί σε όλο αυτό που του έχει συμβεί, που έγινε ξαφνικά, σαν έκρηξη μπροστά του. Αν τον ρωτούσατε την Παρασκευή θα έλεγε «δε θέλω να πάμε στην αστυνομία», ήταν καθαρά δική μου απόφαση. Καθαρά όμως. Ο ίδιος έλεγε «όχι, μαμά, σε παρακαλώ». Του είπα «δεν υπάρχει, τώρα είναι πόλεμος. Θα πάμε. Μέχρι τώρα δίναμε μικρές μάχες, τώρα πάμε σε πόλεμο. Δεν παίζω με τη ζωή σου». Παρόμοιο περιστατικά καταγράφονται, σε ημερήσια βάση πλέον, σε όλη τη χώρα. Ενδεικτικά από τα ΜΜΕ: Στο ΕΠΑΛ Δραπετσώνας, κατά τη διάρκεια διαλείμματος, μια 16χρονη έσβησε το τσιγάρο που κάπνιζε στο αριστερό μάτι μιας συμμαθήτριάς της. Στο 1ο ΕΠΑΛ Ζωγράφου μια 16χρονη μαθήτρια δέχτηκε επίθεση από έξι συμμαθήτριές της έξω από τις τουαλέτες του σχολείου, με αποτέλεσμα να τη στείλουν αιμόφυρτη στο νοσοκομείο. Σε 16χρονο μαθητή του 1ου ΕΠΑΛ Αθηνών επιτέθηκε με μαχαίρι ένα τσούρμο 15 συμμαθητών του που τον χτυπούσαν ενώ προσπαθούσε να ξεφύγει. Στο 1ο ΕΠΑΛ Κορδελιού απείλησαν κατ’ εξακολούθηση με βιασμό 14χρονη μαθήτρια. Στο ΕΠΑΛ Σταυρούπολης στη Θεσσαλονίκη ομάδα κουκουλοφόρων μέσα από το σχολείο εκτόξευε βόμβες μολότοφ κατά μελών των φοιτητικών συλλόγων που πραγματοποιούσαν αντιφασιστική συγκέντρωση.
Πριν κάμποσο καιρό διευθυντής γυμνασίου στο Ηράκλειο μήνυσε 28 μαθητές για την κατάληψη του σχολείου και αμέσως ξεσηκώθηκαν οι γονείς! Επικοινώνησαν με τα ΜΜΕ και έκαναν λόγο για πρωτοφανή ενέργεια που δημιουργεί μείζον ζήτημα στη λειτουργία του σχολείου, ενώ επικαλούνται την ψυχολογική φόρτιση γονιών και μαθητών, με κάποια από τα παιδιά να εμφανίζουν και προβλήματα υγείας, μετά τη γνωστοποίηση της μήνυσης!!! Για την ταμπακέρα όμως, την κατάληψη ντε! Ούτε λόγος! Εκεί οι μαθητές δεν είχαν απολύτως κανένα πρόβλημα υγείας και οι γονείς θεώρησαν περιττό να αποτρέψουν τα παιδιά τους από την κατάληψη ή να κάνουν κάποια δήλωση στα ΜΜΕ.
Πρόσφατα 16χρονος μαθητής έφτυσε τον διευθυντή του και του πήρε το κινητό βρίζοντας τον. Στη συνέχεια με μηνύσεις εκατέρωθεν αναγκάστηκε να πει ότι μετάνιωσε και έκανε λάθος, προφανώς για να πέσει στα μαλακά. Το ερώτημα είναι αν ένας δεκαεξάχρονος συμπεριφέρεται έτσι σε μεγαλύτερο, στον οποίο εξυπακούεται τουλάχιστον σεβασμός, όταν φτάσει 20 ή 30 χρονών τι θα κάνει;
Και παλιότερα υπήρχαν κάποια περιστατικά μεταξύ των μαθητών κυρίως, που περιορίζονταν σε λεκτικές αντιπαραθέσεις και σπάνια σε ξυλοδαρμούς στη συνέχεια, έξω από το σχολείο, για τον εγωισμό της αντροσύνης, ενώ σχεδόν ποτέ δεν συνέβαιναν τέτοιου είδους περιστατικά στις μαθήτριες.
Το υπουργείο παιδείας απέχει εκκωφαντικά από τα τεκταινόμενα στοΝ χώρο της παιδείας εδώ και χρόνια. Όχι μόνο δεν έχει πάρει ούτε μια σοβαρή απόφαση, όχι μόνο δεν έχει ψηφίσει ούτε ένα σοβαρό νομοσχέδιο για την παιδεία, αλλά συστηματικά και μεθοδικά γκρεμίζει ότι σωστό έχει απομείνει σ’ αυτήν. Το μπαλάκι σε κάθε περίπτωση πετιέται πάντα στους εκπαιδευτικούς, για να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, χωρίς να προστατεύονται νομικά από πουθενά.
Νομοθεσία, έστω και ισχνή, υπάρχει ακόμη, αλλά κανένας δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να την εφαρμόσει, για το φόβο των Ιουδαίων… πριν μερικά χρόνια σε ερώτηση Διευθυντή στον εισαγγελέα, γιατί δεν παρεμβαίνει, αυτεπάγγελτα στις καταλήψεις, αφού μπορεί βάση της νομοθεσίας, η απάντηση ήταν ότι είναι μικρά παιδιά και θα μπλέξουμε με τους γονείς!!! Τότε γιατί υπάρχουν οι νόμοι αφού δεν εφαρμόζονται; Ήταν η επομένη ερώτηση και ο διευθυντής περιμένει ακόμη απάντηση…
Μερίδα ανήλικων μαθητών έχει μόνιμα σε καθημερινή βάση στις τσάντες της ως «σχολικά είδη» μαχαίρια, σουγιάδες, κροτίδες, σιδερογροθιές και άλλα, ακόμη και σε μεγάλους, απαγορευμένα αντικείμενα. Είναι αυτονόητο ότι με τέτοια εγκληματικά εργαλεία η «συνήθης» εκδήλωση bullying αναβαθμίζεται σε ωμή, καθαρή βία. Σχολεία σε όλη τη χώρα που είναι κοινό μυστικό ότι διακινούνται ουσίες, δεν τολμούν να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημα, για να μη θιχτεί το σχολείο, οι γονείς και οι μαθητές. Και η παιδεία συνεχίζεται με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει…
Ελάχιστα περιστατικά έρχονται στο φως της δημοσιότητας. Η αιτιολογία και η υπερασπιστική γραμμή των μαθητών που εμπλέκονται σε κάθε είδους προβατική συμπεριφορά είναι: «Έλα, ρε συ, μια πλάκα κάναμε».
Πολλά περιστατικά δυστυχώς μετατρέπουν την «πλάκα» σε, κυριολεκτικά, τραγικό γεγονός. Αποκορύφωμα πέρυσι τον Μάιο η αυτοκτονία με ζώνη, στο σπίτι του στα Σεπόλια, ενός 14χρονου μαθητή, του Μάκη, επειδή ζούσε καθημερινό εφιάλτη από συγκεκριμένα άτομα του σχολείου του. Παρομοίως του 15χρονου από την Αργυρούπολη τον Ιούλιο του 2018, όταν επέστρεψε ξημερώματα Κυριακής στο σπίτι, που απαγχονίστηκε στο μπαλκόνι του. Στο σημείωμα που άφησε κατονόμαζε έξι συμμαθητές του που τον στοχοποίησαν και κατέστρεψαν τη ζωή του. Και ακόμη 17χρονος που στις αρχές του 2022 δέχτηκε ομαδικό ξυλοδαρμό από συμμαθητές στην αυλή του σχολείου τους στο 1ο ΓΕΛ Βύρωνα και μεταφέρθηκε με ασθενοφόρο στο νοσοκομείο σε τραγική κατάσταση. Του 14χρονου μαθητή στον Εύοσμο Θεσσαλονίκης που μαχαιρώθηκε στη δεξιά ωμοπλάτη και μετά την αιματηρή επίθεση έχει χειρουργηθεί τέσσερις φορές. Του 15χρονου σε σχολείο της Αμαλιάδας καθώς και του 14χρονου στην Καλλιθέα που χαρακώθηκαν με ένα κλειδί στο πρόσωπο από συμμαθητές τους. Συχνά είναι άγρια εκδικητικά μαχαιρώματα μεταξύ μαθητών σε συγκρουσιακά «ραντεβού» σχολείων στην Πάτρα, στο Αγρίνιο, στου Ζωγράφου, στα οποία από τύχη δεν θρηνήσαμε νεκρούς.
Και ακόμη εκείνη τη φιγούρα του 13χρονου μαθητή που πήγε σε σχολείο του Γέρακα κουβαλώντας απελπισμένος στην αυλή ένα αεροβόλο, για να υπερασπίσει τον εαυτό του από απειλές, εκβιασμούς, μειωτικές διαδόσεις και παρενοχλήσεις εις βάρος του. Και τα βίαια περιστατικά δεν έχουν τέλος…
Τελικά ποιος φέρει την ευθύνη για όλη αυτή την κατάντια στην παιδεία; Όλοι!!! Το υπουργείο που δεν τολμά να νομοθετήσει σοβαρά για την παιδεία και ποτέ δεν κάθισε στο ίδιο τραπέζι με τους εκπαιδευτικούς, για να βρουν από κοινού σωστές λύσεις. Η αρχές που δεν τολμούν να εφαρμόσουν τους νόμους. Οι γονείς που δυστυχώς πλέον δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους. Οι μαθητές που στο σπίτι τους δυστυχώς δεν παίρνουν την κατάλληλη σωστή ανατροφή, αγνοώντας παντελώς κανόνες, υποχρεώσεις, ήθη και αξίες. Οι συνδικαλιστές που σταθερά αντιδρούν σε όλες τις προτάσεις του υπουργείου. Δεν μπορεί να είναι όλες λάθος! Οι εκπαιδευτικοί (όχι όλοι ευτυχώς!), που ενώ εκτελούν ανυπολόγιστης αξίας έργο, με μισθούς πολύ κατώτερους για ότι προσφέρουν, για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο και με την αρωγή του υπουργείου, έχουν γίνει δυστυχώς μαθητοπατέρες και βέβαια η κοινωνία που δεν έχει χρόνο να ασχοληθεί μ’ αυτό «το παιχνίδι» και δεν ασχολείται ούτε νοιάζεται ποτέ γι’ αυτό.
Το υπουργείο προχωρά κατά διαστήματα σε βαρύγδουπες δηλώσεις και σε σύσταση επιτροπών, αλλά με ουσία μηδέν! Παράδειγμα εκείνη η διακομματική επιτροπή που συγκροτήθηκε τον Οκτώβριο του 2020 και απ’ όσο γνωρίζω δεν συνεδρίασε ποτέ μέχρι σήμερα!
Το βασικότερο όμως πρόβλημα είναι πως ότι και να συμβεί τα παιδιά έχουν πάντα δίκιο! Φοβόμαστε να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια. Φοβόμαστε, όχι να συνετίσουμε τα παιδιά, αλλά να εφαρμόσουμε τους κανόνες που υπάρχουν στο σχολείο και τη νομοθεσία. Αν γίνονταν πάντα εφαρμογή των κανονισμών και της νομοθεσίας και ο μαθητής, αλλά και οι γονείς του, καταλάβαιναν ότι η αποβολή δεν είναι τιμωρία, αλλά ανάληψη ευθυνών για το παράπτωμα που έκανε, τότε όλα θα ήταν διαφορετικά.
Για να εκλείψει κάθε είδους παραβατικότητα στην παιδεία, θα πρέπει να θωρακιστούν τα σχολεία απέναντι στη βία. Αυτό μπορεί να γίνει με στελέχωση τους από ψυχολόγους, με συνεχείς δράσεις διαλόγου και συνεργατικής διαχείρισης, και με ενέργειες κοινωνικοποίησης, για να ενσωματωθεί η μειοψηφία των παραβατικών στο bullying μαθητών. Ποιος θα τα κάνει όλα αυτά; Ασφαλώς, το επίσημο κράτος και όσοι πραγματικά ενδιαφερόμενοι έχουν επίγνωση ότι η διαμορφωμένη κατάσταση δεν πάει άλλο…
Τα επίσημα στοιχεία στην Ε.Ε. για τη χώρα μας είναι τραγικά. Σύμφωνα με έρευνες σε έξι ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα έρχεται τέταρτη σε ποσοστά σχολικού εκφοβισμού με 31,98%, με πρώτη τη Λιθουανία με 51,26% και τελευταία την Ιταλία με 15%.
Γι’ αυτό κάποια στιγμή, αν οι τριακόσιοι της βουλής ενδιαφέρονται πραγματικά σοβαρά για την παιδεία, θα πρέπει πέρα από κόμματα και ιδεολογίες να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι με τους εκπαιδευτικούς. Μόνο έτσι θα βρεθούν οι κατάλληλες λύσεις, ώστε επιτέλους η χώρα να αποκτήσει μια παιδεία ικανή να προετοιμάσει άριστα τους αυριανούς πολίτες της, για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν σωστά και σοφά, στις κοσμογονικές αλλαγές, που είναι οφθαλμοφανέστατο ότι έρχονται ταχύτατα στα επόμενα χρόνια. Σε κάθε άλλη περίπτωση τα προβλήματα θα διαιωνίζονται και θα γιγαντώνονται, χωρίς να υπάρχει κανενός είδους φως στο βάθος του τούνελ που λέγεται παιδεία, με ανυπολόγιστες καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα. Αυτό θέλουν;
ΥΓ.: τα καταγεγραμμένα περιστατικά είναι απολύτως αληθινά δημοσιευμένα στα ΜΜΕ όλης της χώρας.
* Ο Βαγγέλης Παπαδάκις είναι π. διευθυντής του 1ου Γυμνασίου Ρεθύμνου – Ε:11 Φυσικής αγωγής
