Καθοριστικός είναι ο ρόλος της διατροφής στην ανάπτυξη και στην υγεία των παιδιών. Το θέμα της παιδικής διατροφής απασχολεί έντονα την επιστημονική κοινότητα αλλά και την κοινωνία με δεδομένο ότι η Ελλάδα κατέχει τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας στην Ευρώπη, η δε Κρήτη συγκαταλέγεται στις περιοχές της χώρας με τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας.
Η καθοδήγηση από ειδικούς για σχετικά θέματα συμβάλλει στην υιοθέτηση μιας καλής και ισορροπημένης διατροφής για τα παιδιά. Τα παραπάνω επισημάνθηκαν το απόγευμα της Δευτέρας σε ημερίδα που διοργάνωσε η Διεύθυνση Κοινωνικής Υπηρεσίας του δήμου Ρεθύμνης, υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου με θέμα «Διατροφή και παιδί».
Οι διατροφικές διαταραχές, η παιδική παχυσαρκία, ο θηλασμός και οι αλλεργίες στα παιδιά ήταν τα ζητήματα που αναπτύχτηκαν από τους ειδικούς.
Στόχος της ημερίδας, σύμφωνα με την αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής του δήμου, Άννα Ελευθεριάδου, ήταν: «Να διασπείρουμε στην κοινότητα πληροφορία έγκυρη, επικαιροποιημένη, ενδιαφέρουσα και στοχευμένη. Αυτήν τη στιγμή το γεγονός ότι είμαστε η χώρα με τα μεγαλύτερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρώπη αποτελεί ένα μείζον κοινωνικό ζήτημα. Δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να κάνουμε ότι δεν το βλέπουμε, ούτε να το παρακάμψουμε, διότι είναι μπροστά μας» και πρόσθεσε η κ. Ελευθεριάδου ότι: «Η διατροφή είναι ακρογωνιαίος λίθος της υγείας. Για εμένα αυτό είναι το μήνυμα της αποψινής εσπερίδας».
Από την πλευρά της η πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Ρεθύμνου, Αναστασία Καπελέρη, σε χαιρετισμό που απέστειλε, καθώς δεν κατέστη δυνατό να παραβρεθεί τόνισε ότι:
«Η σωστή διατροφή είναι το κλειδί για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού και οι ορθές διατροφικές συνήθειες ενισχύουν τη φυσική κατάσταση και έτσι εξασφαλίζει την υγεία στα παιδιά από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Ενισχύοντας ουσιαστικά με την υγιεινή διατροφή καθημερινά σε παιδιά και εφήβους θωρακίζουν την υγεία του παιδιού και την σωματική και πνευματική τους ανάπτυξη. Επομένως, ο ρόλος της διατροφής είναι πολύ σημαντικός. Το σημαντικότερο όμως είναι με τις δράσεις που κάνουμε να πείσουμε τα παιδιά και τους εφήβους να κάνουν μόνα τους τη σωστή επιλογή για υγιεινή διατροφή».
Το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας, σύμφωνα με τους ειδικούς, φαίνεται με τα χρόνια να παίρνει μεγάλες διαστάσεις και η σωστή διατροφή έχει κυρίαρχο ρόλο στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Η συμβολή διατροφολόγων στην εσπερίδα ήταν σημαντική για την ανάλυση των παραγόντων που επηρεάζουν τα παιδιά μέσα στο περιβάλλον που ζουν, αλλά και πως μπορούν να παρέμβουν στη βελτίωση της διατροφής και την ακόλουθη βελτίωση της υγείας.
Η διαιτολόγος-διατροφολόγος, Μαριάννα Βίγλα, ανέπτυξε ομιλία με θέμα «Παιδική παχυσαρκία: η νόσος του 21ου αιώνα» και μιλώντας στα «Ρ.Ν.» αναφέρθηκε στον ρόλο της οικογένειας που είναι καταλυτικός για την υιοθέτηση σωστών διατροφικών συνηθειών:
«Στην Κρήτη μας αφορά πάρα πολύ το φαινόμενο της παχυσαρκίας. Δυστυχώς η Ελλάδα κατέχει τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, παίρνει την πρωτιά. Όπως και η πρόβλεψη για τα επόμενα χρόνια είναι αρκετά δυσοίωνη για τα ποσοστά αυτά. Αυτό συμβαίνει γιατί ζούμε σε ένα περιβάλλον το οποίο βοηθάει πάρα πολύ στην ανάπτυξη και στη συνέχιση της παχυσαρκίας. Όλα ξεκινούν από το περιβάλλον, όπως και άλλοι πολλοί παράγοντες είναι που βοηθούν στη συνέχιση αυτού του φαινομένου. Συγκεκριμένα, στην Κρήτη έχουμε από τα υψηλότερα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έχει μειωθεί η φυσική δραστηριότητα, καθώς οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας πολλές φορές δεν μας αφήνουν να κάνουμε ένα πρόγραμμα το οποίο να μας βοηθήσει. Επίσης έχει αυξηθεί η εύκολη πρόσβαση στην τροφή. Ειδικά τα συσκευασμένα τρόφιμα συνήθως είναι πυκνές τροφές, οι οποίες βοηθούν πολύ στη συνέχιση».
Η κ. Βίγλα τόνισε ότι όλα ξεκινούν από την οικογένεια, που αποτελεί πρότυπο για τα παιδιά αλλά και τον κοινωνικό περίγυρο, ενώ, όπως είπε, η καθοδήγηση από τους ειδικούς μπορεί να έχει σημαντικά αποτελέσματα: «Οι παρεμβάσεις πρώτα ξεκινούν από το σπίτι και έπειτα με σχετικά προγράμματα που γίνονται στο σχολείο μπορούν να βοηθήσουν την κατάσταση. Όταν αναλαμβάνει την κατάσταση ο ειδικός, το πρώτο βήμα είναι να δούμε την κατάσταση θρέψης του παιδιού πάντα σε συνδυασμό με αιματολογικές εξετάσεις και οτιδήποτε άλλο μπορεί να μας βοηθήσει, ώστε να έχουμε μια ολοκληρωμένη εικόνα για την καλύτερη παρέμβαση και στοχοποίηση για το τι πρέπει να φτιάξουμε και πως πρέπει να το φτιάξουμε. Πολλές φορές οι λόγοι είναι γονιδιακοί, περιβαλλοντικοί, ατομικοί και γενικά είναι πολλοί λόγοι που παίζουν ρόλο».
Όπως εξάλλου τόνισε και η κ. Ελευθεριάδου σημαντικός αρνητικός παράγοντας στη διατροφή παιδιών και εφήβων είναι η προσλαμβάνουσα λανθασμένων προτύπων: «Νομίζω ότι για τη διατροφή της νέας γενιάς καθοριστική είναι η κουλτούρα, την οποία πρέπει να εξυγιάνουμε, να εξελίξουμε και να βελτιώσουμε. Και τα πρότυπα, βέβαια, έχουν τον ρόλο τους, τα οποία πολιτισμικά είναι πάρα πολύ σαθρά και ιδιαίτερα διαστρεβλωμένα. Όλες αυτές οι τέλειες εικόνες ανθρώπων που είναι εξωπραγματικές και είναι αποτέλεσμα photoshop, στα παιδιά περνάει αυτό το μήνυμα, ότι πρέπει να δείχνουν τέλεια με ό,τι σημαίνει αυτό. Είτε στο να το επιδιώκουν με το να κάνουν ακραία πράγματα, ακραίες δίαιτες, είτε στο να αφήνονται όταν ξεφύγουν λίγο, ειδικά εάν υπάρχει ένα υπόβαθρο τελειομανίας, ανταγωνισμού με αποτέλεσμα να τα οδηγούν στο άλλο άκρο. Διότι νομίζω ότι όλες οι διατροφικές διαταραχές αυτό κρύβουν. Κρύβουν από πίσω ανθρώπους αφημένους, να φύγουν από το μέτρο. Η μεσογειακή διατροφή είναι ιδανική για να μπορεί κανείς να μεγαλώσει ένα παιδί σωστά και να του δώσει τις βάσεις ώστε ως ενήλικας μετά να τρέφεται σωστά».
Οι διατροφικές διαταραχές είναι μια ψυχική ασθένεια
Ένα ακόμα ζήτημα που παρατηρείται έντονα κατά την παιδική ηλικία είναι το ευαίσθητο θέμα των διατροφικών διαταραχών, το οποίο εξετάστηκε στη διάρκεια της εσπερίδας. Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, Βαρβάρα Αντωνάκη, μίλησε για τις διατροφικές διαταραχές των παιδιών και μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Οι διατροφικές διαταραχές είναι μια ψυχική ασθένεια που μας αφορά όλους. Επηρεάζει όλες τις ηλικίες ανεξαρτήτου φύλου και εθνικοτήτων, και ιδιαίτερα αναπτύσσεται στην εφηβεία. Τα τελευταία χρόνια παρατηρούμε το φαινόμενο της παχυσαρκίας να έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, καθώς μετά την καραντίνα και τον εγκλεισμό, ιδιαίτερα οι έφηβοι ανέπτυξαν πολλών ειδών διατροφικές διαταραχές. Οι διατροφικές διαταραχές έρχονται μετά από έντονο στρες ή κάποια στρεσογόνα γεγονότα στη ζωή, αλλά επειδή είναι παραγοντικές πρέπει να συνυπάρχουν και γονιδιακοί παράγοντες, ψυχοσυναισθηματικοί και κοινωνικοί. Οι διατροφικές διαταραχές ανορεξίας είναι πιο συχνές γύρω στα 15 έτη, ενώ οι διατροφικές διαταραχές στη βουλιμία είναι πιο συχνές στα 17 έτη. Οι διατροφικές διαταραχές, καθώς είναι πολυπαραγοντικές, χρήζουν μιας αντιμετώπισης πολλών ειδικών υγείας, όπως είναι ο παιδοψυχίατρος, ο παιδοψυχολόγος, ο διατροφολόγος και ο παιδίατρος. Υπάρχουν κάποια κέντρα που εξειδικεύονται στις διατροφικές διαταραχές, στα επείγοντα περιστατικά παραπέμπονται σε νοσηλεία, αλλά υπάρχουν και οι ιδιώτες οι οποίοι φτιάχνουν μια ομάδα και παραπέμπουν ο ένας στον άλλον, ώστε να βοηθήσουν τα άτομα που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές»
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι γονείς για τις αλλεργίες
Για τις αλλεργίες που προκαλούν κάποιες τροφές στα βρέφη και τα παιδιά μίλησε ο παιδίατρος Δημήτρης Ασημακόπουλος, ο οποίος μεταξύ άλλων σημείωσε:
«Μέσα σε μια τριακονταετία έχουμε αλλάξει πάρα πολύ την άποψή μας για το πως γίνεται η πρόληψη στη βρεφική αλλεργία. Παρατηρήθηκε ότι στους εβραϊκής καταγωγής ανθρώπους που ζουν στο Ισραήλ και στην Αγγλία, όπου σε κάθε χώρα έχουν τις δικές τους διατροφικές συνήθειες, ότι ήταν κατά δέκα φορές πιο συχνή η αλλεργία στα φιστίκια στην Αγγλία από ότι στο Ισραήλ. Έτσι έψαξαν και βρήκαν ότι τα παιδιά στο Ισραήλ τρώνε πρωτεΐνη φιστικιού από τεσσάρων μηνών. Έκαναν μια μελέτη, η οποία είναι ακόμη ενεργή, ξεκίνησε το 2015 και τώρα τελειώνει, που απέδειξε ότι όσο πιο νωρίς ξεκινήσει ένα παιδί να τρώει την πρωτεΐνη φιστικιού, τόσο λιγότερες πιθανότητες έχει να εκδηλώσει αλλεργία μεγαλώνοντας. Πρόκειται για μια τυχαία παρατήρηση. Σε ό,τι αφορά στην αλλεργία στο γάλα της αγελάδας, που είναι αυτό που αγχώνει πραγματικά τις περισσότερες μαμάδες συνήθως και ευτυχώς οι περισσότερες αλλεργίες μεγαλώνοντας περνούνε. Φυσικά υπάρχουν και κάποιες οι οποίες συνεχίζονται για όλη τους τη ζωή. Αυτές αφορούν κυρίως στους ξηρούς καρπούς και στα οστρακοειδή. Εννοείται ότι ένα παιδί το οποίο έχει πολλαπλές αλλεργίες σε φαγητά, υπάρχει κίνδυνος υπολειπόμενης ανάπτυξης, καθώς δεν λαμβάνει θρεπτικά συστατικά και αυτά τα παιδιά είναι που χρειάζονται πιο συχνή παρακολούθηση στην ανάπτυξη».
