Ενέργειες προώθησης για την αναγνωρισιμότητα των τοπικών προϊόντων στο Ρέθυμνο
Κυρίαρχη θέση έχει το ελαιόλαδο στη διαμόρφωση του στατικού δείκτη των εξαγωγών του νησιού, καθώς φαίνεται πως το τοπικό προϊόν – το οποίο δικαίως χαρακτηρίζεται «χρυσάφι» -, πρωταγωνιστεί, όχι μόνο στον τομέα των προϊόντων αγροδιατροφής, αλλά συνολικά στο κομμάτι των εξαγωγών, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 50% του συνόλου των κρητικών εξαγωγών.
Χαρακτηριστικό είναι το 2023, το οποίο αποτέλεσε διαχρονικά το καλύτερο έτος για τις κρητικές εξαγωγές με έσοδα 885,6 εκ. ευρώ, κατά το οποίο το ελαιόλαδο κατέγραψε αύξηση της τάξεως του 70% σε σχέση με το 2022.
Βέβαια, το υψηλό αυτό ποσοστό δεν προέκυψε από την αύξηση των ποσοτήτων κρητικού ελαιολάδου που εξήχθησαν, όμως αφορούσε κατά κύριο λόγο στην τεράστια άνοδο που κατέγραψε η τιμή του ελαιολάδου, που είχε ως αποτέλεσμα τη συνολική αύξηση των εσόδων των εξαγωγών.
Παράλληλα η Κρήτη κατέχει την 6η θέση μεταξύ των 13 περιφερειών της χώρας σε εξαγωγές.
Ωστόσο για το 2024 εκτιμάται ότι θα καταγραφεί πτώση των εξαγωγών δεδομένης της μειωμένης παραγωγής ελαιολάδου, καθώς και της πτωτικής τάσης που σημειώνεται στην τιμή του, με περαιτέρω αποκλιμάκωση τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τους παράγοντες του κλάδου.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, περιέγραψε στα «Ρ.Ν.» το ρεκόρ που σημειώθηκε πέρυσι. Συγκριμένα είπε:
«Το 2023 ήταν η καλύτερη χρονιά διαχρονικά για τις κρητικές εξαγωγές, μη συμπεριλαμβανομένων των πετρελαιοειδών. Φτάσαμε στα 885,6 εκ. ευρώ έναντι 688,30 εκ. ευρώ το 2022. Είχαμε μια αύξηση 28,7% σε αξία και 11,6% σε ποσότητα, καταρρίπτοντας το 2022 που ήταν επίσης ένα ρεκόρ. Η αναλογία 28,7% και 11,6% σε ποσότητα οφείλεται στο ότι είχαμε μεγάλη αύξηση της τιμής του ελαιολάδου και για αυτό ενώ έχουμε αύξηση των ποσοτήτων 11% δεν έχουμε αύξηση σε αξία 11%, έχουμε υπερδιπλάσια, διότι πουλούσαμε το ίδιο προϊόν με σχεδόν 50%-60% περισσότερο απ’ ότι το πουλούσαμε την προηγούμενη χρονιά».
Παραδοσιακά την πρωτιά στις εξαγωγές των προϊόντων από το νησί έχουν τα τρόφιμα, που σύμφωνα με τα περσινά δεδομένα, αντιπροσώπευαν σχεδόν το 70% των συνολικών εξαγωγών, ποσοστό από το οποίο μεγάλο μέρος, το 76%, αφορά στις εξαγωγές ελαιολάδου.
«Ο μονοθεματικός προσανατολισμός των κρητικών εξαγωγών στο ελαιόλαδο είναι αυτός που αλλάζει και τον στατιστικό δείκτη. Εάν το ελαιόλαδο πάει καλά, οι εξαγωγές έχουν άνοδο. Εάν το ελαιόλαδο έχει πτώση, οι εξαγωγές έχουν πτώση», επεσήμανε ο κ. Καλαμπόκης.
Οι χώρες που προμηθεύονται κρητικά προϊόντα
Αναφερόμενος στη δεκάδα των χωρών στις οποίες εξάγει το νησί προϊόντα ο κ. Καλαμπόκης, υποστήριξε πως η Ιταλία διατηρεί την πρωτιά:
«Οι πρώτες χώρες που εισάγουν γενικά τα προϊόντα μας είναι η Ιταλία, η Γερμανία, η Ισπανία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Ρουμανία, η Αγγλία και η Τουρκία. Όσον αφορά στο κομμάτι των τροφίμων και των ποτών, δηλαδή του αγροδιατροφικού τομέα, οι τέσσερις πρώτες χώρες είναι κοινές, μετά όμως έχουμε αλλαγή. Μπαίνει πέμπτη η Πολωνία, έπειτα η Κύπρος, η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Γαλλία. Υπάρχουν χώρες που στέλνουμε προϊόντα αγροδιατροφής και δεν υπάρχουν χώρες που στέλνουμε πλαστικά, όπως είναι η Ολλανδία που είναι στη δεκάδα των εξαγωγών και δεν είναι στη δεκάδα των τροφίμων. Το ένα είναι το σύνολο των κρητικών εξαγωγών και το άλλο είναι μόνο ο κλάδος των τροφίμων και ποτών».
Σύμφωνα με τον κ. Καλαμπόκη, εκτιμάται ότι οι ποσότητες ελαιολάδου που εξάγονται στην Ιταλία και την Ισπανία αφορούν κατά 70% περίπου χύμα και κατά 20% περίπου τυποποιημένο, παρόλο που δεν ξεχωρίζεται η εξαγωγή τυποποιημένου ή χύμα, ενώ τόνισε ότι: «Στις εξαγωγές ελαιολάδου πρώτη είναι η Ιταλία με 311 εκ. ευρώ από τα 466 εκ. ευρώ. Οπότε η Ιταλία έχει ένα ποσοστό 67% και εάν προσθέσουμε άλλα 6% που είναι η Ισπανία, αυτές οι δύο χώρες είναι το 73,5% των εξαγωγών του ελαιολάδου. Αυτές οι χώρες είναι χώρες αποκλειστικά που εξάγουμε χύμα».
Προσπάθειες ενίσχυσης των κρητικών εξαγωγών
Ενέργειες ενίσχυσης των κρητικών εξαγωγών γίνονται τόσο σε επίπεδο νησιού τόσο και στο Ρέθυμνο, καθώς και σε πόλεις του εξωτερικού προκειμένου να καταστούν αναγνωρίσιμα τα προϊόντα από τους ανθρώπους και κατά συνέπεια να αυξηθούν οι εξαγωγές.
Για τις προσπάθειες προώθησης των κρητικών προϊόντων σε επίπεδο περιφέρειας μίλησε στα «Ρ.Ν.», ο κ. Καλαμπόκης, τονίζοντας ότι:
«Υπάρχει μια στενή συνεργασία με του Συνδέσμου Εξαγωγέων Κρήτης με τα επιμελητήρια και την περιφέρεια, που εκπονείται ένας στρατηγικός σχεδιασμός. Υπάρχει ένας αριθμός εκθέσεων που συμμετέχει η περιφέρεια σε συνεργασία με τα επιμελητήρια, με ένα υψηλό ποσοστό επιδότησης. Οπότε δίνεται η ευκαιρία στους Κρήτες παραγωγούς να πηγαίνουν σε εκθέσεις του εξωτερικού, προκειμένου να διευρύνουν τις επαφές και να κάνουν τις εξαγωγές. Σε γενικές γραμμές, υπάρχει μια σταθερή συνεργασία μεταξύ συνδέσμων, επιμελητηρίων και περιφέρειας, πέραν από τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες στις οποίες υπάρχουν εταιρείες που έχουν μεγαλώσει πια και πάνε μόνοι τους. Η περιφέρεια μέσα από αυτόν τον στρατηγικό σχεδιασμό δίνει τη δυνατότητα με χαμηλότερες τιμές, λόγω επιδοτήσεων, να φιλοξενήσει στο περίπτερό της εταιρείες οι οποίες μπορούν να πάνε σε εκθέσεις με πολύ χαμηλότερο κόστος.
Για τις ενέργειας προώθησης τοπικών προϊόντων στο Ρέθυμνο μίλησε στα «Ρ.Ν.» ο αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης Μανώλης Ψαρουδάκης, επισημαίνοντας πόσο σημαντική είναι η τεχνολογία για τη διεύρυνση των εξαγωγών. Συγκεκριμένα τόνισε:
«Η δυνατότητα που δίνουν οι νέες τεχνολογίες, οι ηλεκτρονικές αγορές, μας δίνουν τη δυνατότητα, στους παραγωγούς και στους εξαγωγείς, στα συσκευαστήρια, τα τυποποιημένα προϊόντα να μπορούν να ταξιδεύουν έστω και με μικρές ποσότητες».
Ο κ. Ψαρουδάκης περιέγραψε τις δράσεις προώθησης τοπικών προϊόντων που πραγματοποιούνται, όπως είναι η Γιορτή Κρητικής Διατροφής που γίνεται κάθε χρόνο στον Δημοτικό Κήπο, λέγοντας:
«Το Επιμελητήριο και η Περιφέρεια Κρήτης σε συνεργασία, αλλά και με ξεχωριστές πρωτοβουλίες, προσπαθούν να προβάλλουν κυρίως στην ευρωπαϊκή αγορά τα προϊόντα. Πρόσφατα το Επιμελητήριο Ρεθύμνου έχει αναλάβει ένα πρόγραμμα που συνοδεύει δέκα τοπικές επιχειρήσεις κάθε φορά για τα επόμενο χρόνια στις μεγαλύτερες εκθέσεις τροφίμων. Πρόσφατα, πριν ένα μήνα, ήταν στην έκθεση στην Αμβέρσα, σε συνέχεια του τρίτου φόρουμ που έγινε στην Αθήνα από τα επιμελητήρια με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Το φόρουμ των κρητικών προϊόντων ήταν για να συνδεθούν με αλυσίδες, δίκτυα σούπερ μάρκετ και ξενοδοχεία και σε αυτό υπάρχει δέσμευση να μεταφερθεί και να προσπαθήσουμε το δεύτερο εξάμηνο να βρεθεί στις Βρυξέλλες. Επίσης σε ό,τι αφορά τη Γιορτή Κρητικής Διατροφής που για 10η φορά η αντιπεριφέρεια, ο δήμος και το επιμελητήριο συνδιοργανώνουν, αποτελεί μια ευκαιρία να γνωρίσουμε τα κρητικά και τα ρεθεμνιώτικα προϊόντα και η πρόκληση να μπορεί κανείς να τα γεύεται και να τα καταναλώνει στο σπίτι του σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Ένας επισκέπτης θα μπορεί να παραγγέλνει σε τραπέζι ή σε μια γιορτή που έχει στο εξωτερικό λάδι, τυροκομικά, κρασιά, τσικουδιά, ελιές, παραδοσιακά αρτοσκευάσματα, πίτες που έχει απολαύσει ή έχει δει το καλοκαίρι στη διάρκεια των διακοπών του στην Κρήτη. Οι προσπάθειες αυτές προωθούν την αναγνωριστικότητα των προϊόντων μας, όπως η Κρητική Διατροφή και οι προσπάθειες που γίνονται στο να έχουμε καλύτερη κουζίνα, να έχουμε καλύτερο κρητικό προϊόν στα ξενοδοχεία. Σε κάποια ξενοδοχεία έχει περίπου επιβληθεί αυτό. Υπάρχουν δράσεις που γίνονταν τα προηγούμενα χρόνια και κουμπώνει το ένα με το άλλο, το να γίνουν αναγνωρίσιμα τα προϊόντα.