Ήταν το 1980 όταν έκανα μια έρευνα για τα κρητικά περιοδικά, και λίγο αργότερα, το 1982, για τις Ρεθεμνιώτικες εφημερίδες. Την ίδια εποχή υπήρξαν και άλλες έρευνες σχετικές με τον τύπο της Κρήτης. Η Ζαχαρένια Σημανδηράκη και ο Μιχάλης Γρηγοράκης για τις εφημερίδες των Χανίων και ο Ξενοφώντας Παγκαλιάς για τις εφημερίδες του Ηρακλείου και τις Κρήτης γενικότερα. Όμως αυτός που έδωσε το έναυσμα και την έμμεση παρότρυνση προς τους νεότερους ερευνητές ήταν ο σοφός καθηγητής φυσικής και από τους πρώτους κρητολόγους, Ελευθέριος Πλατάκης. Η υποδειγματική εργασία του για τον τύπο του νομού Λασιθίου, δημοσιευμένη το 1971 στην «Αμάλθεια», το εξαίρετο περιοδικό του Νικόλαου Ζερβογιάνη στον Άγιο Νικόλαο.
Έκτοτε το θέμα του Κρητικού τύπου δεν απασχόλησε σοβαρά την έρευνα μέχρι πρόσφατα που η κ. Μαρία Σεργάκη δημοσίευσε το βιβλίο της για τον Λασιθιώτικο τύπο, το οποίο καλύπτει την περίοδο 1900-2021. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή έκδοση τόσο ως προς την εμφάνιση όσο και ως προς το περιεχόμενο.
Ως προς την εμφάνιση δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις αντίστοιχες εκδόσεις των Αθηνών. Έχει σκληρό εξώφυλλο, σχήμα 24Χ17 και εκτείνεται σε 774 σελίδες.
Ως προς το περιεχόμενο περιλαμβάνει όλες τις περιοδικές εκδόσεις (εφημερίδες και περιοδικά) που έλαβαν χώρα στο Λασίθι από το 1900 και εντεύθεν. Όλη αυτή η μακρά περίοδος χωρίζεται σε υποπεριόδους, ανάλογα με τα ιστορικά ορόσημα της ελληνικής και κρητικής ιστορίας, όπως Κρητική Αυτονομία, Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος και Μεσοπόλεμος, Κατοχή, μετακατοχική περίοδος, περίοδος δικτατορίας και τέλος μεταπολίτευση ως σήμερα. Συνολικά παρουσιάζονται 229 έντυπα, σημαντικός αριθμός αν αναλογιστεί κανείς ότι το 1971 ο Ελευθέριος Πλατάκης είχε εντοπίσει 57 επί συνόλου 85 εντύπων.
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου καταλαμβάνουν τα Λασιθιώτικα τυπογραφεία και οι Λασιθιώτες τυπογράφοι. Τα τυπογραφεία και οι τυπογράφοι είναι ένας τομέας που όσοι ασχολούνται με τον τύπο δεν δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα. Η κ. Σεργάκη αντιθέτως αφιερώνει σημαντικό μέρος του βιβλίου της σ’ αυτόν και δεν περιορίζεται στα τυπογραφεία και τους τυπογράφους που έδρασαν στον νομό Λασιθίου, αλλά αναφέρεται με πολλές πληροφορίες και σε τυπογράφους και γενικά ανθρώπους του τύπου με Λασιθιώτικη καταγωγή, οι οποίοι έδρασαν εκτός Λασιθίου.
Το βιβλίο προλογίζει με εκτενή πρόλογο-εισαγωγή ο ομ. καθηγητής Ι.Ε. Πυργιωτάκη και ακολουθεί το χρονικό της έκδοσης από τη συγγραφέα.
Κλείνοντας αυτήν τη σύντομη παρουσίαση νομίζω ότι πρέπει να γίνει μια επαινετική αναφορά στην Περιφέρεια Κρήτης, η οποία στήριξε την παρούσα έκδοση, όπως έχει κάνει και για πολλές άλλες στο παρελθόν.
* Ο Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου είναι π. διευθυντής της Δ.Κ. Βιβλιοθήκης Ρεθύμνης
