Με το τελευταίο αυτό σημείωμα της σειράς «Μάθε και επένδυσε» ολοκληρώνουμε μερικές βασικές έννοιες που πρέπει να γνωρίζουν οι Ευρωπαίοι πολίτες, οι οποίοι θέλουν να επενδύσουν στον τόπο τους. Οι έννοιες αυτές και οι εν γένει παρεμβάσεις του προϋπολογισμού της ΕΕ περιγράφονται με σαφήνεια στον οδηγό προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Οδηγός) που ήδη αναφέραμε ως ημερομηνία πρώτης κυκλοφορίας του την 13η Μαρτίου 2024. Ολοκληρώνουμε λοιπόν την προσπάθειά μας με ορισμένα σημεία ακόμη που αφορούν την επιμερισμένη διαχείριση, την έμμεση διαχείριση και τη διενέργεια υποβολής αιτήσεως κοινοτικής συνδρομής.
Όσον αφορά τις Επιμερισμένη διαχείριση, τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και εθνικές αρχές στα κράτη μέλη, όπως υπουργεία και δημόσιοι οργανισμοί, είναι υπεύθυνες για την υλοποίηση ενός συγκεκριμένου προγράμματος. Περίπου το 70% των προγραμμάτων της ΕΕ υλοποιούνται με αυτόν τον τρόπο.
Για παράδειγμα, εάν είστε γεωργός οπουδήποτε στην ΕΕ και έχετε ένα έργο που αφορά την έναρξη καλλιέργειας βιολογικής τομάτας, θα είστε επιλέξιμοι να υποβάλετε αίτηση για κονδύλια στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής (ΚΓΠ). Για να το κάνετε αυτό, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το υπουργείο Γεωργίας της χώρας σας ή με έναν αντίστοιχο οργανισμό, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των κονδυλίων για το έργο σας για λογαριασμό της ΕΕ.
Οι διοικήσεις των κρατών μελών (σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο) επιλέγουν τα έργα προς χρηματοδότηση. Οι κανόνες είναι κοινοί και αφορούν οκτώ ταμεία, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.
Όσον αφορά την Έμμεση διαχείριση, αυτή αφορά τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων που έχει αναπτύξει ο συγκεκριμένος εταίρος υλοποίησης, ο οποίος θα ενεργεί ως αναθέτουσα αρχή. Θα πρέπει να ελέγξει τον ιστότοπο του εταίρου υλοποίησης τις ειδικές απαιτήσεις για τη διαδικασία υποβολής αίτησης. Στην ουσία πρόκειται για ένα πλαίσιο αυτού του τρόπου διαχείρισης, στο οποίο η Επιτροπή αναθέτει καθήκοντα εκτέλεσης του προϋπολογισμού σε διαφορετικούς τύπους εταίρων υλοποίησης.
Όσον αφορά τη Διενέργεια υποβολής αιτήσεως κοινοτικής συνδρομής οι αρχές και οι κανόνες που διέπουν τη χρηματοδότηση και τους διαγωνισμούς της ΕΕ έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε να διασφαλίζεται ότι όλοι έχουν ισότιμη πρόσβαση στη χρηματοδότηση και ότι τα κονδύλια δαπανώνται σωστά. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου οι επιχειρήσεις, οι οργανισμοί ή οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί, ανεξαρτήτως του τόπου της έδρας τους, υπό την προϋπόθεση ότι είναι οικονομικά βιώσιμοι και ικανοί να εκτελέσουν τις εργασίες που περιγράφονται στο προτεινόμενο σχέδιο. Να σημειωθεί ότι πρέπει να υπάρχουν τα ανάλογα έγγραφα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως αποδείξεις της επιχειρησιακής και οικονομικής τους βιωσιμότητας για την εκτέλεση εργασιών στο πλαίσιο της πρότασης. Έτσι οι φορείς αυτοί μπορούν να είναι εταίροι σε ένα σχέδιο που υποβάλλεται προς χρηματοδότηση.
Και έτσι φθάνουμε στο τελικό ερώτημα για όλη την προσπάθεια «Ποιοι είναι οι Επιλέξιμοι φορείς για χρηματοδότηση» με την ακόλουθη απάντηση: Από τα προγράμματα χρηματοδότησης επωφελούνται άμεσα ή έμμεσα, όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες και πολλοί πολίτες από άλλες περιοχές του κόσμου. Ο μηχανισμός αναφοράς είναι ο ετήσιος προϋπολογισμός της ΕΕ, που βοηθά εκατομμύρια φοιτητές, χιλιάδες ερευνητές και πολλές πόλεις, περιφέρειες και μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς. Όλοι οι πολίτες της ΕΕ μπορούν να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Η ΕΕ διαθέτει διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα που αναλύονται στα 15 κεφάλαια του παρόντος «Οδηγού». Ανάλογα με τη φύση της επιχειρηματικής δραστηριότητας ή του έργου του ενδιαφερόμενου μπορεί να υποβληθεί αίτηση. Σημειώνεται ότι ευκαιρίες χρηματοδότησης διατίθενται επίσης μέσω προγραμμάτων που θα υλοποιηθούν απευθείας από τα κράτη μέλη, όπως ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ή το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Απαραίτητη ενέργεια πριν υποβληθεί αίτηση για χρηματοδότηση, θα πρέπει ο ενδιαφερόμενος να συμβουλευθεί τις κατευθυντήριες γραμμές της πρόσκλησης για να διαπιστώσει αν είναι επιλέξιμος.
Ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες, θα αξιολογήσουν την πρόταση και θα την βαθμολογήσουν με βάση τα κριτήρια επιλογής και ανάθεσης. Επιλέξιμοι λοιπόν είναι:
- Οι νέοι έχουν τη δυνατότητα να ενταχθούν ειδικά προγράμματα στήριξης.
- Η έρευνα και η καινοτομία είναι τόσο σημαντικές για τη μακροπρόθεσμη στρατηγική της ΕΕ που ειδικά προγράμματα και άλλες πηγές στήριξης διατίθενται σε ερευνητές σε όλη την Ευρώπη, (πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη»).
- Οι γεωργοί ή διαχειριστές γης, που μπορεί να είναι επιλέξιμοι για να λάβουν άμεσες πληρωμές στο πλαίσιο της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής.
- Η ΕΕ χορηγεί χρηματοδότηση σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους και κλάδου, καθώς και σε επιχειρηματίες, νεοφυείς επιχειρήσεις, πολύ μικρές επιχειρήσεις, μικρομεσαίες και μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Δημόσιοι φορείς πόλεις και περιφέρειες (σε τοπικό, περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο) μπορούν να αξιοποιήσουν πολυάριθμες δυνατότητες χρηματοδότησης από την ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων επενδύσεων για την ανάπτυξη θεσμικής ικανότητας και αποτελεσματικότητας, καθώς και τοπικών έργων υποδομών. Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και οι Μη Κερδοσκοπικές Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών είναι επιλέξιμες.
- Αλλά υπάρχουν και άλλες πρόσθετες περιπτώσεις επιλεξιμότητας για χρηματοδότηση στα πλαίσια άσκησης των πολιτικών της ΕΕ, όπως η Προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία έχει το Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ II) επενδύει στο μέλλον των υποψήφιων χωρών της ΕΕ και της ίδιας της ΕΕ. Στο ίδιο πλαίσιο παρέχεται βοήθεια σε αγρότες των υποψήφιων χωρών μέσω του ειδικού Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας για την Αγροτική Ανάπτυξη (IPARD), που αποτελεί μέρος του ΜΠΒ II.
- Λόγω των συχνών οικονομικών κρίσεων, Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ) υποστηρίζει άτομα που χάνουν την εργασία τους εξαιτίας των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στο παγκόσμιο εμπόριο (παγκοσμιοποίηση).
Αυτές τι δράσεις και τα ποσά ετησίως που δαπανώνται περιέχει ο «Οδηγός».