Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) συνιστά να λαμβάνονται μέτρα για την προφύλαξη από τα κουνούπια, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, σε περίπτωση επανακυκλοφορίας του ιού.
Ο ΕΟΔΥ υπενθυμίζει ότι ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Τα κουνούπια μολύνονται από μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών). Οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν μεταδίδουν περαιτέρω τον ιό σε άλλα κουνούπια.
Η πλειοψηφία των ατόμων που μολύνονται από τον ιό δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια νόσο, ενώ πολύ λίγα άτομα (< 1% όσων μολύνονται) εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (κυρίως εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα).
Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά, καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα.
Με στόχο την έγκαιρη εφαρμογή στοχευμένων μέτρων απόκρισης και πρόληψης, ο ΕΟΔΥ – σε κάθε περίοδο μετάδοσης – διενεργεί ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, διερευνά άμεσα τα περιστατικά και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία με τις αρμόδιες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές.
Η εμφάνιση περιστατικών λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου σε ετήσια σχεδόν βάση, κατά τα τελευταία έτη, τόσο στη χώρα μας όσο και σε άλλες χώρες, υποδηλώνει ότι ο ιός έχει εγκατασταθεί (και) στη χώρα μας. Ως εκ τούτου, είναι πιθανή και αναμενόμενη η επανεμφάνιση περιστατικών στη χώρα μας και σε άλλες ευρωπαϊκές και γειτονικές χώρες, κατά την τρέχουσα περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών 2023.
Όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, από την αρχή της περιόδου 2023, μέχρι τις 18/07/2023 (ώρα 10.00πμ), έχει διαγνωστεί και διερευνηθεί ένα (1) εγχώριο κρούσμα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου στην Ελλάδα (Περιφερειακή Ενότητα Σερρών), με εκδηλώσεις από το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα (μηνιγγοεγκεφαλίτιδα), ηλικίας άνω των 75 ετών. Ο ασθενής έχει λάβει εξιτήριο.
Καθώς η επιδημιολογία του ιού είναι σύνθετη και καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, οι περιοχές κυκλοφορίας του ιού και οι περιοχές εμφάνισης κρουσμάτων, κατά την τρέχουσα περίοδο 2023, δεν μπορούν να προβλεφθούν με ασφάλεια.
Ο ΕΟΔΥ συνιστά να τηρούνται τα παρακάτω μέτρα προστασίας, σε όλη την επικράτεια, καθ’ όλη την περίοδο κυκλοφορίας των κουνουπιών:
1) Χρήση εγκεκριμένων εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα ή πάνω από τα ρούχα (χρόνος δράσης των εντομοαπωθητικών 1-5 ώρες).
2) Χρήση εγκεκριμένων εντομοκτόνων στον αέρα (αεροζόλ, ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ).
3) Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων (ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο το σώμα), πιο αποτελεσματικά είναι τα φαρδιά και ανοιχτόχρωμα ρούχα.
4) Σίτες που εμποδίζουν την είσοδο κουνουπιών στα σπίτια.
5) Χρήση κουνουπιέρας σε περιοχές με μεγαλύτερη πυκνότητα κουνουπιών ή σε περιπτώσεις που δεν ενδείκνυται η χρήση άλλων μέσων π.χ. σε βρέφη κάτω των δύο μηνών.
6) Χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών, καθώς ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών. Ιδιαίτερα η χρήση ανεμιστήρων οροφής δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.
7) Αποφυγή στάσιμων νερών μέσα και γύρω από κατοικίες που αποτελούν σημεία αναπαραγωγής για τα κουνούπια αφού εκεί εναποθέτουν τα αυγά τους. Για τον λόγο αυτό πρέπει να περιορίζονται όλες οι επιφάνειες ή τα μεγάλα αντικείμενα όπου μπορεί να λιμνάζουν νερά:
- Τα δοχεία νερού που δε χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι γυρισμένα ανάποδα ή να διατηρούνται καλυμμένα.
- Το νερό που μαζεύεται στα πιατάκια από τις γλάστρες πρέπει να απομακρύνεται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
- Τα παλιά λάστιχα που συσσωρεύουν βρόχινο νερό πρέπει να καλύπτονται ή να απομακρύνονται.
- Το νερό στα δοχεία των κατοικίδιων ζώων πρέπει να ανανεώνεται και να καθαρίζεται τακτικά.
- Αν υπάρχουν πουλιά σε κλουβιά, το νερό τους πρέπει να αλλάζει τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα
- Καθαρισμός των φύλλων που μαζεύονται στα λούκια βροχής (υδρορροές).
- Αντικατάσταση τυχόν σπασμένων σωλήνων νερού που τρέχουν.
Σημειώνεται ακόμα ότι το έδαφος που παραμένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα υγρό μπορεί να αποτελέσει σημείο εναπόθεσης αυγών.
8) Καλό κούρεμα γρασιδιού, θάμνων, φυλλωσιών διότι είναι σημεία που βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια.
9) Χρήση λαμπτήρων LED κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό εξωτερικών χώρων διότι προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια.
Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα πρέπει να παίρνουν μέτρα προστασίας από τα κουνούπια με ιδιαίτερη συνέπεια.
Το πρόγραμμα των ψεκασμών
Η διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της ΠΕΡ ενημερώνει στο πλαίσιο του προγράμματος καταπολέμησης των κουνουπιών της Περιφέρειας Κρήτης για την Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνου ισχύει το παρακάτω πρόγραμμα για την εβδομάδα από 24 Ιουλίου ως και 28 Ιουλίου 2023 για την εκτέλεση του οποίου επισημαίνεται πως καθημερινά επιχειρούν δύο με τρία συνεργεία:
Δευτέρα 24 Ιουλίου
Δήμος Ρεθύμνης: Ρέθυμνο, Περιβόλια, Μισσίρια, Πλατανιάς.
Δήμος Αγίου Βασιλείου: Αγία Γαλήνη, Μέλαμπες, Σακτούρια, Κάτω Σακτούρια, Άγιος Παύλος.
Τρίτη 25 Ιουλίου
Δήμος Ανωγείων: Ανώγεια, Σίσαρχα.
Δήμος Μυλοποτάμου: Αξός, Λιβάδια, Ζωνιανά, Κάλυβος, Κράνα.
Δήμος Αγίου Βασιλείου: Άνω Μυξόρρουμα, Λαμπινή, Φρατί, Δαριβιανά, Μουρνέ, Σπήλι.
Τετάρτη 26 Ιουλίου
Δήμος Μυλοποτάμου: Αγγελιανά, Χάνι Αλεξάνδρου, Αλφά, Κυνηγιανά, Μαργαρίτες.
Δήμος Ρεθύμνης: Ελεύθερνα, Αρχαία Ελεύθερνα, Σκουλούφια.
Πέμπτη 27 Ιουλίου
Δήμος Ρεθύμνης: Ρέθυμνο (Φρεάτια), Περιβόλια, Μισίρια, Πλατανιάς, Αδελιανός Κάμπος, Πηγιανός Κάμπος, Άγιος Μάρκος, Πύργος, Γεράνι, Πετρές, Επισκοπή, Κούφη, Καρωτή, Αρχοντική.
Δήμος Μυλοποτάμου: Καλαμάς, Καλανδαρέ Πλευριανά, Σταυρωμένος, Μελισσουργάκι, Ορθές.
Παρασκευή 28 Ιουλίου
Δήμος Ρεθύμνης: Ρέθυμνο (Φρεάτια).
Δήμος Μυλοποτάμου: Ρουμελή, Πέραμα.
Το προβλεπόμενο πρόγραμμα είναι ενδεικτικό και υπάρχει δυνατότητα αλλαγών ανάλογα με την εξέλιξη του έργου και τις καιρικές συνθήκες.
Οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν για θέματα σχετικά με το πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών στα τηλέφωνα 8001124424 (δωρεάν κλήση από σταθερό τηλέφωνο) και 2310 678900 (Ωράριο 09:00-16:00).
Επίσης και στα τηλέφωνα της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας και Κοινωνικής Μέριμνας Π.Ε. Ρεθύμνης: 2831343318, 2831343316, 2831343317.
