• Επαρκή αντισταθμιστικά οφέλη για την περιοχή τους ζητούν οι κάτοικοι
• Αποζημιώσεις στους κατοίκους με βάση την πραγματική και όχι αντικειμενική αξία των εκτάσεων ζητά ο δήμαρχος Αμαρίου
Τη μελέτη του μεγάλου έργο του Φράγματος του Πλατύ Ποταμού, έργο που η υλοποίησή του θα εξασφαλίσει την ύδρευση του Ρεθύμνου, αλλά και την άρδευση 45.000 στρεμμάτων στη Μεσαρά Ηρακλείου παρουσίασε χθες ο αρμόδιος υφυπουργός υποδομών, Νίκος Ταχιάος, στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου Αγίας Φωτεινής, παρουσία αρχών, φορέων αλλά και κατοίκων του Αμαρίου.
Ο κ. Ταχιάος συνοδευόμενος από τον γενικό διευθυντή Υδραυλικών, Λιμενικών και Κτηριακών Υποδομών, κ. Αντώνη Κοτσώνη, την διευθύντρια της Διεύθυνσης Αντιπλημμυρικών και Εγγειοβελτιωτικών Έργων (Δ19), κ. Γεωργία Καστραντά και τον μελετητή του έργου, κ. Κωνσταντίνο Νικολάου, παρουσίασαν στο δημοτικό συμβούλιο Αμαρίου, στις αρχές, στους φορείς αλλά και στους πολίτες του τόπου, αναλυτικά την μελέτη κατασκευής του εμβληματικού έργου κατασκευής του φράγματος του Πλατύ ποταμού.
Υπενθυμίζουμε ότι για τη χρηματοδότηση του έργου υπεγράφη τον περασμένο Φεβρουάριο δανειακή σύμβαση ανάμεσα στο υπουργείο, στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και στην Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης, ύψους 160 εκατομμυρίων ευρώ.
Ο υφυπουργός Υποδομών έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα στην αξία και στη σημασία του έργου σε μια εποχή που η χώρα και η Κρήτη είναι αντιμέτωπες με τις σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως η χρησιμότητα του έργου για το νησί θα είναι πολυεπίπεδη:
«Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η κατασκευή του φράγματος, που ονομάζουμε Φράγμα Πλατύ, είναι ένα πάρα πολύ σημαντικό έργο, για το οποίο η Ελλάδα δεσμεύει πάρα πολύ υψηλούς πόρους. Έχει πάρει ένα υψηλό δάνειο, σε μία εποχή που δεν είναι εύκολο να δανείζεσαι, για να κάνεις έργα. Είναι ένα έργο πρώτης προτεραιότητας, είναι ένα έργο, το οποίο ευρύτερη απήχηση έχει, από αυτή που μπορεί να αντιληφθεί ο κάτοικος του Αμαρίου και ως τέτοιο, νομίζω ότι πρέπει να το στηρίξουμε. Η Ελλάδα, αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή την κλιματική κρίση. Η Κρήτη είναι από τις περιοχές που απειλούνται. Απειλείται από διαρκείς εναλλαγές ερημοποίησης με πλημμύρες, κυρίως, όμως, με τάση επικράτησης της ερημοποίησης. Το νερό είναι από τα πιο βασικά αγαθά, το οποίο πρέπει να φροντίσουμε να υπάρχει στην Κρήτη και πρέπει όλοι να συνδράμουμε σε αυτήν την κατεύθυνση. Για μένα είναι πάρα πολύ σημαντικό, ότι όλη η τοπική κοινωνία, από την Περιφέρεια και τους Δήμους, μέχρι και τους τελευταίους πολίτες, αντιλαμβάνονται αυτήν την ανάγκη. Είναι πάρα πολύ σοβαρή ανάπτυξη για την Κρήτη. Γιατί τι μπορεί να υποστηρίξει χωρίς νερό η Κρήτη; Τον Τουρισμό; Δύσκολο! Ο τουρισμός δε θέλει μόνο θάλασσα, θέλει και νερό πόσιμο, θέλει και νερό, το οποίο θα μπορεί να εξυπηρετεί του επισκέπτες, όχι μόνο τους κατοίκους του νησιού. Θα μπορεί τον αγροτουρισμό ή μόνο την αγροτική παραγωγή; Όχι! Νομίζω ότι αυτό έχει γίνει κατανοητό και χαίρομαι που βλέπω ότι όλοι είναι να συνωμοτήσουμε, αν θέλετε, προς αυτήν την κατεύθυνση, ώστε να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για να εξασφαλίσουμε νερό στην Κρήτη».
Χθες στη διάρκεια της συζήτησης που ακολούθησε, ο κ. Ταχιάος άκουσε προσεκτικά τις απόψεις των κατοίκων, που αγωνιούν για την υποβάθμιση της περιοχής εκφράζοντας μάλιστα και τη διαμαρτυρία τους για τα ελλιπή αντισταθμιστικά οφέλη που δεν καλύπτουν, όπως τόνισαν, τις ανάγκες της περιοχής.
Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ο αρμόδιος υφυπουργός Υποδομών κ. Ταχιάος έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία του έργου χωρίς να παραγνωρίζει τις επιπτώσεις που θα έχει στις αγροτικές περιουσίες κατοίκων της περιοχής, για τους οποίους, όπως είπε η πολιτεία, θα πρέπει να τους αποζημιώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να προχωρήσει στην αποκατάσταση των περιοχών αυτών.
«Αντιλαμβάνομαι πολύ καλά ότι υπάρχουν άνθρωποι, οι οποίοι πραγματικά πλήττονται από την καταστροφή του φράγματος τοπικά, εδώ στην περιοχή του Δήμου Αμαρίου. Προφανώς, σε αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να εξασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή αποκατάσταση, διότι ναι είναι πολύ από αυτούς οι οποίοι ζουν από τα χωράφια, τα οποία θα κατακλυστούν στην περιοχή. Όπως επίσης υπάρχει μια πολύ μεγάλη βιοτεχνική εγκατάσταση, την οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε, σαφώς με έναν πολύ ειδικό τρόπο. Κάτι το οποίο διερευνάται».
Π. Μουρτζανός: «Οι αποζημιώσεις να ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία και όχι στην αντικειμενική που είναι ευτελή»
Κατά την τοποθέτησή του ο δήμαρχος Αμαρίου, κ. Παντελής Μουρτζανός, αναφέρθηκε στη συνεργασία του δήμου Αμαρίου με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και με τα διευθυντικά στελέχη, η οποία όπως τόνισε, είναι διαχρονική και παραμένει άψογη, γεγονός που αποτυπώνεται σε μια σειρά διορθωτικών παρεμβάσεων που υλοποιήθηκαν το προηγούμενο διάστημα στην υφιστάμενη μελέτη σε συνεννόηση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου με τον μελετητή, στο βαθμό πάντοτε που δεν αλλοιώνεται το φυσικό της αντικείμενο. Ο ίδιος ανέφερε χαρακτηριστικά: «Προσπαθούμε και παλεύουμε να γίνονται διορθωτικές παρεμβάσεις διαρκώς, σύμφωνα με τα δίκαια αιτήματα των συνδημοτών μας. Και έχω τις διαβεβαιώσεις, τόσο από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, όσο και από τα διευθυντικά στελέχη και την Περιφέρεια Κρήτης, ότι αυτές θα υλοποιηθούν. Ήδη με έγγραφό μας προς το υπουργείο Υποδομών την 21.03.2024 έχουμε υποβάλει 26 παρατηρήσεις, οι οποίες έχουν γίνει αποδεκτές. Αυτά δεν είναι αυτονόητα. Είναι αποτέλεσμα αμοιβαίου σεβασμού και τεκμηρίωσης της ορθότητας των αιτημάτων μας».
Σε ό,τι αφορά τις διεκδικήσεις του δήμου Αμαρίου για αντισταθμιστικά οφέλη ο κ. Μουρτζανός ανέφερε τα κάτωθι: «Προφανώς και θα πρέπει να υπάρξουν αντισταθμιστικά όχι μόνο για τα πληττόμενα χωριά αλλά για το σύνολο του Δήμου. Ήδη ορισμένα από αυτά, που αναφέρονται στο έγγραφό μας από 21.03.2024, όπως προανέφερα, ήδη έχουν αποτυπωθεί στη μελέτη, όπως για παράδειγμα η κατασκευή του οδικού άξονα που συνδέει το φράγμα Πλατύ με τη Μεσαρά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το μόνο αντισταθμιστικό που είχε ζητηθεί μέχρι να αναλάβει η δική μας δημοτική αρχή ήταν το φράγμα Γερακαρίου. Εμείς είμαστε αυτοί που ήρθαμε σε διαβούλευση με τους δημότες μας και έχουμε θέσει μια σειρά ζητημάτων στο τραπέζι, τα οποία στην πλειοψηφία τους είτε έχουν επιλυθεί, είτε υπάρχουν δεσμεύσεις ότι θα επιλυθούν. Γι’ αυτό άλλωστε άλλαξε και ο αρχικός σχεδιασμός, από φράγμα Γερακαρίου προχωρήσαμε σε μια μικρότερης κλίμακας παρέμβαση, αυτή της κατασκευής των δύο λιμνοδεξαμενών».
Τέλος, απευθυνόμενος προς τον κ. Ταχιάο για το θέμα των απαλλοτριώσεων, ο δήμαρχος Αμαρίου τόνισε πως «Επειδή έχει ξεκινήσει η σχετική διαδικασία, πρέπει να ξέρετε ότι η περιοχή που κατακλύζεται είναι η πιο εύφορη περιοχή του δήμου μας, η οποία ήδη αρδεύεται από τη λιμνοδεξαμενή του ΤΟΕΒ Βυζαρίου και θα πρέπει οι αποζημιώσεις να ανταποκρίνονται στην πραγματική αξία και όχι στην αντικειμενική που είναι ευτελής. Καταστρέφονται ολοκληρωτικά οικογένειες, καθώς στο σύνολό τους οι ιδιοκτησίες τους βρίσκονται εντός της λεκάνης κατάκλυσης. Παράλληλα, μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της Κρήτης, ίσως η μεγαλύτερη στον τομέα της, τα Αγροκτήματα Κρήτης – Μανωλιτσάκης Α.Ε., καταστρέφεται ολοσχερώς, καθώς το σύνολο των εγκαταστάσεών της κατακλύζεται, χωρίς να έχει προβλεφθεί ακόμα δαπάνη για την αποζημίωσή της».
Στ. Αρναουτάκης: «Οραματικό έργο, η περιφέρεια θα συνεργαστεί με το υπουργείο, τον δήμο και τους κατοίκους»
Για ένα πολύ σημαντικό οραματικό έργο, που βρίσκεται στη φάση δημοπράτησης, μετά την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα επενδύσεων και την τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης, με χρηματοδότηση 200 εκατομμύρια, έκανε λόγο σε δηλώσεις του ο περιφερειάρχης Κρήτης σημειώνοντας τη διάθεση της Περιφέρειας να συνεργαστεί με το υπουργείο για να υπάρξουν παράλληλα έργα που θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη της περιοχής:
«Εμείς από την πλευρά τη δική μας, ακούγοντας και όλο τον κόσμο μέσα από αυτήν την διαβούλευση, ζητούμε από το υπουργείο ορισμένα ρεαλιστικά σχέδια, τα οποία προτείνουν οι τοπικοί φορείς, να γίνουν αποδεκτά. Θεωρώ ότι μπορούν ορισμένα από αυτά να υλοποιηθούν μέσα από τη μελέτη που υπάρχει. Και αυτό, το οποίο χρειάζεται είναι τα επιμέρους προβλήματα, να δούμε τι μπορούμε κι εμείς ως περιφέρεια να χρηματοδοτήσουμε, όπως επίσης και η διεκδίκηση από το αρμόδιο υπουργείο, για να δώσει τις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις. Είναι και η σύνδεση του δρόμου προς τη Μεσαρά, γιατί το έργο δεν αφορά μόνο την Περιφερειακή Ενότητα εδώ στο Ρέθυμνο. Αφορά και τον εμπλουτισμό του φράγματος της Φανερωμένης, που θα σωθεί μία περιοχή, όπως είναι της Μεσάρας, αλλά το πρωτεύον είναι πρώτα η ευρύτερη περιοχή εδώ, του Αμαρίου και του Αγίου Βασιλείου. Πρέπει να γίνει δημοπράτηση, πιστεύω ότι μέσα σε ένα χρόνο θα έχουμε τον ανάδοχο, και θα παρακολουθούμε το έργο, έτσι ώστε να γίνει το ταχύτερο δυνατόν. Επίσης, υπάρχουν λιμνοδεξαμενές για το Γερακάρι, που έχει δημοπρατηθεί μελέτη και γι’ αυτό το έργο πρέπει να ολοκληρωθούν οι μελέτες, για να μπορεί να ενταχθεί μετά σε ένα πρόγραμμα. Όλα είναι υπό εξέλιξη, τα παρακολουθούμε και θεωρώ ότι θα έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα».
«Πρόκειται για ένα εμβληματικό, ένα έργο εθνικής εμβέλειας, που μέσα στην εποχή που βιώνουμε, μέσα στην κλιματική αλλαγή, θα δώσει σημαντικές απαντήσεις στα προβλήματα άρδευσης που έχουν να κάνουν με την ευρύτερη περιοχή, και όχι μόνο για το Αμάρι, αλλά και για τη Μεσαρά. Αυτό το εμβληματικό έργο θα δώσει λύσεις όχι μόνο στην περιοχή, αλλά και σε όλη τη Μεσαρά. Και βεβαίως αυτό που πρέπει να τονίσουμε είναι η ταχύτητα, η αρτιότητα, η προσπάθεια που κατεβλήθη και από τα στελέχη του υπουργείου και από τον ίδιο τον κύριο Ταχιάο, τον κύριο υφυπουργό, ο οποίος έχει δείξει ότι δεν γνωρίζει απλώς, θέλει να δίνει και λύσεις στα προβλήματα και να προχωράμε κι εμείς στην Κρήτη μέσα από αυτές τις προσπάθειες στον αναπτυξιακό χάρτη της Ελλάδος», τόνισε από την πλευρά του ο Άρης Παπαδογιάννης, διευθύνων σύμβουλος του Ο.Α.Κ.
Το έργο
Αντικείμενο του έργου είναι:
Α. Η κατασκευή ενός χωμάτινου φράγματος, με αργιλικό πυρήνα, ύψους 54 μ. από τη θεμελίωση. Ο Ταμιευτήρας θα έχει χωρητικότητα περίπου 21,2 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Περιλαμβάνεται το ανάχωμα, ο υπερχειλιστής, το έργο εκκένωσης και έργα οδοποιίας.
Β. Η κατασκευή αγωγού μεταφοράς νερού μήκους 18,6 χιλιομέτρων, κλειστού τύπου, διαμέτρου σωλήνα Φ1200 mm (διάμετρος αγωγού 1,2 μ.), συμπεριλαμβανομένων 2 σηράγγων από οπλισμένο σκυρόδεμα πλάτους 5 μ. και μήκους 3,4 χιλιομέτρων. Επισημαίνεται ότι ο βαρυτικός αγωγός μεταφοράς νερού προς Μεσάρα, θα μεταφέρει το πλεονάζον νερό.
Γ. Η κατασκευή δεξαμενών άρδευσης και σχετικών δικτύων, τα οποία θα καλύπτουν τις ανάγκες άρδευσης σε πλέον των 40.000 στρεμμάτων γης, εντός των διοικητικών ορίων της Π.Ε. Ρεθύμνης.
Προϋπολογισμός έργου: 170.000.000€ συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α. 24% + 5.000.000 Προαίρεση
Απαλλοτριώσεις: 12.000.000€
Όσον αφορά την άρδευση, στο έργο του Φράγματος και σύμφωνα με την οριζοντιογραφία του έργου στο πλαίσιο δημοσίευσης των απαλλοτριώσεων, περιλαμβάνεται η κατασκευή 19 δεξαμενών άρδευσης στον δήμο Αμαρίου (και 2 στον δήμο Αγίου Βασιλείου) και των κατάντη αρδευτικών τους δικτύων. Σε συνέχεια σχετικού εγγράφου του δήμου μας, διεκδικούμε την κατασκευή ακόμα τεσσάρων δεξαμενών. Επιπλέον, στη μελέτη των λιμνοδεξαμενών, εκτός από τις δύο λιμνοδεξαμενές περιλαμβάνονται ακόμα επτά δεξαμενές άρδευσης.
Συνολικά επομένως, στον δήμο μας, όσον αφορά την άρδευση, θα μιλάμε για 19+4+7= 30 δεξαμενές άρδευσης και δύο λιμνοδεξαμενές.
Όσον αφορά την οδοποιία, στο έργο του φράγματος θα ενταχθούν
Α. 2 τμήματα περιμετρικής οδού:
• τμήμα 1: κάτω από Λαμπιώτες και Πετροχώρι μήκους 1.640 μ.
• τμήμα 2: από Άγιο Γεώργιο Πετροχωρίου μέχρι κόμβο του δρόμου Πετροχώρι – Άνω Μέρος, μήκους 1.250 μ.
Β. δρόμος προς Μεσαρά, με τη βελτίωση των χαρακτηριστικών υφιστάμενης οδοποιίας μήκους περίπου 5.300 μ. Επισημαίνεται ότι η όδευση της απαλλοτρίωσης μετά την έξοδο της δεύτερης σήραγγας (στο ύψος της Αγίας Παρασκευής) για την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς νερού, θα εξυπηρετεί και ανάγκες συνδετήριας οδού επιπλέον μήκους 9.500 μ. Έτσι, στο σχεδιασμό του έργου περιλαμβάνεται η οδική σύνδεση της Περιφερειακής οδού του Φράγματος με τη Μεσαρά.
Επομένως η απόσταση Φράγμα – Μεσαρά (στο ύψος του Κλήματος) θα είναι 14.800 μ.
Επιπρόσθετα, στη μελέτη των λιμνοδεξαμενών, περιλαμβάνεται η βελτίωση των κάτωθι οδών:
• Επαρχιακή οδός Αγία Φωτεινή – Γερακάρι – Άγιος Ιωάννης
• Δρόμος προς Σμιλέ
• Οδός Ελένες – Μεσονήσια
• Δρόμος προς γέφυρα Μανουρά
• Δρόμος προς Γουργούθους
• Δρόμος Βρύσες – Αμάρι – Μέρωνας.
Το «παρών» κατά την παρουσίαση της μελέτης έδωσαν, μεταξύ άλλων, ο βουλευτής Ρεθύμνου, κ. Μανώλης Χνάρης, ο περιφερειάρχης Κρήτης, κ. Σταύρος Αρναουτάκης, η αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου, κα. Μαίρη Λιονή, ο αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας Κρήτης, κ. Μιχάλης Βάμβουκας, ο δήμαρχος Μυλοποτάμου, κ. Γεώργιος Κλάδος, ο δήμαρχος Φαιστού, κ. Γρηγόρης Νικολιδάκης, ο δήμαρχος Γόρτυνας, κ. Μιχάλης Κοκολάκης, ο πρόεδρος του Δ.Σ. του Ο.Α.Κ. Α.Ε. κ. Θοδωρής Νίνος, ο διευθύνων σύμβουλος του Ο.Α.Κ. Α.Ε., κ. Άρης Παπαδογιάννης, ο διευθυντής Διαχείρισης Υδραυλικών Έργων του Ο.Α.Κ. Α.Ε., κ. Βαγγέλης Μαμαγκάκης, περιφερειακοί σύμβουλοι του νόμου, αντιδήμαρχοι, εντεταλμένοι δημοτικοί σύμβουλοι και δημοτικοί σύμβουλοι του δήμου Αμαρίου, πρόεδροι και σύμβουλοι των δημοτικών κοινοτήτων του δήμου Αμαρίου, εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων της περιοχής, καθώς και πλήθος δημοτών.
Μ. Χνάρης: «Επιτακτική η ανάγκη αντισταθμιστικών ωφελημάτων για τους κατοίκους που θα υποστούν τις συνέπειες από την κατασκευή του έργου»
Από την πλευρά του ο βουλευτής Ρεθύμνης, Μανόλης Χνάρης, σε δήλωσή του επεσήμανε την επιτακτική ανάγκη να υπάρξουν σοβαρά αντισταθμιστικά οφέλη για τον τόπο και τους ανθρώπους του. «Το φράγμα του Πλατύ αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα σημαντικό αναπτυξιακό έργο, που προσδοκούμε να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης που ήδη υφιστάμεθα.
Υπάρχουν όμως σοβαρές επιφυλάξεις από πλευράς των κατοίκων, ανεξάρτητα αν αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα του έργου, γιατί μέχρι και σήμερα δεν υπάρχουν ξεκάθαρα και ισχυρά αντισταθμιστικά οφέλη: οικονομικά, αναπτυξιακά, κοινωνικά και κατ’ επέκταση ηθικά, τα οποία δύνανται να υποκαταστήσουν τις συνέπειες των κατοίκων της περιοχής.
Επομένως, το Φράγμα του Πλατύ, θα πρέπει πρωτίστως να αποτελεί ένα έργο του ν. Ρέθυμνου αλλά και του ν. Ηρακλείου, τόσο στην πράξη όσο και στη συνείδηση των πολιτών.
Συνοψίζοντας, η παρουσία μας σήμερα εδώ, σηματοδοτεί την ισχυρή μας βούληση να διεκδικήσουμε αυτά τα αντισταθμιστικά οφέλη τόσο για τον τόπο μας όσο και των ανθρώπων του.
Ως ΠΑΣΟΚ θα παρακολουθούμε στενά την πορεία υλοποίησης και εξέλιξης του έργου και σε κάθε περίπτωση θα σταθούμε εμπόδιο στην όποια προσπάθεια εμπορευματοποίησης του αρδευτικού νερού, διά μέσω της ενιαίας διαχείρισης από Ανώνυμη Εταιρεία που σε βάθος χρόνου θα έχει απώτερο στόχο την ιδιωτικοποίησή του. Η Κρήτη δεν είναι Θεσσαλία» είπε.
