Κατά κύριο λόγο συνταξιούχοι οι ενδιαφερόμενοι αγοραστές επιλέγουν κατοικίες σε παραθαλάσσιες περιοχές
Οι αυξητικές τάσεις στην τιμολόγηση ακινήτων, τα επίπεδα του πληθωρισμού και οι μειωμένες αγοραστικές δυνατότητες του πληθυσμού, έχουν οδηγήσει σε μία πτώση των αγορών των ξένων στο Ρέθυμνο. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα κατοικιών προς μίσθωση, αποτελεί επίσης αιτία που δυσχεραίνει τις αγοραπωλησίες και οδηγεί στην εξέταση κατασκευαστικών λύσεων, με το κόστος αυτών να απέχει από τα χρήματα, που μπορεί να διαθέσει ο μέσος υποψήφιος αγοραστής. Το επενδυτικό πρόγραμμα της Golden Visa και οι αλλαγές που προώθησε η κυβέρνηση για την καταπολέμηση της στεγαστικής κρίσης, αυξάνοντας τα όρια επένδυσης, αποσυμφόρησε την οικιστική κρίση σε περιοχές με έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, χωρίς ωστόσο να δίνει την απαραίτητη ώθηση που απαιτεί η αγορά.
Η κρίση του οικοδομικού κλάδου και οι αυξήσεις στα επιτόκια των δανείων, δεν επιτρέπουν τη μείωση της τιμολόγησης των ακινήτων, με αποτέλεσμα να παρατηρείται αισθητή πτώση του ενδιαφέροντος από μεριάς, ξένων και τουριστών. Το πλειοψηφικό κομμάτι του αγοραστικού ενδιαφέροντος προέρχεται από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαίους επενδυτές, ενώ οι περισσότερες κατοικίες προορίζονται για εξοχική αξιοποίηση και όχι άμεση, μόνιμη εγκατάσταση. Ενδεικτικά, ένα διαμέρισμα 100 τετραγωνικών σε περιοχή του Ρεθύμνου, πωλείται στα 2.750 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και οι αυξήσεις συγκριτικά με πέρυσι κυμάνθηκαν περίπου στo 10%.
Η τρίτη ηλικία φαίνεται να παραμένει ο ισχυρότερος και συχνότερος ενδιαφερόμενος για αγορές κατοικιών στο Ρέθυμνο, με τους μεσήλικες οικογενειάρχες να ακολουθούν. Σημειώνεται ότι οι εν δυνάμει αγορές ακινήτων, δεν προορίζονται για εκμετάλλευση, αλλά για προσωπική αξιοποίηση, είτε εποχική είτε μακροπρόθεσμη. Οι ηλικιωμένοι αποσκοπούν στο να περάσουν τα επόμενα χρόνια της ζωής τους στο Ρέθυμνο και οι υπόλοιποι αγοραστές επενδύουν με στόχο την μακροπρόθεσμη εγκατάσταση ή την αξιοποίηση της κατοικίας για τους θερινούς μήνες.
«Υψηλό κατασκευαστικό κόστος και πτώση στις αγορές κατοικιών»
Ο Νίκος Κασωτάκης, διεθνής ειδικός ακινήτων και εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελλήνων Κτηματομεσιτών μίλησε στα «Ρ.Ν.», αναλύοντας την κατάσταση που επικρατεί με τις πωλήσεις ακινήτων στο Νομό Ρεθύμνου τονίζοντας χαρακτηριστικά . «Η κίνηση τα τελευταία δύο χρόνια είναι μειωμένη και αυτό οφείλεται στην αύξηση των επιτοκίων. Στη Γερμανία δεν υπάρχει πλέον πρόσβαση σε εύκολα και γρήγορα χρήματα, έχουν μειωθεί οι αγοραστικές δυνατότητες. Αυτό είναι ευδιάκριτο και στον τουρισμό, αυξάνεται η ποσότητα και μειώνεται η ποιότητα. Υπάρχει μία πτώση στις αγορές, της τάξης του 20-30%, στο Ρέθυμνο. Και στο κομμάτι των κατασκευών και των ανακαινίσεων παρατηρείται ανάλογη πτώση», δήλωσε.
Σχετικά με το κόστος των αγορών, ο κ. Κασωτάκης επεσήμανε ότι αυτό εξαρτάται απόλυτα από το ακίνητο, αλλά και τις προθέσεις του αγοραστή. Με γνώμονα τις εξειδικευμένες ανάγκες των ιδιοκτητών, αυτοί προχωρούν άλλοτε σε μεγαλύτερες και άλλοτε σε μικρότερες επενδύσεις. Κατά μέσο όρο, η τιμολόγηση των αγορών είναι στο εύρος των 250-300 χιλιάδων ευρώ. Ακίνητα των 700.000, που παρατηρούνταν σε αγορές τα προηγούμενα τρία χρόνια, πλέον δεν έχουν τη ζήτηση που είχαν. «Ό,τι χρήματα έχουν στη διάθεσή τους, με αυτά προχωρούν σε αγορές και πλέον τα χρήματα δεν είναι πολλά. Μιλάμε για μεγάλα σπίτια, από 100 τετραγωνικά και πάνω. Ειδικότερα, αυτά που κατασκευάζονται είναι σχεδιασμένα για μία οικογένεια».
Όσον αφορά το προφίλ των αγοραστών, έγινε μία επιβεβαίωση των δεδομένων που είχαν συλλεχθεί από προηγούμενα χρόνια, με τους περισσότερους από αυτούς να είναι της τρίτης ηλικίας και ευρωπαϊκής προέλευσης. «Τα ακίνητα που αποκτώνται προορίζονται τόσο για εξοχικές κατοικίες, όσο και για μόνιμες. Εξαρτάται από την ηλικιακή ομάδα που ανήκουν οι αγοραστές. Κάποια τα παίρνουν για να έρθουν σε μερικά χρόνια και κάποιοι πιο άμεσα. Οι δικοί μας οι πελάτες πάντως, τα παίρνουν για δική τους χρήση. Το προφίλ των αγοραστών ξεπερνάει συνήθως τα 40 έτη ηλικίας, αλλά οι περισσότεροι είναι 60 και άνω. Επιλέγουν συνήθως τοποθεσίες που είναι κοντά στην πόλη και τη θάλασσα ή που βλέπουν θάλασσα. Οι Γερμανοί είναι μία μεγάλη αγορά για εμάς. Και γενικότερα η ευρωπαϊκή αγορά είναι σημαντική για εμάς, Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία και Αυστρία για παράδειγμα».
Οι ξένοι που επιλέγουν να προβούν σε αγορές στο Ρέθυμνο, επικεντρώνονται περισσότερο σε παραθαλάσσιες περιοχές, αλλά και την παλιά πόλη, ενώ σε περίπτωση που επιθυμούν να κατασκευάσουν το σπίτι τους, επιλέγουν οικόπεδα με κατάλληλες τοποθεσίες που έχουν πρόσβαση σε θάλασσες. «Κυρίως, όταν μιλάμε για καινούργιες κατοικίες όπου θέλει να κατασκευάσει κάποιος κάτι, όπου το κόστος είναι σαφώς μεγαλύτερο, προχωράμε σε οικόπεδα που έχουν ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα. Η παλιά πόλη επίσης είναι ζεστή περιοχή, αλλά γενικότερα το Ρέθυμνο δεν προσφέρει και πολλά ακίνητα στην αγορά. Εδώ αναφερόμαστε κυρίως σε περιφερειακά πλαίσια, δηλαδή όλη τη ζώνη μέχρι τον Εσταυρωμένο, Γεράνι, Πετρέ, Επισκοπή και γενικά παραθαλάσσια ζώνη», δήλωσε.
Το κατασκευαστικό κομμάτι ωστόσο, σημειώνεται ότι ξεπερνάει τα όρια της αγοραστικής δύναμης, καθώς προστίθενται σε αυτό όλες οι αυξήσεις στις απαραίτητες υπηρεσίες που συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της κατασκευής του ακινήτου. Αυτό οδηγεί αναπόφευκτα σε μία υποτίμηση των οικοπέδων, που σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι τίποτα περισσότερο από χωράφια. «Σχετικά με το κατασκευαστικό κομμάτι των κατοικιών, όταν το κόστος της γης είναι επίσης πολύ ακριβό, όταν είναι στα 2.000 ευρώ το τετραγωνικό για μία καλή κατασκευή, σε συνδυασμό με το κόστος του κατασκευαστή, βλέπουμε μία πολύ δύσκολη κατάσταση. Με την κατάργηση της αυτοσχεδίου δόμησης, μένουν λίγα τα οικόπεδα που είναι οικοδομήσιμα. Αυτή η απόφαση του ΣΤΕΠ που βγήκε πριν από δύο χρόνια, πλέον είναι οικοδομήσιμα μόνο τα αγροτεμάχια που βλέπουν σε δρόμο. Τα υπόλοιπα είναι πλέον χωράφια. Η αγοραστική τους αξία έχει απαξιωθεί, μπορεί να έχει πέσει από τα 40.000 ευρώ, στα 2-3», ανέφερε ο κ. Κασωτάκης στα «Ρ.Ν.».
«Έχει μειωθεί η αγοραστική δύναμη»
Ο Ανδρέας Ανδρουλιδάκης, ιδιοκτήτης και διαχειριστής Μεσιτικού γραφείου στο Ρέθυμνο, σημείωσε ότι το μεγαλύτερο κομμάτι των αγορών κυμαίνεται από 250.000 ευρώ και άνω, ενώ οι κατοικίες που επιλέγουν οι ξένοι αγοραστές είναι ανάμεσα σε 80 και 120 τετραγωνικά μέτρα.
Μιλώντας στα «Ρ.Ν.» σημείωσε:
«Γενικώς, υπάρχει μία αυξητική τάση στις τιμές των οικιστικών ακινήτων η οποία είναι συνεχιζόμενη από το 2022 και έπειτα. Περίπου κυμαίνεται σε μία αύξηση κατά μέσο όρο από 10 έως 20% στις τιμές των ακινήτων. Εξαρτάται βέβαια και από το ακίνητο, σε κάποια παρατηρούνται μεγαλύτερες αυξήσεις και σε κάποια μικρότερες. Η αγοραστική δύναμη των υποψήφιων αγοραστών έχει μειωθεί πολύ και σαφώς το μεγαλύτερο κομμάτι αυτών προέρχεται από την Ευρώπη. Οι διαθέσιμες κατοικίες στο Ρέθυμνο παραμένουν φθηνότερες σε σχέση με αντίστοιχες του εξωτερικού και αυτό είναι σημαντικό κίνητρο για τον αγοραστή».
Η Golden Visa δημιούργησε κάποιες προϋποθέσεις για ενίσχυση της αγοραστικής κίνησης, ειδικότερα όταν αναφερόμαστε σε υψηλού κόστους επενδυτικά σχέδια. Με τη σειρά του, επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις για τις ηλικιακές κλίμακες των αγοραστών και τα κίνητρα αξιοποίησης των κατοικιών. «Η Golden visa με την αύξηση των αγοραστικών ορίων, έπαιξε ένα πολύ σημαντικό ρόλο στο να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μία αγοραστική κίνηση. Η Golden Visa έδωσε μεγάλη ώθηση, κυρίως σε αυτούς που ήθελαν να αγοράσουν ακίνητα μεγάλης αξίας. Οι περισσότερες κατοικίες προορίζονται για εξοχικές, αλλά και μόνιμης. Οι αγοραστικές ηλικίες είναι της τρίτης ηλικίας, η οποία έχει συνταξιοδοτηθεί και θέλει να περάσει τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής της εδώ».
Οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι για να αγοράσουν ακίνητα έχουν έρθει σαν επισκέπτες και ως τουρίστες στο Ρέθυμνο και έχουν απολαύσει τις παροχές του τόπου. Το κλίμα, η ασφάλεια και το κόστος ζωής είναι μερικοί από τους βασικότερους λόγους για τους οποίους επιλέγεται το Ρέθυμνο σαν κατάλληλη τοποθεσία για αγορά σπιτιών. Σύμφωνα με τον κ. Ανδρουλιδάκη ωστόσο, το κόστος κάλυψης των καθημερινών ελληνικών αναγκών και η μείωση της ψαλίδας σε σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί επίσης αιτία που έχει οδηγήσει σε ασθενέστερο ενδιαφέρον των Ευρωπαίων για αγορές ακινήτων.