Σωκράτης: Αξίαρχε, χαίρε. Κάπως στεναχωρημένο σε βλέπω σήμερα, μα τον Κέρβερο! Συνέβη κάτι στο σπίτι σου ή σε σένα τον ίδιο;
Αξίαρχος: Καλημέρα, Σωκράτη. Είχα θέσει υποψηφιότητα στις τελευταίες εκλογές για τους εννέα άρχοντες της πόλης, αλλά δυστυχώς δεν εκλέχτηκα…
Σωκράτης: Και γι’ αυτό στενοχωριέσαι; Θα είναι πιο ήρεμος και χωρίς βάρη ο ύπνος σου και η ζωή σου δίχως αλυσίδες να τη σφιχτοδένουν.
Αξίαρχος: Γιατί το λες αυτό, φίλε μου; Παρουσιάζεις, για τ’ όνομα των θεών, τους άρχοντες της πόλης σαν δεσμώτες δούλους της παρά σαν κύριους και εξουσιαστές της.
Σωκράτης: Θα σου εξηγήσω, αν θες και εάν έχεις χρόνο στη διάθεσή σου, περπατώντας ως την Αγορά.
Αξίαρχος: Φυσικά και έχω. Πάντα χαίρομαι με τις συζητήσεις μαζί σου.
Σωκράτης: Πριν από λίγες ημέρες, όπως ξέρεις, Αξίαρχέ μου, ανέλαβαν τα καθήκοντά τους οι νέες αρχές της πόλης, αυτές στις οποίες απέτυχες να συμπεριληφθείς, οι στρατηγοί, οι άρχοντες, οι βουλευτές και οι δικαστές.
Αξίαρχος: Ναι.
Σωκράτης: Δεν παρατηρείς, λοιπόν, ότι πολλές εξ αυτών, αν όχι όλες, έχοντας βαλθεί να μας αποδείξουν ότι είναι διαφορετικές από τις προηγούμενες, ότι δηλαδή είναι πιο εργατικές απ’ αυτές ή ότι νοιάζονται πιο πολύ για την επίλυση των προβλημάτων των πολιτών;
Αξίαρχος: Σωστά, τους βλέπω να επιδίδονται αυτές τις πρώτες ημέρες της ανάληψης των καθηκόντων τους σε ένα ιδιαίτερο αγώνα, οι μεν στρατηγοί να εξοπλίζουν και να γυμνάζουν τους στρατιώτες και τον στόλο ωσάν να επρόκειτο, Σωκράτη, αύριο το πρωί η Αθήνα να είχε να αμυνθεί σε εξωτερική εισβολή ή να ξεκινήσει νέα, θαλάσσια ή στεριανή, εκστρατεία εναντίον εχθρών της πόλης, οι δε πολιτικοί να φροντίζουν το πολίτευμα και τους πολίτες με κάθε τρόπο.
Σωκράτης: Συμφωνώ, Αξίαρχε! Ας συμφωνήσουμε λοιπόν πως έχει αποκτήσει, πλέον, χαρακτήρα εθιμικού δικαίου, μετά από κάθε εκλογές, εν πρώτοις η παρουσίαση των θεμάτων, τα οποία θα πρέπει να χειριστούν και ν’ αντιμετωπίσουν, στη διάρκεια της θητείας τους, επιτυχώς, ώστε να βελτιωθεί σε όλους τους τομείς της η καθημερινή ζωή των πολιτών, οι νέοι άρχοντές μας. Κι αυτός, μα τον κύνα, ο κατάλογος στα μάτια μου μοιάζει με βαριά και σφιχτοδεμένη αλυσίδα που δεν τους αφήνει ούτε βήμα να κάνουν μακριά της, όπως την έχουν οι φυλακισμένοι που δεμένοι στα δεσμά τους δεν μπορούν να δραπετεύσουν παρά μόνον όταν βρεθεί κάποιος, η πραγμάτωση των υποσχέσεών τους, να τους λευτερώσει. Όμοιος αυτός ο κατάλογος θαρρείς, καλέ μου άνθρωπε, είναι με τις ονειροφανταξιές, που είχε γράψει πριν χρόνια ο Αισχύλος, βασάνιζαν κάθε νύχτα τον ύπνο της Ιούς και δεν τους αφήνει να γαληνέψουν πριν πραγματώσουν όσα υποσχέθηκαν στον δήμο.
Αξίαρχος: Βλέπω ότι έχεις δίκιο!
Σωκράτης: Τώρα, δες τι γίνεται στη συνέχεια! Για να μας δείξουν οι νέοι άρχοντες και οι περί αυτοίς ότι δεν είναι ψεύτες και λαοπλάνοι και ότι πραγματικά έχουν πρόθεση να λύσουν τα καθημερινά μας προβλήματα, ρίχνονται με ζήλο στην αντιμετώπιση ενός ή περισσοτέρων εξ όσων ταλανίζουν τη ζωή μας. Τους βλέπεις να κάνουν όσα εύστοχα παρουσίασες προηγούμενα, αλλά να συμπληρώσω και ότι θα μπορούσες ακόμη να δεις και κάποιους από αυτούς να εισηγούνται φιλολαϊκούς νόμους στην Εκκλησία του Δήμου ή να εμφανίζονται ως μάρτυρες υπεράσπισης όσων αδικούνται και κατηγορίας εκείνων που αδικούν στα δικαστήρια.
Αξίαρχος: Συμφωνώ σε όλα.
Σωκράτης: Λίγο, όμως, αργότερα, δυστυχώς, ο ζήλος αυτός κοπάζει και αναδεικνύεται επιδερμικός και επιφανειακός και οι προσπάθειές τους αποτυγχάνουν παταγωδώς, δυστυχώς για την πόλη. Θα ήταν δυνατόν, σε ρωτώ, να αποδώσουμε την ανεπιτυχή ενασχόληση με τα προβλήματα των πολιτών στο ότι οι υποψήφιοι άρχοντες προεκλογικά, στην προσπάθεια υφαρπαγής της λαϊκής ψήφου, έχουν καλλιεργήσει στους ανθρώπους υψηλές προσδοκίες για ικανοποίηση χρονιζόντων αιτημάτων, τις οποίες, στην πράξη, όμως, αδυνατούν να ικανοποιήσουν μετεκλογικά;
Αξίαρχος: Έχεις δίκιο, φίλε μου.
Σωκράτης: Και τι κάνουμε, αγαπητέ μου Αξίαρχε, οι πολίτες απέναντι σε όλα τούτα; Παίρνουμε το λόγο στην Εκκλησία ή γυρνούμε πέρα – δώθε στην Αγορά και κατηγορούμε τους κάθε φορά άρχοντες απευθείας ότι αυτοί που μας κυβερνούν είναι οι χειρότεροι δημαγωγοί απ’ όλους τους πολιτικούς που διοικούσαν τον τόπο μας. Δεν είναι, το ξέρεις, λίγες οι φορές που επικροτούμε στο θέατρο όσες φορές οι κωμικοί ποιητές γεμίζουν με ψόγους τους αλαζόνες κρατούντες και φανερώνοντας το κατά τη γνώμη τους καλό των πολιτών! Λάθος, μέγα λάθος!
Αξίαρχος: Και πιο είναι το σωστό νομίζεις, Σωκράτη μου;
Σωκράτης: Ψάξε μέσα σου, Αξίαρχέ μου, και πες μου αν συμφωνείς με ό,τι με συμβουλεύει το δαιμόνιο σχετικά: Μήπως ό,τι πρέπει να κάνουμε ως πολίτες πρώτα – πρώτα είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι τίποτα άλλο δεν είναι η ψυχή και ο εγκέφαλος της πόλης μας παρά μόνον η δύναμη των ενωμένων και ενεργών πολιτών, η οποία είναι τόσο πολύ δυνατή, όση δύναμη αναμφίβολα έχει στο ανθρώπινο σώμα η σύνεση;
Αξίαρχος: Ναι. Θυμάμαι αμυδρά πως και σε παλαιότερη συζήτησή μας το έλεγες αυτό, όταν μιλούσαν στην Εκκλησία του Δήμου ο Κλέων, η φωνή της αλαζονείας, και ο Διόδοτος, η δύναμη της φρονιμάδας, για την τύχη των Μυτιληναίων.
Σωκράτης: Και κατόπιν, Αξίαρχέ μου, λες ότι θα είναι ωφέλιμο για την πόλη και τους συμπολίτες μας, να φροντίζουμε εμείς οι ίδιοι να μη δημιουργούμε νέα δυσεπίλυτα προβλήματα ή να μην παρατείνουμε άλυτα τα υφιστάμενα στην πόλη και τους ανθρώπους της με την αδιαφορία και τον ωχαδελφισμό μας, αλλά, μα τον Κέρβερο, όλοι μαζί κάθε στιγμή, χωρίς να πλανιόμαστε από τις υποσχέσεις των πολιτικών, ν’ αγωνιζόμαστε ενωμένοι και με σωφροσύνη για την επίλυσή τους;
Αξίαρχος: Και σ’ αυτό βρίσκω, Σωκράτη, πως έχεις δίκιο! Και τώρα που σ’ άκουσα, σαν να νιώθω ότι μου έφυγε κάθε βάρος από την ψυχή και νιώθω ελεύθερος και δίχως στενοχώρια που δεν τα κατάφερα στις εκλογές. Καλή σου μέρα και σ’ ευχαριστώ, φίλε!
