Με αναλήθειες μας σερβίρει συχνά – πυκνά η γραφειοκρατική ελίτ των Βρυξελλών, και αυτή τη φορά διαπιστώνουμε ότι στο τελευταίο εισαγωγικό σημείωμα στην ιστοσελίδα της ανταγωνιστικότητας της εκτελεστικής εξουσίας τονίζει ότι: «Η Ευρώπη σήμερα είναι μία από τις πιο ανταγωνιστικές, δυναμικές και καινοτόμες περιοχές στον κόσμο. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έφεραν ορισμένες ιστορικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας covid-19 και του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Αν και η Ευρωπαϊκή Ένωση κατάφερε να αντιμετωπίσει επιτυχώς αυτές τις κρίσεις, αυτές επηρέασαν αρνητικά τη συνολική ανταγωνιστικότητά μας». Ας δούμε την αλήθεια!
Ρίγη τρόμου διαπέρασαν τους εγκεφάλους που απομένουν στους ταγούς της Ευρώπης ακούγοντας ότι απαιτούνται μαζικές κυβερνητικές και ιδιωτικές επενδύσεις, αξίας τουλάχιστον 800 δισ. ευρώ ετησίως, μέχρι τουλάχιστον το 2030!. Και μάλιστα δίπλα στον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ που αγγίζει πλέον τα 200 δισ. ευρώ τον χρόνο! Άρα μας λέγει ο συμπαθέστατος κ. Ντράγκι ότι οι Ευρωπαίοι θα δουν να μειώνεται και μάλιστα σημαντικά το επίπεδο διαβίωσής τους. Πράγμα που εμείς οι Έλληνες γνωρίζουμε πολύ καλά τι γίνεται τόσο από την πανδημία, όσο και από τη ρωσο-ουκρανική σύρραξη.
Η έκθεση Ντράγκι δεν αρνείται να κατονομάσει τους λόγους που έχουν οδηγήσει στη διαπίστωση ότι η παραγωγικότητα φθίνει ολοένα στην Ευρώπη σε σχέση με άλλες γεωπολιτικές ενότητες και αυτό έχει άμεσο αντίκτυπο ακόμη και κυρίως, στη δημοκρατία. Και αυτό έχει γίνει πλέον κοινός τόπος να διαπιστώνουμε ότι με έναν παράγοντα την πανδημία (που έπληξε όλα τα πλάτη και τα μήκη του πλανήτη), συνακολουθούμενο από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, και μια ακατάσχετη λαθρομετανάστευση κυρίως τις παραθαλάσσιες νότιες περιοχές της ΕΕ, ολοένα και δυσχεραίνεται η ζωή των Ευρωπαίων πολιτών. Ακριβές συνεπακόλουθο είναι η παρατηρούμενη στροφή προς την άκρα δεξιά, που έχει επικυριαρχήσει σε όλο το πολιτικό σκηνικό της ΕΕ. Αλλά το βασικό σκηνικό είναι η διολίσθηση του άξονα Παρίσι – Βερολίνο, που μόλις και μετά βίας κατάφεραν οι Μακρόν και Σότζς να επιβιώσουν (τουλάχιστον για μικρό διάστημα ακόμη!)
Σημασία έχει να τονιστεί ότι ο Ντράγκι δε μάσησε τα λόγια του στους ευρωβουλευτές στις 17/9/24, λέγοντας: «Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια επιλογή μεταξύ εξόδου, παράλυσης ή ολοκλήρωσης».
Ένα από τα κορυφαία παραδείγματα του πρώην κεντρικού τραπεζίτη και πρώην Ιταλού πρωθυπουργού αφορά τις εταιρείες της ΕΕ δαπάνησαν περίπου 270 δισεκατομμύρια ευρώ λιγότερα για Ε&Α από τις αντίστοιχες αμερικανικές το 2021, κυρίως επειδή έχουμε μια στατική βιομηχανική δομή που κυριαρχείται από τις ίδιες εταιρείες και τεχνολογίες όπως πριν από δεκαετίες.
Οι τρεις κορυφαίοι επενδυτές σε Έρευνα και Ανάπτυξη (Ε&Α) στην Ευρώπη κυριαρχούνται από εταιρείες αυτοκινήτων τα τελευταία είκοσι χρόνια. Ήταν το ίδιο πράγμα στις ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 2000, με τα αυτοκίνητα και τα φαρμακεία να πρωτοστατούν, αλλά τώρα οι τρεις κορυφαίες είναι όλες εταιρείες τεχνολογίας.
Το βασικό πρόβλημα στην Ευρώπη είναι ότι νέες εταιρείες με νέες τεχνολογίες δεν ανεβαίνουν στην οικονομία μας. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει εταιρεία της ΕΕ με χρηματιστηριακή αξία άνω των 100 δισ. ευρώ που να έχει συσταθεί από την αρχή τα τελευταία πενήντα χρόνια. Και οι έξι αμερικανικές εταιρείες με αποτιμήσεις άνω του 1 τρισεκατομμυρίου ευρώ δημιουργήθηκαν σε αυτό το χρονικό διάστημα. Τραγική η διαφορά και δεν μπορούμε πλέον να κωφεύουμε!
Αλλά αν οι προτάσεις του Μάριο Ντράγκι είναι σοβαρές διακρίνει κανείς εύκολα ότι τοποθέτησε την ενέργεια στο επίκεντρο της έκθεσής του για την ανταγωνιστικότητα, επειδή αυτός ο τομέας συγκεντρώνει όλες τις προκλήσεις του μέλλοντος. Χωρίς πόρους, η Ευρώπη εξαρτάται από τρίτες χώρες, γεγονός που αντιπροσωπεύει μια σημαντική ευπάθεια σε γεωπολιτικό επίπεδο. Η ενέργεια βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές της ευρωπαϊκής οικονομίας, απαραίτητη για την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Και βέβαια, το μεγάλο πλεονέκτημα προς τις ΗΠΑ και τη Ρωσία, υπήρξε η αμελέτητη εφαρμογή κυρώσεων προς τη Ρωσία, παραγνωρίζοντας την ισχυρότατη ευρωπαϊκή διπλωματία. Και καταλήξαμε γρήγορα να πληρώνουμε τέσσερις φορές την ίδια ενέργεια πιο ακριβά! Ε! δε θέλει και ιδιαίτερη εξυπνάδα για να δούμε την καταρράκωση της παραγωγικότητας. Τρία στοιχεία του τομέα της ενέργειας μονοπωλούν σήμερα την ευρωπαϊκή σκηνή, ως προς το σκέλος της καινοτομίας:
- Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
- Υδρογόνο
- Αποθήκευση
Αν δεν καταφέρει η ΕΕ να αποκτήσει προβάδισμα στα τρία αυτά σημεία, θα βλέπει να χειροτερεύει η αγοραστική δύναμη των πολιτών, λόγω των τιμών ενέργειας και μπορεί να αποτελέσουν πηγή ισχυρών κοινωνικών εντάσεων.
Η πρώτη που θα πληγεί στην περίπτωση αυτή θα είναι η δημοκρατία μας. Για την υπεράσπιση της δημοκρατίας μας, τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, δεν μπορούμε να αναμένουμε μόνο από την ενίσχυση των δυνατοτήτων δημόσιων επενδύσεων ούτε της οικονομικής ανταγωνιστικότητας.
Οι Ευρωπαίοι, πρέπει να σκεφτούν την ευρωπαϊκή δημοκρατία, η οποία αρθρώνεται από τις εθνικές δημοκρατίες των κρατών μελών. Αυτό είναι το στοιχείο που λείπει για να λαμβάνονται δημοκρατικές αποφάσεις στο υψηλότερο επίπεδο: Ο ευρωπαϊκός δημοκρατικός λόγος.
Στο επόμενο σημείωμά μας θα ασχοληθούμε με την επιλογή της νέας Κομισιόν, που αποτελεί απαύγασμα συγκέντρωσης δύναμης στα χέρια ενός ατόμου, που σημαίνει ότι απομακρυνόμαστε στέρεα και διαρκώς από τις δημοκρατικές αρχές που πρεσβεύει η ΕΕ. Στους Ευρωπαίους απομένει να δουλέψουν για να σταματήσουν τον κατήφορο της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
