Τη ανάληψη πρωτοβουλιών συντονισμού και συνεργασίας των μικρών ορεινών δήμων της Κρήτης ζητά με επιστολή του προς τον Πρόεδρο της ΠΕΔ, Γιώργο Μαρινάκη Δήμαρχο Ρεθύμνου, ο Λευτέρης Κοπάσης Ηλεκτρολόγος Μηχανικός MSc, Δημοτικός Σύμβουλος Σφακίων.
Όπως τονίζει ο κ. Κοπάσης είναι κρίσιμο να ενισχυθεί η συνεργασία των ορεινών δήμων με την περιφέρεια και τις Διαχειριστικές Αρχές ώστε να μπορέσουν να αξιοποιούν ευρωπαϊκά και άλλα προγράμματα που συμβάλλουν στην ανάπτυξη τους και κατ’ επέκταση στην πληθυσμιακή ανάκαμψη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων.
Χαρακτηριστικά, στην επιστολή του ο κ. Κοπάσης, αναφέρει:
«Αξιότιμε Πρόεδρε
στην Κρήτη βρίσκεται ο ένας στους επτά ορεινούς δήμους της χώρας με πληθυσμό κάτω των 10χιλ κατοίκων όπως επίσης και ο Πρόεδρος της αρμόδιας Επιτροπής της ΚΕΔΕ, Σωκράτης Κεφαλογιάννης Δήμαρχος Ανωγείων από τον οποίο συγκυριακά πληροφορήθηκα την πρόβλεψη του νόμου* για συλλογή και μεταφορά ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων (χωριστά), με προγραμματική σύμβαση μεταξύ των εμπλεκομένων δηλ υπουργείου, ΟΤΑ, ΕΟΑΝ και κατά τόπους ΦοΔΣΑ.
Η συγκεκριμένη υπηρεσία αρμοδιότητας των δήμων, ιδιαίτερα στους ορεινούς και απομακρυσμένους από τον χώρο υγειονομικής ταφής και περισσότερο στον αραιοκατοικημένο Δήμο Σφακίων είναι επαχθής με συνέπειες ι. στην ποιότητα των υπηρεσιών, ιι. στην υποστήριξη της κυκλικής οικονομίας ιιι. στην οικονομική επιβάρυνση των δημοτών, απαιτώντας φυσικά προσαρμογή του ΤοΣΔΑ όπως έχουμε ξαναπεί.
Έτσι η συγκεκριμένη νομοθέτηση είναι πραγματικά ευεργετική και πρέπει να επιταχυνθεί στην εφαρμογή της, ενώ αποτελεί ευκαιρία συνεργασίας και συντονισμού των ενδιαφερόμενων μικρών ορεινών δήμων της Κρήτης. Επίσης η κυβερνητική πολιτική για την άρση των επιπτώσεων της ορεινότητας έχει προηγούμενο τόσο α. την σημαντική αύξηση των ΚΑΠ, όσο β. την νομοθέτηση κινήτρων** για την προσέλκυση εργαζομένων σε υπηρεσίες, στην εκπαίδευση και στην υγεία, αλλά και γ. τις στρατηγικές των ΟΧΕ καθώς και δ. την πρόσφατη ΥΑ του ΥΠΑΑΤ LEADER ΣΣ ΚΑΠ*** για την τοπική ανάπτυξη ιδιωτικών επενδύσεων και υποστηρικτικών δημοσίων έργων με επιλέξιμο φορέα και τον ΟΦΥΠΕΚΑ, τέλος ε. τις στρατηγικές ‘’Έξυπνων Χωριών’’. Βέβαια εγγύτερα και υποστηρικτική βρίσκεται η Περιφέρεια Κρήτης και ο Περιφερειάρχης που δημιουργούν ευκαιρίες συμμετοχής όπως και οι χωρικοί Αντιπεριφερειάρχες και ο θεματικός Γιώργος Αλεξάκης αντιπρόεδρος του EUROMONTANA, φυσικά και η Διαχειριστική Αρχή Κρήτης.
Παρόλα αυτά παραμένει διαχρονική η συγκριτική υποχρηματοδότηση των μικρών ορεινών δήμων εξαιτίας της απόστασης και της υποστελέχωσης που δεν επιτρέπει την υπερπήδηση των γραφειοκρατικών εμποδίων και την συμμετοχή σε προκηρύξεις παρά την ενημέρωση των διαχειριστικών αρχών και την βοήθεια ιδιαίτερα της Ειδικής Υπηρεσίες Διαχείρισης Προγράμματος Κρήτης. Ενδεικτική είναι η προκήρυξη σε εξέλιξη του ΥΠΑΑΤ για αγροτική οδοποιία μέχρι 3 εκ€ σε κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις που αντιμετωπίζει αδιέξοδο στα ‘’δασικά’’, ενώ σχετικά με τα μεγάλα αρδευτικά και τα μικρά εγγειοβελτιωτικά απαιτούνται διαθέσιμες τεχνικές υπηρεσίες . Ισως ένας διαθέτει.
Σε αυτές τις συνθήκες αναζητείται η ανάληψη πρωτοβουλίας για βαθύτερη συνεργασία των μικρών ορεινών δήμων στην Κρήτη για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και την αποτελεσματικότερη συνεργασία με την Περιφέρεια Κρήτης και τις διαχειριστικές αρχές, για αντιστροφή της περιδίνησης, αναπτυξιακό σχεδιασμό, ωρίμανση έργων και παρεμβάσεων με στόχο την ανασυγκρότηση την πληθυσμιακή ανάκαμψη και την βελτιστοποίηση της ανταγωνιστικότητας και της ποιότητα ζωής των κατοίκων».
*Ν.5151/24 αρ11
**Ν.5056/23 αρ34
***Παρέμβαση Π3-77_4.1 LEADER ΤΑΠΤοΚ ΣΣ ΚΑΠ, Τεύχος Β ΦΕΚ 770/21.2.2025