Αφορούν την οργανωμένη απομάκρυνση και τις εξόδους διαφυγής των πολιτών σε περίπτωση δασικής πυρκαγιάς αλλά και την αντιμετώπιση των συνεπειών από χιονοπτώσεις και παγετό
Δυο σημαντικά σχέδια που αφορούν στη πολιτική προστασία και έχουν να κάνουν με την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών εξαιτίας των δασικών πυρκαγιών, αλλά και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από χιονοπτώσεις και παγετό εγκρίθηκαν χθες, κατά πλειοψηφία από τον δήμο Ρεθύμνου.
Όπως τονίστηκε στη διάρκεια της συνεδρίασης, το Αυτοτελές Τμήμα Πολιτικής Προστασίας και Διαχείρισης Κρίσεων του δήμου Ρεθύμνης έχει ως προτεραιότητα τη μείωση των κινδύνων και την αντιμετώπιση, αποκατάσταση και ελαχιστοποίηση των συνεπειών τους και ως υποχρέωσή του προχώρησε στη σύνταξη του Σχεδίου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών εξαιτίας Δασικών Πυρκαγιών, με την κωδική ονομασία «Ιόλαος» και ο «Βορέας» αντίστοιχα που αφορά τις επιπτώσεις το παγετού. Το σχέδιο «Ιόλαος 1» εγκρίθηκε τον περασμένο Μάρτιο με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου.
Σκοπός του σχεδίου είναι η άμεση και συντονισμένη απόκριση των εμπλεκόμενων φορέων σε τοπικό επίπεδο για την υποστήριξη του έργου του Πυροσβεστικού Σώματος στην καταστολή των δασικών πυρκαγιών και για την αποτελεσματική αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών λόγω δασικών πυρκαγιών και την άμεση διαχείριση των συνεπειών τους. Το σχέδιο (δυο) που εγκρίθηκε χθες αφορά ένα ξεχωριστό κεφάλαιο που αναφέρεται στην οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση των πολιτών.
Όπως ανέφερε στην εισήγησή του ο αντιδήμαρχος Γιώργος Σκορδίλης: «Το σχέδιο που αφορά στην απομάκρυνση τω πολιτών και παρέχει μελετημένες λεπτομέρειες από το τμήμα πολιτικής προστασίας με βάση τις οδηγίες που δόθηκαν από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και περιλαμβάνει οδούς διαφυγής με δυο σενάρια ανάλογα με τη φορά του ανέμου σε όλους τους οικισμούς – 103 οικισμούς του δήμου – για χώρους συγκέντρωσης και χώρους καταυλισμού. Περιλαμβάνει τι ακριβώς θα γίνει σε περίπτωση που χρειαστεί μεταφορά ατόμων με ίδια μέσα του δήμου ή ιδιωτών όπως για παράδειγμα το ΚΤΕΛ, με υπολογισμό του νόμιμου πληθυσμού με βάση την τελευταία απογραφή λαμβάνοντας υπόψη και την προσαύξηση του πληθυσμού τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω των επισκεπτών. Περιλαμβάνει επίσης καταστάσεις ανά οικισμό με τα άτομα που χρήζουν ιδιαίτερης βοήθειας σε συνεργασία με τον σύλλογο ΑμεΑ και την κοινωνική υπηρεσία του δήμου».
Ο προϊστάμενος του τμήματος πολιτικής προστασίας Βασίλης Ποθητός αναφέρθηκε στις οδηγίες που δόθηκαν για την εκπόνηση του σχεδίου Ιόλαος 2 για οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών. Η ομάδα εργασίας, που συγκροτήθηκε με απόφαση δημάρχου με επικεφαλής το αντιδήμαρχο Πολιτικής Προστασίας και τη συμμετοχή της πυροσβεστικής, του ΕΚΑΒ, του Λιμενικού της ΕΛΑΣ, πραγματοποίησε τρεις συνεδριάσεις και κατόπιν διαλογικής συζήτησης και συνεργασίας των μελών της, προέβη ομόφωνα στη σύνταξη του Ειδικού Σχεδίου Οργανωμένης Προληπτικής Απομάκρυνσης Πολιτών του δήμου Ρεθύμνης.
Στη διάρκεια του συμβουλίου παρουσιάστηκαν ενδεικτικά χάρτες περιοχών για τους χώρους συγκέντρωσης. Σημειώνεται ότι όπως πρόσθεσε ο κ. Σκορδίλης απαντώντας σε ερώτηση του κ. Μανουσογιάννη ότι στο τέλος του μήνα θα είναι έτοιμο και το σχέδιο που αφορά τους σεισμούς που θα αφορά επικαιροποίηση της αντισεισμικής προστασίας του σχεδίου που είχε γίνει το 2007, με αλλαγές που πρέπει να γίνουν για τους χώρους καταφυγής που χρειάζεται να γίνουν λόγω της αύξησης του πληθυσμού.
Όλα τα σχεδία θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του δήμου για να είναι προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες.
Ο δήμαρχος Ρεθύμνου Γιωργής Μαρινάκης αφού συνεχάρη τον αρμόδιο αντιδήμαρχο και την υπηρεσία τόνισε ότι θα πρεπε να υπάρξει συνεργασία με τους προέδρους των χωριών «να κάνουμε μαι συζήτηση μαζί τους, ώστε εκείνοι με τη σειρά τους να εξηγήσουν στους κατοίκους τι πρέπει να κάνουν όλοι μαζί (σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης) γιατί αλλιώς δεν θα έχει νόημα το σχέδιο. Πρέπει να υπάρχει ένα πρωτόκολλο διαφυγής από που θα φύγουμε σε περίπτωση που χρειαστεί» όπως είπε.
Ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης Θοδωρής Νίνος σημείωσε τη σημασία των σχεδίων τονίζοντας μεταξύ άλλων: «Το κεντρικό κράτος κάνοντας και αυτό μια προσπάθεια τα τελευταία χρόνια – από λευκό χαρτί -επανασχεδιασμού της πολιτικής προστασίας, έχει καταλήξει σε κάποια σχέδια. Νομίζω είναι λάθος για αυτά τα σχέδια που προσαρμοζόμενα στην τοπική κοινωνία μπορούν να σώζουν ζωές και περιουσίες, να κάνουμε σπέκουλα για το αν χρειάζονται ή όχι. Επίσης είναι δεδομένο ότι χρειάζονται και οι υποδομές που πρέπει να τις επανασχεδιάσουμε και να προσαρμόσουμε στα νέα δεδομένα. Δεν έχουμε πολυτέλεια χρόνου για πολιτικά παιγνίδια πάνω σε δεδομένα που χτυπάνε την πόρτα μας. Υπάρχει άμεση απάντηση που είναι αυτά τα σχέδια. Είναι η προετοιμασία όσο το δυνατόν καλύτερη όπως ομαδικά και σωστά πρέπει να τα αντιμετωπίζουμε. Ως δεύτερος μακροχρόνιος σχεδιασμός είναι η θωράκισή μας. Για μένα το κυριότερο είναι η αλλαγή νοοτροπίας και πολιτικών που θα αναστρέψουν αυτά τα φαινόμενα. Πρέπει να δούμε πως κάθε μικρή κοινωνία, κάθε μικροοικονομία θα αναθεωρήσει αρχές πάνω στις οποίες έχει χτίσει. Επομένως φυσικά και πρέπει να κάνουμε τα σχέδια και το κρίσιμο είναι να το επικοινωνήσουμε».
Ο επικεφαλής της παράταξης «Οι πολίτες μπροστά ένας δήμος για όλους» Θωμάς Κρεβετζάκης συνεχάρη τους κ. Σκορδίλη και Ποθητό για την εκπόνηση του σχεδίου και μεταξύ άλλων στην εισήγησή του επεσήμανε την ανάγκη χρηματοδότησης των δήμων από το κράτος για τα ζητήματα πολιτικής προστασίας: «Δυστυχώς έχουμε γίνει όλοι αποδέκτες τα τελευταία χρόνια για το πως και πόσο μπορεί να αλλάξει η ζωή μας από τα ακραία καιρικά φαινόμενα, για τον τρόπο που αυτά εξελίσσονται όπου στις περισσότερες περιπτώσεις βλέπουμε ότι είμαστε ανίκανοι να τις αντιμετωπίσουμε. Η πρόληψη θα βοηθήσει, όμως δεν μπορώ να μην εκφράσω τον προβληματισμό μου ότι μιλάμε για ένα τομέα που είναι στις προτεραιότητες όμως δεν υπάρχουν αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις στους δήμους».
Το σχέδιο καταψήφισε ο Σταύρος Βουρβαχάκης, επικεφαλής της παράταξης «Ρέθυμνο Ενεργοί Πολίτες» εκφράζοντας τις σοβαρές επιφυλάξεις του για την αποτελεσματικότητα του σχεδίου.
«Έχω σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου σχεδίου. Στο θέμα των πυρκαγιών θα πρέπει να υπάρχει Εθνικός Σχεδιασμός Δράσης που θα διαθέτει στελέχωση και εξοπλισμό με πόρους του κρατικού προϋπολογισμού. Με τις 60.000 ευρώ ετησίως για την Πολιτική Προστασία μην περιμένετε να γίνουν και πολλά. Την ευθύνη για τις δασικές πυρκαγιές την έχει αποκλειστικά η Πυροσβεστική. Αυτά που συζητάμε σήμερα αποτελούν έναν τυπικό σχεδιασμό χωρίς να αλλάζει ουσιαστικά κάτι. Η κεντρική διοίκηση έχει εκχωρήσει την αρμοδιότητα της πυροπροστασίας στους δήμους χωρίς τους απαραίτητους γι’ αυτό πόρους και αδιαφορεί. Αυτό επηρεάζει αρνητικά το έργο των δήμων. Το δημοτικό συμβούλιο είναι υποχρεωμένο να αντιμετωπίσει το πρόβλημα των πυρκαγιών ουσιαστικά και όχι τυπικά. Τα όσα μας δίδαξε το Μάτι και οι χαμένες ζωές εκεί, είναι κάτι ουσιαστικό. Το πού βρίσκεται η δεξαμενή μικρή σημασία έχει διότι το σημαντικό είναι πού είναι το εκπαιδευμένο προσωπικό του δήμου και ο εξοπλισμός του για μια επιτυχημένη εφαρμογή του σχεδίου πυροπροστασίας. Εδώ είναι οι ευθύνες της διοίκησης. Γι’ αυτό οφείλουμε να διεκδικήσουμε πόρους, να εκπαιδεύσουμε αυτούς που θα κληθούν να δράσουν και φυσικά να ενημερώσουμε τους πολίτες του Ρεθύμνου πριν συμβεί το κακό».
Τα σχέδια καταψήφισε και ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Μανούσος Μανουσογιάννης από θέμα αρχής, επισημαίνοντας την καλή δουλειά που έγινε από την υπηρεσία για την καταγραφή των δυνατοτήτων, των μηχανημάτων και των υποδομών, καθώς και τις εξόδους διαφυγής. Όμως όπως είπε: «Αυτό είναι το έλασσον. Το μείζον είναι πως δεν θα φτάσει εκεί το θέμα και πως η έκταση των φαινομένων θα είναι η μικρότερη δυνατή. Προφανώς δεν είναι αρμοδιότητα της υπηρεσίας, όμως η προσπάθεια είναι να κρυφτούν οι καθυστερήσεις γιατί δεν υπάρχει πρόληψη είτε όσον αφορά πυροσβεστική και δασική υπηρεσία είτε αντιπλημμυρική και αντισεισμική προστασία. Το γεγονός ότι υπάρχουν τα σχέδια αυτά από το 2020 και έκτοτε έχουμε πολλές καταστροφές, όπως για παράδειγμα με τι πυρκαγιές στον Άγιο Βασίλη, τις πλημμύρες στον δήμο Ρέθυμνο και όλα αυτά δείχνουν ότι δεν είμαστε καλά. Ο βασικός λόγος είναι ότι επικρατεί η διαχείριση κόστους οφέλους. Δεν θεωρούνται κερδοφόρες οι επενδύσεις σε έργα που κατευθύνονται στη ζωή και την υγεία των πολιτών. Μεγάλο μέρος αρμοδιοτήτων δεν ανήκουν στον δήμο αλλά στο κράτος. Αυτό δεν μας απαλλάσσει από την ανάγκη να επισημάνουμε ότι αυτό είναι το πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Η υπηρεσία κάνει δουλειά της με βάση οδηγίες που έχει και την κάνει όσο μπορεί καλύτερα, όμως αυτό δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα. Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο με την πρόληψη. Είναι ευθύνη των αιρετών να δούμε πίσω από όλα αυτά και να διεκδικήσουμε μαζί με τον λαό έργα προστασίας της ζωής και της περιουσίας».
Σχεδιαζόμενα έργα και δράσεις πολιτικής προστασίας στον δήμο Ρεθύμνου
Παράλληλα, ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Αλλαγής Γιώργος Σκορδίλης αναφέρθηκε στην προετοιμασία του δήμου Ρεθύμνου για έργα και δράσεις που αφορούν στην ενίσχυση της πολιτικής προστασίας τονίζοντας χαρακτηριστικά: «Τα φαινόμενα του φετινού καλοκαιριού και του φθινοπώρου όσον αφορά τα θέματα της πολιτικής προστασίας που έσπαγαν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, της θερμοκρασίας, το ύψος της βροχής, της περιόδου της ξηρασίας. Η τοπική αυτοδιοίκηση που είναι η πρώτη που αντιμετωπίζει τα φαινόμενα αυτά πρέπει να θέσει σε προτεραιότητα την πολιτική προστασία και την κλιματική αλλαγή υιοθετώντας και αναπτύσσοντας ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που να αξιοποιεί την επιστημονική γνώση που να επενδύει στη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, καθώς και την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας και την αξιοποίηση των εθελοντικών ομάδων, με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας του δήμου απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης. Στα πλαίσια αυτά θα μπορούσαμε να εντάξουμε έργα και δράσεις που έχουν ξεκινήσει ή έχουν ολοκληρωθεί όπως το έργο «Adapt 2» που αφορά στην ανάπτυξη ενός δείκτη τρωτότητας της θερμικής επιβάρυνσης λόγω της κλιματικής αλλαγής σε δυο ζώνες – παλιά και νέα πόλη – που συμμετέχει το πανεπιστημίου Αθηνών και Εθνικό Αστεροσκοπείο όπως επίσης και εγκατάσταση επτά μετεωρολογικών σταθμών εκτός του αστικού ιστού και δυο σταθμίμετρων στα ποτάμια ανατολικά της πόλης και ήδη βλέπουμε προγνώσεις μεταφοράς σκόνης, πρόγνωση καιρού, πρόγνωση δεικτών επικινδυνότητας πυρκαγιάς. Τα δεδομένα είναι προσβάσιμα σε όλους. Επίσης στο στάδιο της μελέτης αντιπλημμυρικά έργα ορεινής υδρονομίας σε λεκάνες της περιοχής του δήμου Ρεθύμνου. Είναι έργα που προωθεί συμπληρωματικά προς τα έργα της περιφέρειας με τις μελέτες που έχει κάνει στα τέσσερα ποτάμια, που είναι συμπληρωματικά και σε πρώτο χρονικά στάδιο, με μικρότερο κόστος και ταχύτερη αδειοδότηση, μελέτες για απλούστερα και οικονομικά έργα ορεινής υδρονομίας στο ημιορεινό και ορεινό τμήμα συγκεκριμένων ρεμάτων. Η παρούσα μελέτη αφορά την κατασκευή σειράς αντιπλημμυρικών ξυλοφραγμάτων στον αρκαδιώτη ποταμό, στον πηγιανό και στον πλατανιανός ποταμό και στο ρέμα Καλονύχτι. Είμαστε στην αναζήτηση πόρων για την κατασκευή και σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και η δασική υπηρεσία για τη διεύρυνση τυχόν γραφειοκρατικών ζητημάτων.
Παράλληλα, έχουμε το έργο της ΔΕΥΑΡ βάση του ολιστικού σχεδίου που θα υλοποιηθεί και που προβλέπεται επιλεξιμότητα σε έργα ορεινής υδρονομίας και διαχείρισης ομβρίων και ήδη υπάρχει συνεργασία με τη Διαχειριστική Αρχή για το ποια έργα θα επιλεγούν να γίνουν.
Επιπλέον το τμήμα πολιτικής προστασίας του δήμου προγραμματίζει δράσεις ενημέρωσης μαθητών με επισκέψεις στα σχολεία για τα θέματα της κλιματικής αλλαγής, ενημέρωση διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης με συμμετοχή του τμήματος παιδείας, ενημέρωση του ηλεκτρονικού ιστότοπου του δήμου Ρεθύμνης με τα σχέδια πολιτικής προστασίας και προγραμματίζεται και η ημερίδα με θέμα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον τουρισμό στον πρωτογενή τομέα».
