Μια ακόμη σχολική χρονιά δεν πρόλαβε να ξεκινήσει και πολλά σχολεία σε όλη τη χώρα βρίσκονται υπό κατάληψη. Στο Ρέθυμνο και την ευρύτερη περιοχή τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου τελούσαν υπό κατάληψη εννέα συνολικά σχολεία. Για την ιστορία και πιο συγκεκριμένα, επρόκειτο για 1ο, 2ο, 3ο γυμνάσιο, το Ρεθύμνου, το γυμνάσιο Πανόρμου καθώς και 1ο, 2ο, 3ο ΓΕΛ, Πειραματικό ΓΕΛ καθώς και το 2ο ΕΠΑΛ. Στα αιτήματα των μαθητών συμπεριλαμβάνονταν οι συνθήκες υγιεινής στις σχολικές μονάδες, η υποχρέωση στην εξ αποστάσεως εκπαίδευσης σε περίπτωση που δεν γίνεται η δια ζώσης διδασκαλία, ενώ μεταξύ άλλων ζητούν περισσότερα καθιστικά (παγκάκια) και αισθητικές παρεμβάσεις στους σχολικούς χώρους.
Ξεκαθαρίζοντας από τη αρχή ότι είμαστε δίπλα στα όποια δίκαια αιτήματα των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των γονιών, καθώς και ότι δεν αφορίζουμε ή απορρίπτουμε τις συλλογικές κινητοποιήσεις – το αντίθετο μάλιστα -, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι οι καταλήψεις αποτελούν μορφή κορύφωσης των όποιων διεκδικήσεων. Με αυτή μας τη θέση δεν θέλουμε να ψέξουμε τους μαθητές για την επιλογή τους, αλλά να θέσουμε στη δημόσια συζήτηση το θέμα των βημάτων που θα αποδειχθούν λυσιτελή για τον αγώνα τους. Σε αυτό το πλαίσιο θεωρούμε προσφορότερο να επιχειρηθεί ο δημοκρατικός διάλογος με τους αρμόδιους, με αφετηρία τους λειτουργούς της κάθε σχολικής μονάδας και αν τα ώτα μέχρι το υπουργείο παραμένουν μη ακουόντων, τότε να προχωρήσουν σε πιο δυναμικά διαβήματα.
Ένα δεύτερο κεφαλαιώδες ζήτημα είναι οι ίδιες οι διεκδικήσεις. Διαβάζοντας το αίτημα για μη υποχρέωση στην εξ αποστάσεως διδασκαλία όταν το επιβάλλουν οι συνθήκες, θεωρούμε ότι είτε είναι ελλιπής η πληροφόρησή μας είτε ότι είναι ελλιπές το αίτημα. Επειδή η θεώρησή μας δεν είναι ρητορικού χαρακτήρα, αναρωτιόμαστε μήπως η διατύπωση της διεκδίκησης πρέπει να αφορά στο δικαίωμα της ισότιμης πρόσβασης στη διαδικτυακή διαδικασία, σε μια εποχή μάλιστα που πολλά νοικοκυριά στερούνται βασικών αγαθών, πόσο μάλλον ενός συμβολαίου σύνδεσης στο ίντερνετ. Υπό αυτή τη σκοπιά μπορούν να έχουν μαζί τους το σύνολο της τοπικής κοινωνίας, αφού το αίτημα ξεπερνά τον στενό πυρήνα της εκπαίδευσης και αφορά στη δυνατότητα στοιχειώδους επικοινωνίας σε μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Τρίτον, οι λειτουργικές και αισθητικές παρεμβάσεις μπορούν να αναζητηθούν με τη βοήθεια των καθηγητών τους και τον σύλλογο Γονέων και Κηδεμόνων, εκτός του στενού πλαισίου της γραφειοκρατίας. Η δημιουργικότητα μπορεί να προέλθει από συνέργειες, με τη σύμφωνη γνώμη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, στις οποίες θα αναζητηθούν χορηγοί για το υλικό μέρος αλλά και καλλιτέχνες ή ειδικοί που θα συμβάλουν με τις γνώσεις τους. Μια κατάσταση που δεν θα δίνει «άφεση αμαρτιών» στους πραγματικούς ιθύνοντες για την κατάσταση στις σχολικές μονάδες, αλλά θα αποτελέσει μια δημιουργική και δυναμική διαμαρτυρία που θα διατρανώνει με τον πιο εύγλωττο τρόπο την εκάστοτε ανικανότητα ή ανεπάρκεια αυτών που λαμβάνουν τις κεντρικές αποφάσεις.
Για να απαντήσουμε, λοιπόν, στο ερώτημα που θέσαμε στον τίτλο του άρθρου μας: Ναι υπάρχουν αιτίες γι’ αυτές τις μικρές επαναστάσεις. Αρκεί να ιεραρχούνται και να προβάλλονται με τον σωστό τρόπο. Δεν θα κάνουμε εμείς μάθημα επαναστατικότητας στους νέους. Θέλουμε να τους καμαρώνουμε μαχητικούς και ζωντανούς να διεκδικούν τη ζωή τους, ακόμα κι αν μερικές φορές δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε. Ωστόσο, θεωρούμε ότι οι καταλήψεις, δεν πρέπει να γίνονται στο πνεύμα «ars gratia artis», γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος να αποδυναμωθεί ο ρόλος τους και να υπονομευθεί επικοινωνιακά από τους διάφορους συντηρητικούς επιδραστικούς καλοθελητές της δημόσιας σφαίρας…
*Ο Δημήτρης Στεμπίλης είναι δημοσιογράφος – ιστορικός
