Μέρος 1ο
Στο προηγούμενο σημείωμά μας είχαμε φτάσει στη διατύπωση ορισμένων συμπερασμάτων ή διαπιστώσεων που έχρηζαν περαιτέρω διερεύνησης. Επανερχόμαστε στο σημερινό μας σημείωμα για ένα ζωντανό θέμα που αφορά τη Στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. Τοποθετούμε το θέμα στην επισιτιστική διάσταση και τονίζουμε εξ αρχής ότι θεωρούνται περίεργα ορισμένα γεγονότα που περιλαμβάνουν και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, αλλά και την άρνηση των ευρωπαϊκών αγροτικών συνδικάτων.
Μια σειρά νέων διαπιστώσεων αφορούν την τροφική αλυσίδα της Ε.Ε. και συνεπώς την παραγωγή αγροτικών προϊόντων.
- Κατάσταση έκτακτης ανάγκης κηρύχθηκε στην Ολλανδία, καθώς οι κυβερνώντες προσπαθούν να σταματήσουν τους αγρότες από το να διαμαρτύρονται. Η Χάγη, η έδρα της άρχουσας τάξης στην Ολλανδία, κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να εμποδίσει τους αγρότες να οδηγούν τα τρακτέρ τους στην πόλη για να διαμαρτυρηθούν για τους υποχρεωτικούς στόχους μείωσης των λιπασμάτων της κυβέρνησης. Οι αγρότες λένε ότι τα δικαιώματα και η ελευθερία τους καταπατούνται από ένα ολοκληρωτικό σύστημα διακυβέρνησης που όλοι γνωρίζουμε ως «δημοκρατία».
- Σε προηγούμενα σημειώματά μας έχουμε αναφερθεί πολλές φορές σε διάφορα νομοθετήματα, αποφάσεις ή άλλες δημοσιεύσεις νομοθετικού περιεχομένου, που αναφέρονται ακόμη και σε περιορισμό της εθιμικής οικόσιτης γεωργίας. Παράλληλα βλέπουμε να οργιάζει μια νέα τακτική πρόσληψης πρωτεϊνούχων ουσιών από τον άνθρωπο που προέρχεται από την καλλιέργεια διαφόρων σκουληκιών εντόμων ή άλλων μη ενεργοποιημένων μέχρι σήμερα διατροφικών προϊόντων.
- Μόλις πριν λίγες μέρες (05-07-2023), σε ανακοίνωση μελέτης της έγκυρης δεξαμενής σκέψης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διαβάζουμε για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων, μια προνομοθετική σύνθεση εθνικών, περιφερειακών και τοπικών θέσεων σχετικά με την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στον κεντρικό άξονα αναφορά παρατηρούμε δυο σημεία:
- Το ένα αφορά τη διαπίστωση ότι «Υπάρχουν ορισμένες εθνικές, περιφερειακές και τοπικές πολιτικές και στρατηγικές που συνδέουν το περιβάλλον με την παραγωγή τροφίμων».
- Το άλλο σημείο στηρίζεται στη μόνιμη, πλέον, αναφορά στο τριπλό πλέον αίτιο – αφήγημα «Η επιδημία COVID-19, ο πόλεμος στην Ουκρανία, και οι φόβοι για την κλιματική αλλαγή», που αναδεικνύουν το ζήτημα της επισιτιστικής ασφάλειας. Είναι δε, γνωστό, όπως επισημαίνεται, ότι τα τρόφιμα έχουν επίσης σημαντική γεωπολιτική διάσταση. Η ποιότητα και η ασφάλεια των τροφίμων αποτελούν ζητήματα αυξανόμενης ανησυχίας».
- Ο επικεφαλής του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη Βόλκετ Τούρκ μας είπε ότι η κύρια αιτία της επερχόμενης καταστροφής είναι η «κλιματική αλλαγή». Υποστηρίζοντας ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα είχαν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στις καλλιέργειες, τα κοπάδια και τα οικοσυστήματα, προκαλώντας περαιτέρω ανησυχίες σχετικά με την παγκόσμια διαθεσιμότητα τροφίμων. Αυτό και ως ψέμα καθορίζει τις κοινοτικές πρωτοβουλίες που καταλήγουν μέσα από τη δημόσια διοίκηση (κυβέρνηση, περιφέρειες, δήμοι) σε λανθασμένες αποφάσεις για τη μείωση της οικόσιτης κτηνοτροφίας; (βλέπε ανωτέρω σημείο).
- Στα ίδια πλαίσια αναφέρεται και μια από τις τελευταίες ανακοινώσεις (δελτίο τύπου της Κομισιόν στις 10-07-2023) σχετικά Κανονισμός της Ε.Ε. για την αποκατάσταση της φύσης: καθορισμός δεσμευτικών στόχων για υγιή οικοσυστήματα: Η Κομισιόν προτείνει κανονισμό που θα θέσει πολλαπλούς δεσμευτικούς στόχους και υποχρεώσεις αποκατάστασης σε ευρύ φάσμα οικοσυστημάτων, από τα δάση και τις γεωργικές εκτάσεις έως τις αστικές περιοχές, τους ποταμούς και τους θαλάσσιους οικοτόπους, συμπληρώνοντας άλλες υφιστάμενες νομικές πράξεις. Συνολικά, αυτά τα μέτρα αποκατάστασης της φύσης θα πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον το 20 % των χερσαίων και θαλάσσιων περιοχών της Ε.Ε.
- Περίεργο είναι ότι στην ίδια ανακοίνωση, ακόμη και αν η πρόταση έχει σωστά στοιχεία, έχει εγείρει ανησυχίες μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών όσον αφορά την εκτελεστότητα και τη δυνατότητα επίτευξης των στόχων, τις οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις, την προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και τη χρηματοδοτική στήριξη για την αποκατάσταση. Στο Κοινοβούλιο, δεν υπήρξε πλειοψηφία υπέρ του προτεινόμενου κανονισμού, όπως τροποποιήθηκε στην Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI), αρμόδια για τον φάκελο. Ως εκ τούτου, η επιτροπή ήταν υποχρεωμένη να υποβάλει στην Ολομέλεια πρόταση απόρριψης του κειμένου της Επιτροπής.
Θα παρακολουθήσουμε πολύ στενά το θέμα αυτό και θα επανέλθουμε για την ενημέρωση των αναγνωστών μας. Παρατηρούμε όμως ότι στην έκθεση στρατηγικής ανάλυσης προοπτικών 2023, η βιωσιμότητα και η ευεξία βρίσκονται στο επίκεντρο της ανοικτής στρατηγικής αυτονομίας της Ευρώπης (06/07/2023).
* Ο Γιώργος Μαρκατάτος είναι διευθύνων σύμβουλος