Θετικές εκτιμήσεις για την φετινή ελαιοπαραγωγή στην Κρήτη

• 20% – 30% αυξημένη η παραγωγή σε σχέση με πέρυσι, «μέτρια» χαρακτηρίζεται η ποιότητα του ελαιόκαρπου
• Τεράστιο πρόβλημα από τις ελλείψεις εργατικών χεριών

Θετικές είναι οι εκτιμήσεις για την φετινή ελαιοπαραγωγική χρονιά στην Κρήτη με τη σοδειά να φτάνει στο 60 – 70% καταγράφοντας αύξηση κατά 20 – 30% σε σχέση με πέρυσι. Ήδη οι πρόσφατες βροχοπτώσεις έδωσαν σημαντική «ανάσα» στα διψασμένα ελαιόδεντρα.

Το επόμενο διάστημα είναι κρίσιμο, σύμφωνα με τους παραγωγούς, τόσο για την ποιότητα όσο και για την ποσότητα της ελαιοπαραγωγής αλλά και για τη διαμόρφωση της τιμής του ελαιολάδου.

Ήπια υποχώρηση στην τιμή του ελαιολάδου στα 7 ευρώ το κιλό μετά τις ιστορικά υψηλές τιμές που έφθασαν έως και 9,5 ευρώ το κιλό το προηγούμενο διάστημα, καθώς μειώθηκε παγκοσμίως η κατανάλωση κατά περίπου 40%, όπως τόνισε ο Μανώλης Γιαννούλης, πρόεδρος Εθνικής Διαπραγματευτικής Οργάνωσης Ελαιολάδου.

«Οι εκτιμήσεις για την επόμενη ελαιοκομική περίοδο τον Νοέμβριο είναι καλές, δεν είναι μια υπερπαραγωγή αλλά είναι μια καλή παραγωγή. Το ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης παγκοσμίως δεν θα είναι ελλειμματικό, διότι πέρσι η παγκόσμια ελαιοκομία έψαχνε με τι προϊόν θα γεμίζει τα μπουκάλια. Φέτος ψάχνουμε σε ποιους θα πουλήσουμε τα μπουκάλια», τόνισε ο κ. Γιαννούλης μιλώντας στην ΕΡΤ.

Σε τοπικό επίπεδο, σύμφωνα με τους παραγωγούς, διαφαίνεται εξισορρόπηση της τιμής του παραγωγού με την τιμή που φτάνει στο ράφι των καταναλωτών.

Το ζήτημα της τιμής είναι βασικό και απασχολεί τον κλάδο, με δεδομένο ότι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο καταγράφεται μείωση της κατανάλωσης ελαιολάδου, η οποία οφείλεται στις υψηλές τιμές, που σε πολλές περιπτώσεις είναι απλησίαστες για τον μέσο καταναλωτή.

Παράλληλα, όπως τονίζουν οι ελαιοπαραγωγοί, είναι απαραίτητος ένας μηχανισμός ελέγχου από το κράτος μεταξύ της τιμής που διαθέτουν οι παραγωγοί το λάδι στην αγορά και της τιμής που φτάνει τελικά στο ράφι προς πώληση.

«Έχουμε μια άποψη ότι θα είναι μια καλή τιμή, ικανοποιητική για τον παραγωγό, αλλά και για τον καταναλωτή. Όταν το προϊόν είναι ακριβό είναι καταστροφή, διότι δεν μπορεί να το προμηθευτεί ο καταναλωτής και αγοράζει αλλοιωμένα προϊόντα», τόνισε ο πρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου, Γιάννης Γλετζάκης, ενώ συμπλήρωσε:

«Πρέπει η τιμή τόσο γα τον παραγωγό όσο και για τον καταναλωτή να είναι μια ικανοποιητική. Το ενδιάμεσο που υπάρχει τεράστια διαφορά από τον παραγωγό στον καταναλωτή πρέπει με αυστηρούς ελέγχους να το ελέγξει το κράτος, για να έχει το προϊόν την τιμή που του αξίζει και να το αγοράσει ο καταναλωτής στην τιμή που το αξίζει».

Καθοριστικός παράγοντας είναι η παγκόσμια παραγωγή στη διαμόρφωση της τιμής του ελαιολάδου και κυρίως η παραγωγή της Ισπανίας, που εκτιμάται ότι θα παράξει μεγάλη ποσότητα, κάτι το οποίο θα επηρεάσει στη μείωση της τιμής.

Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης, Γιώργος Ανδρεαδάκης:

«Εάν η Ισπανία περάσει το 1,3 εκ. τόνους, τότε θα έχουμε πιέσεις για τις τιμές προς τα κάτω. Πόσο θα μειωθούν δεν μπορεί κανείς να το πει και είναι μεγάλο ρίσκο να μιλήσει για νούμερα, γιατί μπορεί να ανατραπούν όλα».

Θετική η εξέλιξη για τους ελαιώνες οι βροχοπτώσεις στην Κρήτη

Ανακούφιση για τον κλάδο των ελαιοκαλλιεργητών ήταν οι βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν στο νησί, με την εικόνα των δέντρων να έχει βελτιωθεί ιδιαίτερα, όπως τονίζουν οι παραγωγοί.

«Οι βροχοπτώσεις θα κάνουν πολύ καλό στις ελιές, διότι υπήρχε τεράστιο πρόβλημα ανομβρίας. Οι ελιές ήταν σε σημείο να ξεραθούν, διότι σε μερικά μέρη υπάρχει μεγάλη βεντέμα και υπήρχε δυσκολία στην άρδευση. Όμως οι τελευταίες βροχές που έπιασαν σχεδόν σε όλο το Ρέθυμνο, έδωσαν πνοή στους ελαιώνες», τόνισε μεν Γιάννης Γλετζάκης μιλώντας στα «Ρ.Ν.».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τυποποιητών Ελαιολάδου, Γιώργος Ανδρεαδάκης, μιλώντας στα «Ρ.Ν.», ανέφερε και για την περυσινή χρονιά:

«Οι βροχοπτώσεις έχουν βελτιώσει την εικόνα των δέντρων, που σημαίνει ότι θα σώσουμε την παρτίδα. Η παραγωγή θα είναι βελτιωμένη σε σχέση με πέρυσι. Τα δέντρα έπαθαν πέρυσι μεγάλη ζημιά και χρειάζεται χρόνος για να φτιάξουν. Επιπλέον δεν είχαμε καλό χειμώνα φέτος, οπότε δεν έφτιαξαν απόλυτα τα δέντρα και να πιάσουμε την προπέρσινη βεντέμα. Εάν ο φετινός χειμώνας είναι καλός και βρέξει, τότε του χρόνου θα ευελπιστούμε σε μια πιο καλή βεντέμα. Εκτιμάται η παραγωγή φέτος 20%-30% αυξημένη σε σχέση με πέρυσι. Βέβαια, όσον αφορά την ποιότητα του ελαιόκαρπου, η λειψυδρία και η μεγάλη ξηρασία δεν ευνόησε την άριστη ποιότητα. Πιστεύω ότι θα έχουμε λίγο καλύτερη ποιότητα από πέρυσι, αλλά γενικά δεν νομίζω ότι θα έχουμε τις ποιότητες που είχαμε πρόπερσι. Θα μπορούσαμε να την χαρακτηρίσουμε μέτρια. Βέβαια υπάρχουν περιοχές που οι παραγωγοί έχουν τη δυνατότητα και ποτίζουν, που εκεί θα βγουν λάδια άριστης ποιότητα, όμως δεν ισχύει για την πλειονότητά τους».

Έλλειψη εργατικών χεριών και υψηλά μεροκάματα προβληματίζουν τον κλάδο

Μπορεί η παραγωγή των ελαιόδεντρων να εκτιμάται αυξημένη, όμως τα εργατικά χέρια έχουν μειωθεί, γεγονός που προβληματίζει τους ελαιοκαλλιεργητές για το πως θα μαζέψουν τις ελιές τους.

Μάλιστα, οι εργάτες γης εκμεταλλευόμενοι την έλλειψη εργατικών χεριών, σύμφωνα με τις πληροφορίες, καθορίζουν οι ίδιοι τα μεροκάματα με τις τιμές να είναι πολύ υψηλές, δυσβάσταχτες για να ανταποκριθούν οι παραγωγοί.

Όπως περιέγραψε ο κ. Γλετζάκης: «Αυτήν τη στιγμή υπάρχει πρόβλημα με τα εργατικά χέρια, είναι λίγα και έχουμε φτάσει στο σημείο να έχουμε πέντε εργάτες και να ψάχνουμε 55 εργάτες. Πρέπει να καταλάβουμε και εμείς οι ίδιοι ότι και τα παιδιά μας πρέπει να βοηθήσουν στη συγκομιδή της ελιάς, μην περιμένουμε μόνο τα ξένα εργατικά χέρια. Επίσης το μεροκάματο των εργατών πρέπει να είναι σε ένα επίπεδο ικανοποιητικό για όλους μας, διότι ακούω κάποια ποσά που δεν αρμόζουν στην πραγματικότητα. Δεν πρέπει να αδικούμε τον εργαζόμενο, αλλά να μην ζητάει και παράλογο μεροκάματο. Οι εργάτες εκμεταλλευόμενοι το προϊόν και την έλλειψη εργατικών χεριών ζητούν υψηλό μεροκάματο, όμως οι παραγωγοί δεν πρέπει να δεχτούμε. Εγώ θα προτιμήσω να αφήσω τις ελιές αμάζευτες, παρά να με κάνει κουμάντο στο μεροκάματο ο εργαζόμενος. Πιστεύω ότι αυτό πρέπει να κάνουν όλοι οι ελαιοπαραγωγοί».

«Ο δάκος δεν θέλει εφησυχασμό»

Την ίδια στιγμή ο κινδύνους του δάκου ελλοχεύει δεδομένης της πτώσης της θερμοκρασίας και τον φθινοπωρινό καιρό. Οι ψεκασμοί έχουν γίνει, ωστόσο η ανησυχία παραμένει:

«Ο δάκος δεν θέλει εφησυχασμό γιατί ελλοχεύει στην υγρασία και στη δροσιά. Όμως οι παραγωγοί το γνωρίζουν πλέον, είναι ψυλλιασμένοι και παρακολουθούν στενά τα ελαιόδεντρά τους. Αυτήν τη στιγμή έχει εμφανιστεί ο δάκος σε περιοχές με υψηλότερη υγρασία, όμως σε γενικές γραμμές οι παραγωγοί ήταν προετοιμασμένοι, έχουν κάνει τους απαραίτητους ψεκασμούς», τόνισε ο κ. Ανδρεαδάκης.

«Η υπεραξία του προϊόντος δημιουργείται μέσα από την τυποποίηση»

Οι παράγοντες της αγοράς για μια ακόμα φορά επισημαίνουν τη σημασία της τυποποίησης του ελαιολάδου που δίδει ύπαρξη και ταυτότητα στο προϊόν.

Όπως τονίζουν, απαιτείται ένας κεντρικός σχεδιασμός και συντονισμένες ενέργειες της κυβέρνησης στη διαφήμιση του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.

«Η τυποποίηση δημιουργεί μια υπεραξία σε όλη την αλυσίδα του κλάδου του ελαιολάδου. Είναι σημαντικό να επιδιώκουμε και να βοηθούμε όλοι προς αυτήν την κατεύθυνση. Όμως πολλές φορές υπάρχει μια λάθος αντίληψη και των παραγωγών και των εμπόρων για την τυποποίηση. Προτιμούν να τα εξάγουν χύμα τα λάδια τους, παρά να τα δίνουν στην τυποποίηση και στην κρητική και στην ελληνική. Είναι σημαντικό να «κερδίζουμε» το επώνυμο στο ράφι, διότι εάν πωλείται χύμα ένα λάδι, στο ράφι δεν φαίνεται το κρητικό ή το ελληνικό ελαιόλαδο. Αυτό δημιουργεί ένα brand name και μια υπεραξία μέσα σε όλη την αλυσίδα», ανέφερε ο κ. Ανδρεαδάκης, ενώ συμπλήρωσε:

«Πρέπει να υπάρχει και μια στρατηγική από το κράτος και να κάνει στοχευμένες προωθητικές και διαφημιστικές σε συγκεκριμένες χώρες, όπως κάνει η Ισπανία, η Ιταλία, η Τυνησία, η Τουρκία και η Πορτογαλία. Μόνη της καμία ελληνική επιχείρηση δεν μπορεί να το κάνει σε οποιαδήποτε χώρα. Χρειάζεται μια κεντρική στρατηγική που λείπει χρόνια τώρα».

Αυτήν τη στιγμή, σύμφωνα με τον κ. Ανδρεαδάκη, το τυποποιημένο κρητικό ελαιόλαδο είναι στους 20.000 τόνους τον χρόνο και είναι σημαντικό να αυξηθεί η ποσότητα:

«Είχαμε κάνει μια προσπάθεια οι εταιρείες τυποποίησης με δική μας πρωτοβουλία και είχαμε καταφέρει και είχαμε ανεβάσει την τυποποίηση στους 20.000 τόνους το τυποποιημένο κρητικό ελαιόλαδο. Καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου γίνεται η τυποποίηση, απλώς υπάρχουν αυξομειώσεις. Δηλαδή όταν η τιμή ήταν στα 9,5 – 10 ευρώ είχαμε χάσει αγορές, παραγγελίες από τους υφιστάμενους πελάτες μας. Μόλις η τιμή έπεσε μεγάλωσαν και οι παραγγελίες. Τα δύο τελευταία δύο χρόνια η Ελλάδα στην τυποποίηση έχασε το 50%, γιατί δεν υπήρχε κατανάλωση. Όμως έχει ένα σταθερό ποσό, ειδικά στις κρητικές επιχειρήσεις που είναι μικρομεσαίες, απευθύνεται σε πελάτες που είναι πιο ποιοτικοί και έχουν και μια κουλτούρα. Όπως επίσης όταν υπάρχει ζήτηση πάλι δεν θα επηρεάσει πολύ και να τριπλασιάσουμε τις ποσότητές μας».