Στα χέρια του δήμου Ρεθύμνης βρίσκονται οι εκτιμήσεις για τα δυο ακίνητα – κληροδοτήματα στην Μιλάτου και την Ιδομενέως, δυο κτήρια διατηρητέα που έχουν χαρακτηριστεί ως μνημεία και υπάγονται στην αρχαιολογική υπηρεσία -νομοθεσία και παραμένουν αναξιοποίητα εδώ και χρόνια μπλεγμένα στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και της πολύπλοκης νομοθεσίας.
Σύμφωνα με τα όσα ανάφερε χθες η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος αρμόδια για θέματα δημοτικής περιουσίας, Χαρά Λιανδρή, ήδη έχουν γίνει επαφές σε σχέση με τη χρήση των κτιρίων, ωστόσο, όπως εξήγησε, προϋπόθεση για να μπει σε σχετικές συζητήσεις η αρχαιολογία είναι να υπάρχει μια ολοκληρωμένη μελέτη. Για τον λόγο αυτό, όπως εξήγησε ο δήμαρχος, Γ. Μαρινάκης, ετοιμάζουν επιστολή προς την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, προκειμένου αυτή να δώσει εντολή για την εκπόνηση μελέτης για την αξιοποίηση των κληροδοτημάτων ή έστω να δώσει τη δυνατότητα χρήσης στο κληροδότημα. Η χρήση καθορίζει άλλωστε και την αξία των ακινήτων. Την ίδια στιγμή, όπως αναφέρθηκε χθες στο Δημοτικό Συμβούλιο, στα σκαριά βρίσκεται και σχετικό νομοσχέδιο που αφορά στα κληροδοτήματα και η ψήφισή του θα καθορίσει τις επόμενες ενέργειες – κινήσεις του Δ.Σ του Δημοτικού Νοσοκομείου στο οποίο ανήκουν τα κληροδοτήματα.
Αυτά αναφέρθηκαν χθες στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Ρεθύμνου ως απάντηση στο αίτημα του επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης του δήμου Ρεθύμνης, Μανούσου Μανουσογιάννη. Ο κ. Μανουσογιάννης είχε θέσει το θέμα τον Ιούνιο του 2024 (28/6/2024) επισημαίνοντας τη στασιμότητα που καταγράφεται στη διαχείριση και αξιοποίηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας των κληροδοτημάτων (Τρανταλίδιο, Νουφράκιο) του Δημοτικού Νομικού προσώπου «Δημοτικό Νοσοκομείο».
Όπως επανέλαβε και χθες ο κ. Μανουσογιάννης: «Διαπίστωση των ελέγχων της διεύθυνσης Δημοσιονομικών ελέγχων του Υπουργείου Οικονομικών ήταν ότι από το 1993 και μετά έχουν περιπέσει σε πλήρη αδράνεια και κανείς δεν ασχολείται με αυτά. Παρά τη μεγάλη αξία τους ερειπώνουν, απαξιώνονται, καταπατούνται και στο τέλος δεν θα μείνει τίποτε από αυτά. Ο Δήμος έχει αποδεχθεί τις εκθέσεις αυτές και τις εκτιμήσεις τους. Όμως πολύ φοβούμαστε πως αν ξαναγίνει τέτοιος έλεγχος, που δεν είναι μακριά, τίποτα ουσιώδες δεν θα έχει αλλάξει.
Είπατε τότε για τις υπαρκτές δυσκολίες να επαναπροσδιοριστεί η βούληση του διαθέτη, για τις καταπατήσεις και τις νομικές δυσκολίες με τα δύο μεγάλα αγροτικά ακίνητα. Αναθέσατε στην αναπτυξιακή ΡΙΘΥ να συνεργαστεί με ειδικούς για να δρομολογηθούν κάποια θέματα», και συνέχισε λέγοντας ότι: «Το ΔΣ συνεδρίασε πέρυσι τον Ιούλη και μάλιστα ύστερα από δικό μας αίτημα. Από τότε καμία κίνηση στο νομικό πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για το ίδρυμα και τα κληροδοτήματά του δεν έχει καταγραφεί. Στη συνεδρίαση αυτή για άλλη μια φορά έγινε μια συζήτηση χωρίς αρχή μέση και τέλος και χωρίς συγκεκριμένες ιεραρχήσεις και αποφάσεις κ.λπ. Η συνταγή της ακινησίας. Το μόνο που έγινε σαφές είναι ότι πρέπει να περιμένουμε την γνωμοδότηση του ειδικού που είχε επιλέξει η ΡΙΘΥ. Από τότε σιγή ασυρμάτου.
Η απαξίωση όμως των κληροδοτημάτων συνεχίζεται αμείλικτη. Οι αείμνηστοι Τρανταλίδης και Νουφράκης αν ήξεραν σε τι κατάσταση θα περιέλθουν οι δωρεές τους, πολύ αμφιβάλουμε αν τελικά θα τις διέθεταν».
Η Χαρά Λιανδρή αρμόδια δημοτική σύμβουλος απαντώντας χθες στον κ. Μανουσογιάννη, ενημέρωσε ότι η ΡΙΘΥ ανέλαβε και έκανε τις εκτιμήσεις σχετικά με τα δύο ακίνητα στη Μιλάτου και στην Ιδομενέως. «Πράγματι έχουμε αυτές τις εκτιμήσεις και είναι το πρώτο μεγάλο βήμα. Εκτιμήσεις από ειδικό εκτιμητή σχετικά με το τι μπορεί να γίνει σε αυτά τα ακίνητα. Ήδη έχουν γίνει επαφές σχετικά με τη χρήση που θα ήταν θεμιτή και θα απέφερε τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για τον Δήμο, αλλά η αρχαιολογία είπε ότι δεν δίνει απάντηση, αν δεν έχει ολοκληρωμένη μελέτη, αν θα συμφωνήσει δηλαδή για παράδειγμα να γίνει ένα πολυκατάστημα και τα χρήματα από την ενοικίαση να πάνε προφανώς στο κοινωφελές έργο για το οποίο συζητάμε, ή να γίνει ένα μπουτίκ ξενοδοχείο, λόγω της θέσης. Είναι οι καλύτερες λύσεις που μπορεί να προτείνει κανείς.
Ένας από τους λόγους που καθυστερούμε να το συζητήσουμε είναι ότι είναι σε εξέλιξη νομοσχέδιο που αλλάζει πολλά πράγματα όσον αφορά τα κληροδοτήματα, όπως για παράδειγμα ότι ένα από τα σοβαρά θέματα που έχουμε είναι η βούληση του διαθέτη που δεν είναι δυνατή ούτε εύκολα να την αλλάξουμε, αλλά ούτε και να πραγματοποιηθεί, εφόσον δημοτικό νοσοκομείο δεν υπάρχει. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο που συζητείται είναι ότι θα υπάρξει ένα ειδικό συμβούλιο κοινωφελών περιουσιών, στο οποίο θα μπορεί να απευθύνεται κανείς, σχετικά με την αλλαγή του σκοπού για παράδειγμα του κληροδοτήματος, οπότε θα έχουμε μία πρώτη προσέγγιση από αυτό το συμβούλιο και δεν θα φτάνουμε στα δικαστήρια προτού το συμβουλευτούμε. Όπως επίσης το νομοσχέδιο αυτό προβλέπει ή συζητά τη δημιουργεί πρότυπου κανονισμού κοινωφελών ιδρυμάτων που θα επιτρέπει για παράδειγμα ευέλικτες και ταχείς διαδικασίες αξιοποίησης, χωρίς χρονοβόρες εγκρίσεις».
Ο δήμαρχος Ρεθύμνης Γιώργης Μαρινάκης από την πλευρά του στην τοποθέτησή του μεταξύ άλλων ανέφερε ότι ετοιμάζουν επιστολή προς την υπουργό Πολιτισμού ώστε να δώσει εντολή να γίνει μελέτη με δαπάνες του υπουργείου Πολιτισμού. Ο δήμαρχος αναφέρθηκε στις προσπάθειες που έκανε ο τότε αντιδήμαρχος Οικονομικών, Στέλιος Σπανουδάκης, για τα κληροδοτήματα όπως και ο Γιώργος Σκορδίλης για τα θέματα διαχείρισης του ΕΝΦΙΑ.
Επεσήμανε μεταξύ άλλων: «Είναι μια πολύ σοβαρή περιουσία αλλά χρειάζεται να μας δώσει η νομοθεσία το οπλοστάσιο να τη διαχειριστούμε σωστά. Ελπίζω η νέα νομοθεσία για τα κληροδοτήματα που έχει και μια φιλελεύθερη νότα, καθώς μιλά για ΣΔΙΤ και για συνεργασίες να το κάνει».
Αναφερόμενος στα κληροδοτήματα ο κ. Μαρινάκης είπε ότι: «Αυτά τα κτήρια δεν είναι μόνο διατηρητέα μνημεία. Θεωρούνται έργα τέχνης. Έτσι τα ονομάζει η κήρυξη. Το καλό είναι ότι τα ΦΕΚ δεν μνημονεύουν χρήσεις. Όμως τελούμε υπό την ομηρία της τοπικής αρχαιολογίας» και πρόσθεσε ότι δεν υπήρχε ενδιαφέρον για τη δάσωση των μνημείων από την τοπική αρχαιολογική υπηρεσία (Ηράκλειου), όπως είπε.
Ο Γ. Μαρινάκης υπενθύμισε ότι ο δήμος Ρεθύμνου επένδυσε το ποσό των 300.000 εύρω για προσωρινό εξοπλισμό για την προστασία του μετά τον σεισμό που είχε σημειωθεί. «Θεωρείται ότι είναι προσωρινός εξοπλισμός για να στηρίξουμε και να μην προκύψει κίνδυνος ζωής σε διερχόμενους ανθρώπους ή περιουσίες. Έτσι σήμερα το κρατάμε. Απευθυνθήκαμε στην υπηρεσία και μας είπαν να του πάμε τη μελέτη και μετά θα μας πουν τι θα μπορούμε να κάνουμε. Ποιος θα πάει να πληρώσει ένα εκατομμύριο σε μελέτες υπό την αίρεση μήπως το εγκρίνουν», διερωτήθηκε και συνέχισε τονίζοντας πως: «Το σωστό είναι να πάρουμε τη δυνατότητα χρήσης. Για αυτό ήδη έχουμε ετοιμάσει επιστολή να πάει στη Μενδώνη για να δώσει εντολή ή να κάνουν τη μελέτη με δαπάνες του υπουργείου Πολιτισμού ή να μας δώσει τη δυνατότητα χρήσης. Αν έχουμε τη δυνατότητα χρήσης και ξεφύγουμε από το στερεότυπο ότι γίνεται να αξιοποιηθεί μόνο ως χώρος εκθέσεων για έργα άτεχνης και μπορέσει να αποκτήσει εμπορικό χαρακτήρα, λόγω και της θέσης των δυο ακίνητων, θα’ ναι το ενδιαφέρον πολύ έντονο».
Διευκρίνισε επίσης ότι «Οποιοσδήποτε μελλοντικός επενδυτής δημόσιος ή ιδιώτης θα πρέπει να τα ανακατασκευάσει στην πρότερα μορφή. Δεν μπορεί να κάνει ό,τι θέλει εκεί. Είναι δύο κτίρια μνημεία. Όμως είναι διαφορετική η εμπορικότητα».
Υπάρχει ήδη μια προεργασία σοβαρή που έχει κάνει ο Στ. Σπανουδάκης με την προηγουμένη διοίκηση και ο δήμος Ηράκλειό έχει προσφέρει ένα πόσο το οποίο όπως είπε χθες ο δήμαρχος «Εμείς μπορούμε να το ξαναδούμε. Αν έχουμε δεδομένη την εμπορική χρήση ο δήμος Ηρακλείου θα’ ναι εκείνος που δεν θα μπορέσει να αντέξει τον ανταγωνισμό. Αν είναι μόνο για πολιτιστικές χρήσεις τότε ο δήμος Ηρακλείου μπορώ να πω είναι και προνομιακός συνομιλητής».
Διευκρίνισε επίσης ότι αν επιτραπεί στοιχειωδώς εμπορική χρήση -ακόμα και με τη λειτουργία ενός κυλικείου – αυτομάτως δημιουργείται υποχρέωση ΕΝΦΙΑ εις βάρος του δήμου Ρεθύμνου ανάλογη της αντικειμενικής αξίας του τελικού κτίσματος με την τελική αναδόμηση η οποία θα γίνει.
Για δείγματα προόδου έκανε λόγο η Ρ. Κουτσαλεδάκη, ενώ ο κ. Μανουσογιάννης κάλεσε τους συναδέλφους του αν πάρουν την έκθεση του υπουργείου Οικονομικών του 2017 όπου όπως είπε διατυπώνει τα δεδομένα για το Τρανταλλίδειο «Από το 2010 είμαι στο Νομικό Πρόσωπο. Ακούω τα ίδια πράγματα. Πρέπει όμως να ξεμπλέξουμε από την πολλή ομίχλη και τα ζητήματα και να πέσουμε με τα μούτρα σε αυτά που μπορούν να λυθούν. Για αυτό επιμένουμε στα τρία αστικά ακίνητα: τα δυο στο Ηράκλειο το ένα στην Αθήνα (κληροδότημα Νουφράκη). Πρέπει να λειτουργήσει το ΔΣ του Δημοτικού Νοσοκομείου σε μια τακτική βάση», κατέληξε.
