Βασίλειος Μαρκάκης – Μητροπολίτης Κρήτης

Πριν από λίγες εβδομάδες έγιναν στα Κεραμέ Αγίου Βασιλείου τα αποκαλυπτήρια της προτομής του λαμπρού τέκνου τους Βασιλείου Μαρκάκη, του αντιστασιακού εναντίον των Γερμανών Μητροπολίτη Κρήτης. Ταυτόχρονα δημοσιοποιήθηκε η μονογραφία, με τον παραπάνω τίτλο, του πολυγραφότατου συγγραφέα και φίλου Κωστή Παπαδάκη.

Η προτομή στα Κεραμέ θα θυμίζει στον επισκέπτη μια μεγάλη μορφή της Κρητικής Εκκλησίας και το βιβλίο -μονογραφία για τη ζωή και το εκκλησιαστικό και κοινωνικό έργο – προσφορά του αοίδιμου Βασιλείου Μαρκάκη.

Το βιβλίο, εκτός από τα βιογραφικά στοιχεία, αναφέρεται στην όλη δράση ζωής του, τόσο ως διδάσκοντος και διευθυντή της σχολής Αγίου Πνεύματος Κισσού, όσο και ως Επισκόπου στη νεοσύστατη (1900) Επισκοπή Αρκαδίας (έδρα: Άγιοι Δέκα Μεσαράς). Παράλληλα παρουσιάζεται η καταλυτική συμβολή του στην ίδρυση και λειτουργία (1920) της Πρακτικής Γεωργικής σχολής Μεσαράς (στο χωριό Αμπελούζο).

Η ίδρυση αυτής της Γεωργικής σχολής σχετίζεται με την γενναία αγροτική μεταρρύθμιση που έκαμε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, κατά τη δεύτερη κυβέρνησή του, με την οποία πέτυχε να εξαπλωθεί η καλλιέργεια – αξιοποίηση της μοναστηριακής περιουσίας σε όλη την Ελληνική επικράτεια.

Αντιδράσεις υπήρξαν μεγάλες, όχι όμως στην Κρήτη και ιδίως στον σιτοβολώνα της, την πεδιάδα της Μεσαράς. Εκεί, ο Επίσκοπος Αρκαδίας Βασίλειος αγκάλιασε – ευλόγησε – έγινε μπροστάρης στην αγροτική μεταρρύθμιση και κυρίως στήριξε την ίδρυση και λειτουργία της πρακτικής Γεωργικής σχολής.

Από τη σχολή αυτή βγήκαν οι πρώτοι φωτισμένοι μικροί γεωπόνοι της Κρήτης, παράλληλα με τους γεωπόνους της σχολής, που ιδρύθηκε (1920) για να υπηρετήσει την αγροτική μεταρρύθμιση.

Η δράση του Επισκόπου Βασιλείου κοντά στη σχολή επέδρασε ως καταλύτης για τη συμφιλίωση του αγρότη με τα νέα επιστημονικά – γεωπονικά δεδομένα. Απόδειξη τούτων είναι η σημερινή γεωργική ανάπτυξη αυτής της ευλογημένης περιοχής της Μεσαράς, η οποία είναι από τις πιο προηγμένες της Ελλάδας.

Η αντιστασιακή δράση του Βασιλείου εναντίον των Γερμανών, εναντίον των οποίων μιλούσε από άμβωνος και με τις εγκυκλίους του, του στοίχισε μεν την εξορία, αλλά άφησε φωτεινό παράδειγμα για κάθε κληρικό και κάθε πολίτη.

Συγχαίρω τον αγαπητό Κωστή για το νέο βιβλίο του και εύχομαι να συνεχίσει ακούραστος το έργο του, μαζί με τη Μαρία και όλη την οικογένειά τους.

* Ο Θεόδωρος Πελαντάκης είναι φιλόλογος