Η κακοκαιρία «Φίλιππος» έφυγε αφήνοντας ορατά τα σημάδια της στην ενδοχώρα του Ρεθύμνου. Οι χιονοπτώσεις σταμάτησαν, το κρύο ωστόσο παραμένει τσουχτερό σε όλο τον νομό, κι ενώ οι μετεωρολόγοι προειδοποιούν για νέα ψυχρή εισβολή λίαν συντόμως.
Με τόσο νερό που έχει πέσει εφέτος φυσικό επόμενο ήταν να επέλθει κορεσμός του εδάφους σε πολλές περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης και να δημιουργηθούν προβλήματα με κατολισθήσεις. Η παρατεταμένη και πρωτοφανής στα χρονικά βαρυχειμωνιά δοκίμασε τις αντοχές και την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών όλων των δήμων, που κατάφεραν κι ανταπεξήλθαν και σ’ αυτήν την «λευκή» επιδρομή.
Μέσα στις επόμενες ημέρες, με το που λιώσουν και τα τελευταία εναπομείναντα χιόνια, θα ξεκινήσει η αναλυτική καταγραφή των ζημιών, ώστε να διαπιστωθεί το ακριβές μέγεθός τους. Για την ώρα, ο αρμόδιος αντιδήμαρχος του δήμου Ρεθύμνης Γιώργος Σκορδίλης και οι δήμαρχοι Δημήτρης Κόκκινος, Σωκράτης Κεφαλογιάννης, Παντελής Μουρτζανός και Γιάννης Ταταράκης, κάνουν μία πρώτη αποτίμηση της κατάστασης, μιλώντας στα «Ρ.Ν».
Ανοιχτές «πληγές»
Στον μητροπολιτικό δήμο Ρεθύμνης απ’ την πρώτη μέρα των φαινομένων έκλεισαν οι ιρλανδικές διαβάσεις. Εκχιονισμοί έγιναν από μηχανήματα του δήμου στα Χάρκια, στο Καβούσι και στα χωριά του Βρύσινα (Σελλί, Όρος, Γενή) κι από μηχανήματα ιδιώτη (που έστειλε η δημοτική αρχή) σε χωριά και οικισμούς του δυτικού Ρεθύμνου: Μυριοκέφαλα, Αλώνες, Ρουμπάδο, Αρολίθι και Μαρουλού.
«Ήταν ελεγχόμενες όλες οι μέρες» μας είπε ο αντιδήμαρχος Κλιματικής Αλλαγής και Πολιτικής Προστασίας Γιώργος Σκορδίλης. «Δεν θυμόμαστε Μάρτη μήνα να κάνει τέτοιο καιρό, αλλά τα τελευταία χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής τα φαινόμενα γίνονται και συχνότερα και εντονότερα. Αυτό είναι δεδομένο. Η κλιματική αλλαγή μάς έχει χτυπήσει την πόρτα. Την καταλαβαίνουμε, έχει έρθει για τα καλά και στα δικά μας μέρη. Το καταλαβαίνουμε και από τις συνεχόμενες κακοκαιρίες και από τα έντονα φαινόμενα, είτε είναι κρύο είτε είναι βροχή είτε είναι χιόνι».
Στον δήμο Ρεθύμνης προσπαθούν να κλείσουν τις «πληγές» που άφησαν οι κακοκαιρίες προηγούμενων ετών, του 2019 και του 2020. Απαιτείται επαρκής χρηματοδότηση, που δεν έχει εξασφαλιστεί μέχρι σήμερα.
«Το τεχνικό δελτίο που έχει πάει στο υπουργείο Υποδομών είναι 24 εκατομμύρια. Και αυτή τη στιγμή έχουμε εκτελέσει έργα 5 εκατ. ευρώ που έχουν εγκριθεί, αλλά δεν έχουν πληρωθεί ακόμα οι εργολάβοι. Είναι το γνωστό θέμα ότι έχουμε κάνει εργολαβίες 5 εκατομμυρίων, έχουν στείλει πίνακες για πληρωμή οι εργολάβοι και δεν έχουν πληρωθεί ακόμα» ανέφερε ο κ. Σκορδίλης, σημειώνοντας πως η δημοτική αρχή πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση, για να κλείσει επιτέλους η συγκεκριμένη σοβαρή εκκρεμότητα.
Ο πιο …χειμωνιάτικος Μάρτης
Κατάλευκα παραμένουν τα βουνά στον δήμο Μυλοποτάμου. «Εντός των οικισμών έχει υποχωρήσει το χιόνι, ο ορεινός όγκος όμως είναι γεμάτος. Πήγαμε καλά: Ενώ έριξε πολύ χιόνι – έκανε πάνω από δέκα πόντους – μπορέσαμε και κρατήσαμε ανοιχτούς τους δρόμους» δήλωσε ο δήμαρχος Δημήτρης Κόκκινος.
Συγκρίνοντας τον «Φίλιππο» με την (προηγούμενη κακοκαιρία) «Ελπίδα», ο δήμαρχος Μυλοποτάμου συμπέρανε: «Σε κρύο είναι πιο έντονος αυτός ο χιονιάς, σε χιόνια ήταν ο προηγούμενος».
Σύμφωνα με τον ίδιο, «Οι Αγροτοκτηνοτροφικοί δρόμοι έχουν τεράστια θέματα. Και τα νερά που έριξε την προηγούμενη φορά ήταν πολλά. Γενικότερα ο χειμώνας ήταν δύσκολος. Και φαίνεται ότι δεν θα μας εγκαταλείψει ακόμα απ’ ό,τι λένε. Σε ορισμένα δίκτυα που είναι κατηφορικά, που τα σκεπάζει το χιόνι, υπάρχουν προβλήματα. Οι κατολισθήσεις ήταν πάρα πολλές».
Η δημοτική αρχή Μυλοποτάμου έχει έρθει ήδη σε επαφή με το υπουργείο, χωρίς να έχει κάνει ακόμα κάποια καταγραφή. Σε δεύτερο χρόνο, θα σταλεί κι ένα αίτημα για την αποκατάσταση των αγροτοκτηνοτροφικών δρόμων.
«Πάω για 25 χρόνια δήμαρχος και προσωπικά δεν θυμάμαι να κάνει τέτοιο καιρό μέσα Μάρτη – στις αρχές, ναι θυμάμαι. Και το Σαββατοκύριακο θα έχουμε, όπως λένε, ξανά επιδείνωση. Θα φύγει όλος ο Μάρτιος με χιόνι. Είναι δυνατόν;» αναρωτιέται ο κ. Κόκκινος.
«Αυτό το… σετ, το τελειώσαμε! Δεν νομίζω να κάνει τίποτε άλλο ο Μάρτης· και ο Απρίλης ό,τι κι αν κάνει δεν θα έχει διάρκεια. Έχει τραβήξει πολύ εφέτος. Έχει πολύ χαμηλή θερμοκρασία κοντά στους 0 βαθμούς πάρα πολλές μέρες. Και το χιόνι που έκανε, είχε διάρκεια και ήταν πολύ» παρατήρησε ο δήμαρχος Ανωγείων Σωκράτης Κεφαλογιάννης, προσθέτοντας: «Προβλήματα δημιουργούνται με την έννοια, ότι και οι έντονες βροχοπτώσεις και το έντονο ψύχος, δημιουργούν ζητήματα στις υποδομές. Εμείς από την πλευρά μας περιμένουμε να λιώσει το χιόνι για να δούμε τι προβλήματα μάς έχει δημιουργήσει. Ευτυχώς, στη λειτουργία της κοινωνίας (θέρμανση, ηλεκτρικό, κτηνοτρόφοι) δεν δημιουργήθηκε κάποιο πρόβλημα, κάτι πολύ βασικό ειδικά τη φετινή χρονιά όπου πιέζονται όλοι».
Ο δήμαρχος Ανωγείων εξήρε την βοήθεια και τη συμβολή της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου: «Έχουμε απόλυτη βοήθεια και συνεργασία· και με την προμήθεια αλατιού και με μηχανήματα. Κάνουμε εξαιρετική δουλειά».
Ο κ. Κεφαλογιάννης πρέπει να ανατρέξει στην παιδική του ηλικία για να θυμηθεί αντίστοιχη κακοκαιρία. «Έχει πολλά χρόνια να κάνει Μάρτη μήνα τέτοιο χιονιά και με τόση διάρκεια. Πριν 20-30 χρόνια, ως παιδί, το θυμάμαι».
Πιο πολύ, θα παραδεχθεί ότι «Μας ταλαιπώρησε ο προηγούμενος χιονιάς, η «Ελπίδα». Μπορεί να ήταν και διπλάσιος σε ποσότητα χιονιού. Τώρα έκανε 60-65 πόντους, την προηγούμενη φορά είχε κάνει πάνω από το ένα μέτρο».
Τα αναμενόμενα προβλήματα
Διαβρώσεις και κατολισθήσεις πιθανότατα να υπάρξουν και στα Ανώγεια. Στη δημοτική αρχή είναι προετοιμασμένοι. «Θα έχουμε, αλλά θα το δούμε καλύτερα το αμέσως επόμενο διάστημα. Εμείς ήδη κάνουμε αίτημα για κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ώστε να μπορούμε να τεκμηριώσουμε το αίτημα για αποζημιώσεις αν τυχόν κι εφόσον…» εξήγησε ο κ. Κεφαλογιάννης.
«Ποτέ δεν θυμάμαι τόσο κρύο. Χιονόπτωση είχαμε και πάλι στο παρελθόν, αλλά τόσο κρύο ποτέ» σχολίασε στα «Ρ.Ν.» ο δήμαρχος Αμαρίου Παντελής Μουρτζανός. Στον δήμο του, ο «Φίλιππος» πάγωσε (στην κυριολεξία) την εκτέλεση όλων των προγραμματισμένων έργων, που ήταν αδύνατο να εκτελεστούν εν μέσω χιονιά και λάσπης.
Μια κατολίσθηση που σημειώθηκε μεταξύ Βολιώνων και Παντάνασσας είχε σαν αποτέλεσμα να πέσουν χώματα στον δρόμο και να διακοπεί η κυκλοφορία, που πάντως αποκαταστάθηκε προχθές. Λαβωμένη είναι και η αγροτική οδοποιία. Σε τι βαθμό, θα φανεί τις επόμενες ημέρες.
«Γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης» αποδείχθηκε ο άκρως χειμωνιάτικος Μάρτης και στον δήμο Αγίου Βασιλείου. Τον μεγαλύτερο όγκο χιονιού συγκέντρωσαν οι Καρίνες και η Καλή Συκιά. Οι επιχειρήσεις εκχιονισμού στέφθηκαν με επιτυχία, ενώ δεν προέκυψαν άλλου είδους ζητήματα που άπτονται της καθημερινότητας και της διαβίωσης των δημοτών. Παρ’ όλα αυτά, «Το νερό το οποίο έχει πέσει, είναι σε τέτοιες ποσότητες, που έχει κορεστεί το έδαφος, με αποτέλεσμα να έχει υποστεί μεγάλες ζημιές και να χαλά το αγροτικό οδικό δίκτυο. Έχουν γίνει κατολισθήσεις. Η περιοχή δεν μπορεί να αντέξει άλλο νερό» τονίζει ο δήμαρχος Γιάννης Ταταράκης, που ήδη έχει απευθυνθεί στο αρμόδιο υπουργείο.