Σε ποια χώρα και σε ποια κοινωνία θέλουμε να μοιάσουμε; Ποιο είναι το πρότυπό μας; Είναι η Ελλάδα μια σύγχρονη χώρα του δυτικού κόσμου; Έχουμε σκοπό να αφήσουμε πίσω μας νοοτροπίες και συμπεριφορές που – αν μη τι άλλο- κάνουν δύσκολη πολλές φορές «αβίωτη» την καθημερινότητά μας; Είναι, άραγε, τόσο δύσκολο να σεβαστούμε τον διπλανό μας; Τι σημαίνει για εμάς πολιτισμός… Μόνο η κληρονομιά των ένδοξων προγόνων μας; Γιατί αδιαφορούμε για τα δημόσια αγαθά ενώ την ίδια στιγμή με έναν απίστευτο «ωχαδελφισμό» είμαστε λάτρεις του «άρπαξε να φας και κλέψε να’ χεις», θεωρώντας «μάγκα» όποιον φοροδιαφεύγει- ασκεί την «τέχνη» της φοροκλοπής ή βρίσκει ένα «παράθυρο» για να ζει λάθρα σε βάρος του κοινωνικού συνόλου θεωρώντας το κρατικό ταμείο κτήμα του, δηλαδή ως ένα σύγχρονο «πρυτανείο»;
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε με πολλά ακόμα ερωτήματα. Είναι όλα τούτα σκέψεις που γεννιούνται, όταν έχουμε τη δυνατότητα να ταξιδέψουμε εκτός Ελλάδας σε χώρες κυρίως της κεντρικής ή βόρειας Ευρώπης.
Κι όμως, η Ελλάδα δεν είναι μια απομονωμένη χώρα. Δεν ζουν οι πολίτες της σε μια χώρα «φυλακή», δεν είμαστε μια βόρεια Κορέα του Κιμ-Γιόνγκ-Ουν! Ταξιδεύουμε ελεύθερα, βλέπουμε και συγκρίνουμε αλλά δυστυχώς δεν παραδειγματιζόμαστε! Κι όμως, όταν ζούμε σε μια άλλη χώρα της Ευρώπης προσαρμοζόμαστε με γρήγορο ρυθμό και αφήνουμε πίσω μας νοοτροπίες και συνήθειες που στην Ελλάδα θεωρούσαμε «μαγκιά» και «καπατσοσύνη»…
Θα πει, ίσως, κάποιος ότι είναι πλούσιες χώρες και επομένως έχουν τη δυνατότητα να οργανώσουν τη δομή και τη λειτουργία του κράτους. Και οι νοοτροπίες; Όλα εκείνα που για να γίνουν δεν απαιτούν δημοσιονομικό κόστος; Τα απλά και καθημερινά; Ο σεβασμός στη δημόσια περιουσία και στο διπλανό μας; Η φορολογική λ.χ. συνείδηση; Η τήρηση των νόμων; Η πολιτική βούληση για αλλαγές- μεταρρυθμίσεις που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών; Η ευσυνειδησία; Γιατί δεν αρκεί να λέμε ότι εργαζόμαστε σκληρά. Η ποιότητα και η αποτελεσματικότητα του παραγόμενου έργου έχει ιδιαίτερη σημασία. Είναι αυτή που αξιολογείται με στόχο τη συνεχή βελτίωση προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Το να μην καπνίζουμε λ.χ. σε κλειστό-δημόσιο χώρο είναι πολιτισμός. Το ίδιο και όταν δεν πετάμε τα αποτσίγαρα στο δρόμο ή το πεζοδρόμιο. Ο μεσήλικας βρετανός – με το γνωστό φλεγματικό του χιούμορ- με έβαλε στη θέση μου. «Κύριε, το τσιγάρο που πετάξατε θα πρέπει να είναι το… μοναδικό στην Oxford st. !». Ντράπηκα… ! Σκέφτηκα, δεν άνοιγε καλύτερα η γης…;
Διάλογος στη reception ξενοδοχείου στις Βρυξέλλες:
– «Αναγνωρίζουμε ότι έχετε δίκιο και υποσχόμαστε ότι μέχρι να επιστρέψετε από την απογευματινή σας βόλτα το πρόβλημα στο μπάνιο του δωματίου σας θα έχει πλήρως αποκατασταθεί».
– «Δηλαδή, θα πρέπει να περιμένω δύο-τρεις ώρες για να κάνω ένα ντουζ;»
– «Πραγματικά λυπάμαι κύριε… Όμως, δεχθείτε από μέρους μας ένα δωρεάν breakfast αύριο το πρωί…».
– Ευχαρίστησα τον βέλγο υπάλληλο του ξενοδοχείου και καθώς απομακρυνόμουν ψιθύρισα κάτι για τους επιπλέον φόρους (λ.χ. δημοτικά τέλη) που έπρεπε να πληρώσω…
Δεν το άφησε ασχολίαστο…
– «Κύριε, ότι έχει να κάνει με τους επιπλέον φόρους είναι… αδιαπραγμάτευτο! Είναι χρήματα που πηγαίνουν στο δημόσιο ταμείο. Η μη είσπραξή τους θα είναι -πως να σας το πω- κλοπή!».
Αναρωτήθηκα ποιος θα ήταν ο αντίστοιχος διάλογος σε μια παρόμοια περίπτωση στη χώρα μας…!
Στην αγορά του Άμστερνταμ η βόλτα συνεχίζεται… Αγοράζουμε μικροπράγματα μικρής αξίας (2-3 ευρώ) και φυσικά πληρώνουμε με χρεωστική κάρτα, όπως και στο cafe που σταματήσαμε στο κέντρο της πόλης. Το ίδιο παντού! Μάλιστα ένα σούπερ μάρκετ δεχόταν μόνο χρεωστικές- πιστωτικές κάρτες από τους πελάτες!
Το εισιτήριο που έπρεπε να αγοράσω στο metro των Βρυξελλών κόστιζε σχεδόν τρία ευρώ. Η πληρωμή έγινε με κάρτα!
Θυμόμαστε όλοι την πρόσφατη συζήτηση στην Ελλάδα για τη χρήση τραπεζικών καρτών και τις ποικίλες αντιδράσεις και ενστάσεις… Μέχρι και για «φακέλωμα» των πολιτών ακούσαμε! Την ίδια στιγμή η φοροδιαφυγή-φοροκλοπή καταβροχθίζει το δημόσιο χρήμα και οι ίδιοι άνθρωποι που φοροδιαφεύγουν κατηγορούν τις κυβερνήσεις για ανικανότητα στην πάταξη της φοροδιαφυγής! Ο απόλυτος παραλογισμός!
Υπάρχει, άραγε, δημοσιονομικό κόστος προκειμένου να θεραπευτούν παθογένειες, όπως αυτές που περιγράψαμε;
Είναι ή όχι ζήτημα πολιτικής βούλησης και παιδείας η αλλαγή μιας φαύλης αντίληψης και νοοτροπίας που βασιλεύει στη χώρα μας;
Ας αναλογιστούμε όλοι (πολιτικό σύστημα και πολίτες) τις ευθύνες μας και ας μην πετάμε πάντα τη «μπάλα στην εξέδρα»…
E-Mail: pgiannoulakis@yahoo.gr