Γνωριστήκαμε στα μαθητικά μας χρόνια στο Γυμνάσιο Αρρένων του Ρεθέμνους τη δεκαετία του ’50. Αν και κατά δυο χρόνια μεγαλύτερος, συνδεθήκαμε, ως κοντοχωριανοί και συνεπαρχιώτες, με κοινούς γνωστούς, φίλους και συγγενείς.
Οι πολιτικές εκλογές της 29ης Οκτωβρίου του 1961 μας φέρανε ακόμη κοντύτερα, γιατί ο Δημήτρης, υπήρξε από τους πιο στενούς και ένθερμους υποστηρικτές του αείμνηστου θείου, «παππού της αντίστασης» Μανώλη Παπαδογιάννη. Με τον Ζαχαρία Δανδουλάκη μπροστάρη, τον Δημήτρη Αρχοντάκη και άλλους φίλους στηρίξαμε το πολιτικό γραφείο και γενικότερα την όλη προεκλογική εκστρατεία.
Δεν θα επαναλάβω λέξεις, φράσεις, που έχουνε γραφτεί για τον Δημήτρη Αρχοντάκη, αλλά θα αναφερθώ σε δυο πρόσφατες προσωπικές σχέσεις. Η μια αφορά την πρότασή μου την οποία αποδέχτηκε πρόθυμα, να έρθει στην Αθήνα και να είναι ομιλητής στην ετήσια εκδήλωση για τους πεσόντες Αμαριώτες. Έτσι λοιπόν την Κυριακή 7 Οκτωβρίου του 2018, παρά τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε, ήρθε στην Αθήνα και αναφέρθηκε στα γεγονότα της 22 Αυγούστου του 1944, στις εκδηλώσεις μνήμης και τιμής, της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαρχίας Αμαρίου, για το ολοκαύτωμα των χωριών του Κέντρους. Με τον πλούτο των γνώσεών του, τον τεκμηριωμένο λόγο του, το γαλήνιο και χαρισματικό ύφος του, αναφέρθηκε στα θλιβερά γεγονότα και καθήλωσε κυριολεκτικά το ακροατήριο. Λίγες φωτογραφίες από την εκδήλωση αυτή παραθέτω στη μνήμη του.
Η δεύτερη αφορά μια επιστολή που μου έστειλε αργότερα.
Ρέθυμνο 18 Ιουλίου 2019
Αγαπητέ μου Σταύρο. Άργησα να διαβάσω τον Κρητικό Θησαυρό που μου έστειλες (ας όψεται η κατάσταση της υγείας μου, που όμως βελτιώνεται αργά), αλλά το απόλαυσα.
Δέξου τα θερμά μου συγχαρητήρια για την όλη πνευματική δράση και προσφορά σου. Οι «Φουθιανοί», που έλεγε η γιαγιά μου, είναι δυνατή ρίζα και στην παλικαριά και στο πνεύμα. Δέξου επίσης τις πιο θερμές ευχαριστίες, για τη χαρά και τη συγκίνηση που αισθάνθηκα ως δισέγγονος του Ιπποκράτη και ως Αμαριώτης, διαβάζοντας το έργο σου.
Θέλω να υπογραμμίσω ότι οι εργασίες σου αυτές καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα Αμαριώτικων και ευρύτερα κρητικών στοιχείων. Διασώζουν Λεξιλόγιο, Μορφές Ζωής, Ήθη, Έθιμα, Τραγούδια, Ιστορικές Μαρτυρίες, Πρόσωπα και Πράγματα και Αξίες, που εξασθενούν ή χάνονται σ’ ένα γρήγορο μεταβαλλόμενο κόσμο, όπως ο σημερινός. Εμείς είμαστε περαστικοί, αλλά η Κρήτη μας είναι αιώνια και πρέπει να μείνει ζωντανή σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής της και σ’ όλες τις ιστορικές περιόδους.
Σου στέλνω δυο μικρά πονήματά μου για το Ρέθυμνο.
Με πολλή εκτίμηση και αγάπη
Δημήτρης Ζ. Αρχοντάκης
Φιλόλογος – τ. Δήμαρχος Ρεθύμνης
Κλείνοντας τον αποχαιρετώ:
Κι άλλος «μεγάλος» έφυγε το Ρέθεμνος φτωχαίνει,
μα τ’ όνομά του στσι γενιές αζωντανό πομένει.
Καλοστραθιά Δημήτρη.
Μάης του 2021