Η ανθεκτικότητα και η δυναμική ενός πολιτικού ρεύματος -πόσω μάλλον κόμματος- εδράζονται στην κάλυψη των υπαρκτών αναγκών των πολιτών.
Οι κομματικοί σχηματισμοί δεν δημιουργούνται σε κενό. Ούτε συνιστούν προϊόντα εργαστηρίου. Η ανταπόκριση που βρίσκουν είναι δείκτης της εμβέλειας και της απήχησής τους. Ο λόγος τους θεμελιώνει τον προσανατολισμό και τις επιδιώξεις τους. Αν είναι θολός και αμφίσημος, εκπέμπει αντιφατικά μηνύματα. Το κυριότερο, απομειώνει τις προοπτικές τους, ενώ εξασθενίζει τη συνοχή και τη στιβαρότητά τους.
Το Κίνημα Αλλαγής αναμφίβολα αποτελεί σύνθετο και απαιτητικό εγχείρημα. Οι δυνάμεις που το συγκροτούν δεν εκκινούν μόνο από διαφορετικές αφετηρίες. Η αλήθεια είναι ότι έχουν και αποκλίνουσες προσεγγίσεις ή απόψεις σε καίρια ζητήματα. Εξού και εμφανίζουν δυστοκία να συγχρονιστούν. Αποτέλεσμα, η σύνθεση να παραμένει ζητούμενο.
Η έλλειψη ισχυρού, ευδιάκριτου πολιτικού ιστού το καθιστά ευάλωτο, ανατροφοδοτώντας συνεχώς τον ετεροπροσδιορισμό του. Φυσικό επακόλουθο να αποδεικνύεται επιρρεπές σε στρατηγικές επιδιώξεις που δεν τέμνονται. Έτσι ερμηνεύεται το γεγονός ότι κάποιες δυνάμεις του έχουν στραμμένο το βλέμμα τους προς τον Αλ. Τσίπρα, ενώ κάποιες άλλες στον Κυρ. Μητσοτάκη.
Το πρόβλημα είναι υπαρκτό. Δεν οφείλεται σε αναζητήσεις, ιδεολογικές και θεωρητικές. Ούτε αποτυπώνει το πραγματικό διακύβευμα που αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο η χώρα.
Το σημαντικότερο όλων, ενέχει τον κίνδυνο το Κίνημα Αλλαγής να υποστεί διάβρωση. Να συρρικνωθεί και να μετατραπεί σε πεδίο άγονων αντιπαραθέσεων, ακόμη και συγκρούσεων. Παράλληλα, οι εμφανείς ρηγματώσεις του το εμποδίζουν να κάνει το αυτονόητο: Να προχωρήσει στην απαραίτητη ανατοποθέτησή του στο υπάρχον πολιτικό σκηνικό. Να αυτοπροσδιοριστεί ως ο κατεξοχήν φορέας των προοδευτικών δυνάμεων που ενσαρκώνει και πρεσβεύει έναν διαφορετικό προσανατολισμό για τον τόπο. Να οριοθετηθεί καθαρά και με σαφήνεια έναντι του λαϊκισμού του ΣΥΡΙΖΑ και της συντήρησης της ΝΔ.
Αν το Κίνημα Αλλαγής εγκλωβιστεί σε λογικές εκλεκτικής συγγένειας, θα ευνουχιστεί. Ως εκ τούτου, η αποτίναξη όλων των ιδεών που επιδιώκουν να το καταστήσουν «συνέταιρο» των επιδιώξεων των αντιπάλων του αποτελεί ζωτική ανάγκη για να αναπνεύσει το ίδιο. Αλλά και για να προσελκύσει το ενδιαφέρον εκείνων των πολιτών που αναζητούν νέα πολιτική έκφραση. Η αυτονομία του είναι όρος επιβίωσης. Με την καθαρή αυτή επιλογή θα υπηρετήσει με πιο ουσιαστικό και αποτελεσματικό τρόπο τον αναπροσανατολισμό της χώρας.
Η έξοδος από την κρίση δεν θα επιτευχθεί με τη μονοκαλλιέργεια της δημοσιονομικής προσαρμογής. Χρειάζονται βαθιές αλλαγές στη διοίκηση, στην οικονομία, στους θεσμούς. Η στιβαρότητα και η ισχυροποίηση των προοδευτικών δυνάμεων δεν εδράζονται σε λογικές «αδελφών και όμορων χώρων». Αντιθέτως, είναι συνδεδεμένες με την επιμονή σε καθαρές και ανόθευτες πολιτικές. Τη μεταρρυθμιστική επαγγελία δεν μπορούν να την υπηρετήσουν ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ ούτε η ΝΔ. Εξού και είναι ζωτική ανάγκη ένας νέος συνασπισμός εξουσίας που θα στηρίζεται στους πρόθυμους και αποφασισμένους μεταρρυθμιστές, εκσυγχρονιστές και ευρωπαϊστές.
* O Νίκος Μπουνάκης είναι μέλος ΚΠΕ ΠΑΣΟΚ και γραμματέας Τομέα Αγροτικής Πολιτικής
