Με τον όρο γλυκαντικές ύλες ή γλυκαντικά χαρακτηρίζονται οι πρόσθετες ύλες, φυσικής ή συνθετικής προέλευσης που χρησιμοποιούνται, είτε για να προσδώσουν γλυκιά γεύση στα τρόφιμα, είτε ως επιτραπέζια γλυκαντικά.
Αναλυτικά οι φυσικές και συνθετικές γλυκαντικές ύλες, έχουν όπως παρακάτω:
Φυσικές γλυκαντικές ύλες
Οι σπουδαιότερες φυσικές γλυκαντικές ύλες είναι η ζάχαρη ή σουκρόζη η επιστημονική της ονομασία, αλλά η φρουκτόζη και οι γλυκαντικές αλκοόλες.
– Σάχαρη ή σουκρόζη
Είναι ένας κοινός φυσικός δισακχαρίτης που προέρχεται από ένα μόριο γλυκόζης ενωμένο με ένα μόριο φρουκτόζης. Από παλιά ήταν γνωστό ότι η κατανάλωση ζάχαρης ή ζαχαρούχων προϊόντων επηρεάζουν θετικά το διαβήτη του ανθρώπου.
– Φρουκτόζη
Είναι ένας κοινός φυσικός μονοσακχαρίτης. Η φρουκτόζη είναι ελαφρώς γλυκύτερη από τη ζάχαρη. Έχει διαπιστωθεί ότι το 33% της διαιτητικής φρουκτόζης προέρχεται από τα φρούτα, λαχανικά και άλλες φυσικές πηγές του διαιτολογίου και 67% προέρχεται από φαγητά και πόσιμα υγρά, στα οποία έχει προστεθεί φρουκτόζη.
Κατόπιν πολλών μελετών διαβητικά άτομα η φρουκτόζη έδειξε, ότι δεν επηρεάζει τα επίπεδα του ζαχάρου στο αίμα, όταν αντικατέστησε την ζάχαρη ή το άμυλο ως υδατανθρακική πηγή. Κάτι που σημαίνει ότι η φρουκτόζη πιθανόν να είναι ένας καλός γλυκαντικός παράγοντας στη διαβητική δίαιτα.
Η μεγάλη όμως κατανάλωση ποσοτήτων φρουκτόζης, φαίνεται να αυξάνει κατά την νηστεία την ολική και την LDL χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια σε διαβητικά άτομα.
-Γλυκαντικές αλκοόλες
Οι αλκοόλες ζάχαρης είναι ένας τύπος υδατάνθρακα που έχει γλυκιά γεύση,αλλά λιγότερες θερμίδες από τη ζάχαρη. Περιλαμβάνουν τη σορβιτόλη, τη ξυλιτόλη, τη μαννιτόλη και την ερυθριτόλη, που υπάρχουν σε φυσική μορφή σε φρούτα και λαχανικά, όπως ο ανανάς, τα δαμάσκηνα και τα μανιτάρια.
Τεχνητές γλυκαντικές ύλες
Οι τεχνητές γλυκαντικές ύλες παρασκευάζονται με συνθετικό τρόπο και ο λόγος της παραγωγής των είναι, διότι χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο της ζάχαρης.
– Για τη γλύκανση των τροφίμων.
– Ως ειδικά προϊόντα που προορίζονται για διαβητικούς.
– Για κάποιες επιθυμητές δίαιτες.
Οι σημαντικότερες τεχνητές γλυκαντικές ύλες είναι, η σακχαρίνη,η ασπαρτάμη, η ακεσουλφάμη Κ, το κυκλαμικό οξύ και η σουκραλόζη. Υπόσχονται απώλεια βάρους, ευεξία. Όμως υπήρχαν κάποιες αμφιβολίες στην αρχή ως προς τη χρήση τους, όπως για παράδειγμα όταν ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας(ΠΟΥ), χαρακτήρισε την ασπαρτάμη που χρησιμοποιείται συχνά ως υποκατάστατο ζάχαρης, ως «πιθανό καρκινογόνο».
Μεγάλοι Οργανισμοί Τροφίμων, όπως ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων (FDA) έχουν ελέγξει και ελέγχουν σε τακτικά χρονικά διαστήματα την ασφάλεια των παραπάνω τεχνητών υλών. Μάλιστα ο FDA προσδιορίζει την αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη, που ως η ποσότητα του τροφικού πρόσθετου, μπορεί να καταναλωθεί με ασφάλεια σε καθημερινή βάση, καθ όλη τη διάρκεια της ζωής, χωρίς να εγκυμονεί κινδύνους
Οι γλυκαντικές ύλες υπάγονται στην κατηγορία των προσθέτων τροφίμων και πρέπει να ακολουθούν τους όρους και τις προϋποθέσεις κυκλοφορίας που προβλέπονται από τις Ευρωπαϊκές Διατάξεις και του Κώδικα Τροφίμων Ποτών (ΚΤΠ).
