«Έχουμε ανάγκη από στήριξη για να κρατήσουμε την ταυτότητά μας ζωντανή. Να συνεχίσουμε να μιλάμε ελληνικά, να ακούμε ελληνική μουσική, να μαθαίνουν τα παιδιά μας για τον τόπο μας, για την ιστορία και τις ρίζες τους», τονίζει η Αμαλία Καλογριδάκη εκπρόσωπος του Παγκρήτιου κληροδοτήματος
Μία εκδήλωση – συναυλία αφιερωμένη στους Κρητικούς της ξενιτιάς και της ομογένειας πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Δευτέρας, 4 Αυγούστου, στον Δημοτικό Κήπο Ρεθύμνου, από τα μέλη του Παραδοσιακού Μουσικού Συλλόγου Αποκορώνου «ο Χαρίλαος». Η «3η Γιορτή Απόδημου Κρητικού» υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κρήτης, του Δήμου Ρεθύμνου και με την υποστήριξη της Παγκρήτιας Ένωσης Αμερικής, της Κρητικής Ομοσπονδίας Αυστραλίας και Ν. Ζηλανδίας και του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών πραγματοποιήθηκε παρουσία πλήθους κόσμου, ανθρώπων της Κρητικής ομογένειας, ομογενειακών και τοπικών φορέων, στέλνοντας ένα σαφές και συγκινητικό μήνυμα ότι οι δεσμοί ανάμεσα στους Κρητικούς και τους «απόδημους» παραμένουν ισχυροί και ανθεκτικοί στον χρόνο και τον χώρο. Σε μία πολύ όμορφη μουσική εκδήλωση, που συνοδεύτηκε από ομιλίες, λογοτεχνικές παρεμβάσεις, ιστορίες σχετικά με την ομογένεια, ο Παραδοσιακός Μουσικός Σύλλογος Αποκορώνου «ο Χαρίλαος» ερμήνευσε κρητικά παραδοσιακά άσματα, όπως το «Κρήτη Λεβεντογεννήτρα», «Όπου κι αν πάω σε θωρώ», «Ο χορός. Γ. Νικολάου», «Ποτέ μου να μη πιω κρασί», «Σαν εκκλησιά στην έρημο», «Μερόνυχτα να σε θωρώ Ροδάμανθου», «Ξηροστερνιανός συρτός», «Κρήτη μητέρα τσ’ αρχοντιάς» και πολλά ακόμα. Την εκδήλωση παρουσίασε η Αμαλία Καλογριδάκη, εκπρόσωπος του Παγκρήτιου Κληροδοτήματος, ενώ πριν την εκκίνηση της συναυλίας χαιρετισμούς απηύθυναν ο Γιώργος Μαρινάκης, Δήμαρχος Ρεθύμνης, εκ μέρους της Αντιπεριφερειάρχη Ρεθύμνου, Μαίρης Λιονή, ο Μιχάλης Βάμβουκας, Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας, ο Πρόεδρος του Παγκοσμίου συμβουλίου Κρητών, Νικόλαος Καστρινάκης, ο πρόεδρος του Παγκρήτιου Συλλόγου Καλλιτεχνών Κρητικής Μουσικής, Γαλάτιος Μοσχονάς, ο Πρόεδρος του Παραδοσιακού Μουσικού Συλλόγου Αποκορώνου «ο Χαρίλαος», Ανδρέας Λιλακάκης, καθώς επίσης και ο πατέρας Νικόλαος Νικηφόρος, εκ μέρους του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου, Προδρόμου.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έγιναν λογοτεχνικές παρεμβάσεις για το θέμα της ξενιτιάς και αναγνώστηκε, απόσπασμα από την «Αιολική Γη» του Ηλία Βενέζη, από το έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Αναφορά στον Γκρέκο», από το ποίημα «Μέρες» (Ημερολόγιο 1936), του Νομπελίστα ποιητή Γιώργου Σεφέρη, καθώς και στίχοι από ποίημα που έγραψε ο Νίκος Σφηνιάς από το Ασφένδο Σφακίων. «Οι ομογενειακοί φορείς αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του απόδημου ελληνισμού. Αλλά όχι μόνο. Μέσα στο πέρασμα του χρόνου, ο οργανωμένος απόδημος ελληνισμός ποτέ δεν ξεχνά την μάνα πατρίδα. Υπάρχουν δεκάδες παραδείγματα τέτοιας προσφοράς, σε χωριά, σχολεία, εκκλησίες, σε ανθρώπους που είχαν ανάγκη. Το φιλανθρωπικό έργο της ομογένειας υπήρξε πάντα αθόρυβο αλλά ουσιαστικό», ανέφερε μεταξύ άλλων η κ. Καλογριδάκη κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της εκδήλωσης και επίσης συμπλήρωσε: «Όμως σήμερα, έχουν αλλάξει οι ρόλοι. Πλέον, εμείς οι απόδημοι έχουμε ανάγκη την Ελλάδα. Έχουμε ανάγκη από στήριξη για να κρατήσουμε την ταυτότητά μας ζωντανή. Να συνεχίσουμε να μιλάμε ελληνικά, να ακούμε ελληνική μουσική, να μαθαίνουν τα παιδιά μας για τον τόπο μας, για την ιστορία και τις ρίζες τους». Μάλιστα, όπως επίσης δήλωσε στα «Ρ.Ν.», «η ομογένεια και οι ξενιτεμένοι έχουν ανάγκη την Ελλάδα και τους φορείς εδώ για να μπορεί η γενιά των απόδημων Ελλήνων να συσφίξει τις σχέσεις της με τη μητέρα Κρήτη και κατ’ επέκταση με την Ελλάδα».
Η κ. Καλογριδάκη ως επαναπατριζόμενη ομογενής της Κρήτης εδώ και 18 χρόνια διηγήθηκε προσωπικές ιστορίες από τα χρόνια που βρισκόταν στο εξωτερικό, από τις εμπειρίες απόδημων Κρητικών στο εξωτερικό και τους τρόπους με τους οποίους διατηρούσαν επαφή με τον ελληνισμό και το νησί, αναφέροντας μεταξύ άλλων ότι: «Η Κρήτη για τον καθένα σημαίνει κάτι διαφορετικό: Για κάποιους είναι οι ρίζες. Για άλλους είναι οι άνθρωποι που άφησαν πίσω. Για κάποιους, είναι οι μνήμες από έναν γάμο, μια γιορτή, ένα γλέντι για άλλους, είναι μια λαχτάρα που δεν λέει να κοπάσει. Και παρόλο που οι δρόμοι της ζωής μάς πάνε μακριά, η Κρήτη πάντα ξέρει πού να μας βρει. Στην καρδιά. Στη σκέψη. Στο τραγούδι». Επιπλέον, όπως ανέφερε στα «Ρ.Ν.», σχολιάζοντας το πως επιτυγχάνεται η διατήρηση των σχέσεων μεταξύ Κρητικών και απόδημων: «Καταρχήν μέσω του πολιτισμού και της τέχνης και της μουσικής. Θα σας πω παραδείγματα νέων που δεν μιλάνε ελληνικά, τουλάχιστον γιατί εγώ εκεί γεννήθηκα και μεγάλωσα, άσχετα αν βρίσκομαι στην Κρήτη 18 χρόνια. Δεν μιλούν ελληνικά, όμως ξέρουν να παίζουν λύρα, λαούτο και να τραγουδούν Κρητικές μαντινάδες. Είναι ένα πρώτο βήμα, όπως άλλοι ξέρουν να χορεύουν και το νιώθουν, το λέει η ψυχή τους». Επιπλέον, σημείωσε: «Κάνουμε πράξη για να συνεχιστεί αυτός ο δεσμός. Παλαιότερα ήταν οι ομογενειακοί φορείς που στήριζαν την Ελλάδα, μέσω φιλανθρωπιών, αν πάτε μέχρι το Γενικό Νοσοκομείο του Ρεθύμνου θα δείτε στην επιγραφή ότι έγινε εν μέρει με δωρεά της παγκρητικής ένωσης Αμερικής τη δεκαετία του 50′. Το ίδιο στη Δημόσια Βιβλιοθήκη του Ρεθύμνου, η παιδική βιβλιοθήκη έγινε με δωρεά της Παγκρητικής νεολαίας Αμερικής. Τα παραδείγματα είναι άπειρα, τώρα όμως αυτό που έχει συμβεί είναι ότι έχουν αντιστραφεί οι ρόλοι. Η ομογένεια και οι ξενιτεμένοι έχουν ανάγκη την Ελλάδα και τους φορείς εδώ για να μπορεί η γενιά των απόδημων Ελλήνων να συσφίξει τις σχέσεις της με την μητέρα Κρήτη και κατ’ επέκταση με την Ελλάδα», κατέληξε.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ερμηνεύτηκαν επίσης τα τραγούδια: «Ξεχωριστή μου ανάμνηση», «Ο κόσμος με κατηγορεί, «Εσκοτεινιάσανε τα στενά, «Εστέρεψε απ’ τα μάτια μου, «Υπάρχω», «Η νύχτα είναι μάρτυρας, «Σούστα», «Στην Κρήτη σε μιαν άκρη», «Δώδεκα χρονών κοπέλι», «Μαύρη ξενιτιά», «Ώρα καλή», «Αποχαιρετισμός», «Σταφιδιανός», «Δακρύζω με παράπονο», «Πουλάκι μου», «Μ’ άνοιξες στο κορμί πληγές», «Μαύρες φορεσιές», «Ολόκληρή μου τη ζωή», «Πρέπει πως εμετάλαβα» και «Φεύγουν οι μέρες σαν πουλιά». Επιπλέον στη συναυλία συμμετείχαν οι μουσικοί: Ηλίας Βλαμάκης, Γιώργος Γαλανάκης, Μιχαλής Κουκιανάκης, Μάνθος Κουκλάκης, Αντρέας Λιλικάκης, Γιώργος Μαθιουδάκης, Χάρης Παντερμάκης, Κυριάκος Πιπεράκης, Μανούσος Πολλάκης, Νίκος Σπαθαράκης, Βαγγέλης Τριανταφύλλου, Κώστας Χαβαλεδάκης, Χάρης Χαβρεδάκης, Μανώλης Χαβρές, Δημήτρης Βλαμάκης, Παντελής Κρασαδάκης, Αντρέας Μαραγκουδάκης, Βασίλης Μπιχάκης, Γιώργος Ξενάκης, Γιώργος Παντερμάκης, Λευτέρης Στριλιγκάς, Ραφαήλ Τρουλάκης, Αιμίλιος Αντρέι, Μπάμπης Γαϊτανάκης, Κώστας Κουρκουνάκης και ο Δημήτρης Αβερκάκης.
